Kết quả kháo sát của Viện nghiên cứu Thương mại (Bộ Công Thương) được thu thập từ 3.000 người tiêu dùng sống tại các thành phố, thị xã của 12 tỉnh thành phố lớn cả nước cho thấy, có đến 71% số người tham gia khảo sát biết đến quyền cơ bản của người tiêu dùng.
Trong đó, quyền được cung cấp thông tin, quyền được yêu cầu bồi thường thiệt hại, quyền được khiếu nại tố cáo, quyền được lựa chọn hàng hóa dịch vụ là những quyền người tiêu dùng biết đến nhiều nhất.
Ông Trịnh Anh Tuấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương (bên phải ảnh) chia sẻ thông tin về kết quả khảo sát. Ảnh: H.Lực. |
Tuy biết về quyền của người tiêu dùng, nhưng có đến 44% người tiêu dùng được hỏi cho biết sẽ im lặng bỏ qua vụ việc, 36% người tiêu dùng cho biết sẽ khiếu nại trực tiếp đến doanh nghiệp và 20% sẽ yêu cầu cơ quan tổ chức có thẩm quyền hỗ trợ.
Nguyên nhân khiến người tiêu dùng im lặng, bỏ qua do giá trị tranh chấp nhỏ và vì người tiêu dùng cho rằng đơn vị kinh doanh không giải quyết nên không muốn khiếu nại.
Theo khảo sát, người tiêu dùng cho rằng doanh nghiệp đang xâm lấn, vi phạm quyền bảo vệ người tiêu dùng. Cụ thể, có đến 25% chất lượng hàng hóa không đảm bảo; 16% hàng hóa bị gian lận đo lường khi cung cấp cho người tiêu dùng; 18% người tiêu dùng bị quấy rối thông qua tiếp thị, quảng cáo trái ý muốn…
Lĩnh vực hàng hóa người tiêu dùng bị xâm lấn quyền nhiều nhất là thực phẩm, nước giải khát (19,69%), tiếp đến là đồ điện gia dụng, hàng hóa gia dụng, điện thoại viễn thông.
Ảnh chụp tài liệu - Ảnh H.Lực. |
Trong việc giải quyết khiếu nại của người tiêu dùng, theo khảo sát của Viện nghiên cứu Thương mại có 41% người tiêu dùng được hỏi cho biết sẽ tìm đến cơ quan quản lý nhà nước để tìm sự hỗ trợ, 39% người tiêu dùng lựa chọn cơ quan báo chí và 20% lựa chọn tòa án, trọng tài.
Tuy tìm đến cơ quan quản lý nhà nước tìm sự hỗ trợ nhưng có đến 42,77% người tiêu dùng khi được hỏi cho rằng cơ quan quản lý nhà nước giải quyết không tốt, chỉ có 23,4% người tiêu dùng đánh giá cơ quan quản lý giải quyết tốt.
Đối với Hội bảo vệ người tiêu dùng, 52,53% số người tiêu dùng cho biết Hội Bảo vệ người tiêu dùng giải quyết khiếu nại chưa tốt.
Cùng với những đánh giá về hoạt động giải quyết khiếu nại người tiêu dùng trong thời gian qua, Viện nghiên cứu Thương mại cũng tổng hợp đề xuất, kiến nghị của người tiêu dùng. Theo đó, người tiêu dùng cho rằng cơ quan quản lý nhà nước phải kiểm tra và xử lý nghiêm đối với kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
Tăng cường kiểm tra, quản lý các hoạt động quảng cáo hàng hóa – dịch vụ tới người tiêu dùng; Giải quyết hiệu quả, kịp thời và dứt điểm các khiếu nại, tố cáo của người tiêu dùng, công khai doanh nghiệp, tổ chức vi phạm quyền lợi người tiêu dùng…
Trước kết quả khảo sát của Viện nghiên cứu Thương mại, ông Trịnh Anh Tuấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương cho biết, kết quả khảo sát là tài liệu quý để Cục Quản lý canh tranh cơ quan đầu mối quản lý nhà nước bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có thể đánh giá toàn diện công tác bảo vệ người tiêu dùng.
Trước kết quả gần 43% người tiêu dùng đánh giá hoạt động giải quyết khiến nại, tố cáo của cơ quan quản lý nhà nước chưa tốt, ông Trịnh Anh Tuấn thừa nhận: Hoạt động tiếp nhận, giải quyết khiếu nại tổ cáo của người tiêu dùng của cơ quan quản lý nhà nước trong thời gian qua chưa đáp ứng được với mong muốn, kỳ vọng của người dân.
Nguyên nhân được ông Tuấn đưa ra như: Thẩm quyền giải quyết hạn chế; chưa đi được với người tiêu dùng đến cùng vụ việc; chủ yếu giải quyết bằng hòa giải, thương lượng nên chưa hài lòng người tiêu dùng.
Trong khi đó theo bà Phạm Quế Anh - đại diện Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ), nguyên nhân giải quyết khiếu nại tổ cáo người tiêu dùng và thực thi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Việt Nam chưa tốt do một bộ phận không nhỏ doanh nghiệp có hành vi sai trái, cố ý vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.