Ngày 24 /8/2018 tại Nghệ An, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) đã tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác phòng, chống HIV/AIDS 6 tháng đầu năm và triển khai kế hoạch 6 tháng cuối năm 2018.
Báo cáo kết quả tại hội nghị, ông Nguyễn Hoàng Long - Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS cho biết: Trong 6 tháng đã phát hiện thêm 3.500 trường hợp nhiễm HIV trong cả nước. So với cùng kỳ năm 2017, số trường hợp nhiễm HIV mới phát hiện giảm khoảng 3%; số trường hợp AIDS giảm khoảng 27%.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều người nhiễm HIV trong cộng đồng có thể vẫn chưa được phát hiện như “sự kiện” tại tỉnh Phú Thọ vừa qua. Tỷ lệ nhiễm HIV gia tăng trở lại trong nhóm nghiện chích ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới và cả phụ nữ bán dâm.
Một điểm đáng lưu ý là sự gia tăng số người sử dụng ma túy tổng hợp dẫn đến nguy cơ nhiễm HIV qua quan hệ tình dục không an toàn có khả năng dẫn đến nguy cơ đợt dịch mới xuất hiện trong nhóm trẻ.
Trong 6 tháng đầu năm, nhiều hoạt động đã được tiến hành từ việc ban hành hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật cũng như hướng dẫn chuyên môn về lĩnh vực phòng, chống HIV/AIDS.
Tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện cũng được đẩy mạnh thông qua các hình thức xét nghiệm HIV tại cộng đồng, xét nghiệm trong các cở sở y tế cả của nhà nước lẫn cơ sở y tế tư nhân với hơn 1,4 triệu người được tư vấn xét nghiệm.
Các hoạt động can thiệp và dự phòng lây nhiễm HIV vẫn được duy trì thông qua hoạt động phân phát bơm kim tiêm, bao cao su, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone.
Cục Phòng, chống HIV/AIDS đang chuẩn bị cho thí điểm điều trị nghiện bằng thuốc Buprenorphine. Điều trị ARV cho khoảng 130.000 bệnh nhân HIV và mở rộng việc xét nghiệm tải lượng vi rút như xét nghiệm thường quy.
Việc mở rộng bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng đang được các địa phương đẩy mạnh với tỷ lệ chung tại 63 tỉnh với khoảng 85% người nhiễm HIV đang điều trị ARV có thẻ bảo hiểm y tế…
 |
| Tuyên truyền đẩy mạnh phòng chống HIV/AIDS. ảnh: tạp chí tuyên giáo. |
Mặc dù đạt được nhiều kết quả quan trọng trong 6 tháng đầu năm, tuy nhiên công tác phòng, chống HIV/AIDS cũng đang gặp rất nhiều khó khăn:
Việc xét nghiệm phát hiện HIV ngày càng khó, tỷ lệ dương tính thấp; độ bao phủ của các hoạt động xét nghiệm HIV, can thiệp giảm tác hại và điều trị ARV vẫn còn thấp, độ bao phủ của truyền thông cũng giảm; bệnh nhân bỏ điều trị Methadone có xu hướng gia tăng.
Kinh phí cấp cho hoạt động phòng, chống HIV/AIDS cấp muộn; sự thay đổi về tổ chức khi sáp nhập Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS thành Trung tâm Kiểm soát bệnh tật làm ảnh hưởng đến nguồn nhân lực cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.
Về kế hoạch phòng, chống HIV/AIDS các tháng cuối năm, Cục trưởng Nguyễn Hoàng Long cũng nhấn mạnh: Ngoài các hoạt động như xây dựng các văn bản tại Trung ương, các hoạt động chuyên môn như tư vấn xét nghiệm HIV; Can thiệp giảm hại; Điều trị HIV/AIDS và truyền thông sẽ tiếp tục được đẩy mạnh; đảm bảo cung cấp đủ thuốc và sinh phẩm cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.
Việc kiện toàn các cơ sở điều trị ARV cũng như tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV.
 |
| Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long trao cờ thi đua của Bộ Y tế cho các đơn vị. ảnh: moh.gov.vn |
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, ông Nguyễn Thanh Long - Thứ trưởng Bộ Y tế đã ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của cả hệ thống từ các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế tới các địa phương cho công tác phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian qua.
Với nỗ lực này, Việt Nam luôn được các tổ chức quốc tế đánh giá cao và ghi nhận như điểm sáng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS trên bản đồ thế giới.
Đồng thời Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long yêu cầu toàn hệ thống tập trung vào một số các nội dung sau:
Thứ nhất, về tình hình dịch HIV: Bộ Y tế đang rất quan ngại khi tỷ lệ nhiễm HIV đang gia tăng trong nhiều nhóm cộng đồng. Vụ việc của xã Kim Thượng tỉnh Phú Thọ mới có thể chỉ là một xã điển hình của tảng băng chìm.
Vậy câu hỏi đặt ra với các xã khác ở các địa phương khác như thế nào, rong khi số người có hành vi có nguy cơ tiếp tục tăng lên như người nghiện chích ma túy?
Do vậy, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương nghiêm túc rà soát đánh giá tình hình dịch và các yếu tố nguy cơ tại địa phương.
Thứ hai, những tác động về chính sách cũng ảnh hưởng đến chương trình, ví dụ sự ra đời của CDC. Tuy nhiên đây là xu thế tất yếu, do vậy các đơn vị cần phản ánh kịp thời về Bộ Y tế các khó khăn khi gặp phải.
Các địa phương cần ưu tiên các cán bộ hoạt động chuyên môn tiếp tục làm việc trong hệ thống phòng, chống HIV/AIDS. Cần thẳng thắn trao đổi xem chiến lược phòng, chống HIV/AIDS tại các địa phương phải thay đổi gì?
Do vậy các địa phương cần có kế hoạch cụ thể để triển khai Nghị quyết 20 của Trung ương với mục tiêu làm gì, làm thế nào để kết thúc dịch AIDS. Cục Phòng, chống HIV/AIDS cũng phải giao cụ thể các chỉ tiêu cho địa phương.
Thứ ba, thời gian tới, Cục Phòng, chống HIV/AIDS cũng như các địa phương cần xem xét thay đổi các ưu tiên trong can thiệp như xét nghiệm HIV sớm, điều trị ARV sớm vì đây là những can thiệp hiệu quả cả cho công tác dự phòng.
Từ ưu tiên này, có các giải pháp can thiệp thích hợp. Tuy nhiên cũng cần đẩy mạnh hơn các hoạt động can thiệp như phát bơm kim tiêm, bao cao su, điều trị Methadone cũng như truyền thông thay đổi hành vi…
Trong thời gian tới, khi triển khai nếu các địa phương gặp bất cứ khó khăn gì cần thông tin và gửi văn bản ngay về Bộ Y tế, Bộ Y tế cũng sẽ tăng cường các hoạt động giám sát và sẽ có các hội nghị chuyên đề bàn sâu hơn nữa các giải pháp cho chương trình phòng, chống HIV/AIDS.
