Tóm tắt kỳ trước:
Những ngày đầu năm 2000, khi di dời hai ngôi mộ tổ, những người trong dòng họ L.V tại thôn Bích Thủy (xã Văn Đức, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương) phát hiện hai con rắn lớn trong mộ cụ ông và cụ bà. Hai con rắn này con bị người ta bắt đem bán, con bị đem về định… ngâm rượu. Sự việc bất thường xảy ra sau đó một thời gian, khi dòng họ này liên tiếp có hàng chục người chết “bất đắc kỳ tử”.
Có gia đình liên tiếp cứ 100 ngày thì có một người qua đời, có người thì tàu hỏa đi ngang mà không biết cứ vượt qua rồi bị cuốn vào gầm… Chưa lý giải được những chuyện bất thường này, người ta liền tìm đến phương pháp mê tín dị đoan và được thầy bói “phán”: “Đã dám “xẻ thịt” rắn thần, lại còn “trùng tang” nên “các ngài” về báo oán”.
 |
| Ảnh minh họa |
Có gia đình liên tiếp cứ 100 ngày thì có một người qua đời, có người thì tàu hỏa đi ngang mà không biết cứ vượt qua rồi bị cuốn vào gầm… Chưa lý giải được những chuyện bất thường này, người ta liền tìm đến phương pháp mê tín dị đoan và được thầy bói “phán”: “Đã dám “xẻ thịt” rắn thần, lại còn “trùng tang” nên “các ngài” về báo oán”.
Trong “cơn bão tử thần” tràn qua dòng họ, cụ ông L.V. Tài (80 tuổi) có lẽ là người phải gánh chịu nhiều nỗi đau nhất. Bàn tay gầy guộc run lẩy bẩy, ông vẫn chưa hết bàng hoàng nhớ lại khi chỉ trong vòng chín tháng trời, vợ và hai người con của ông lần lượt ra đi. Vành khăn trắng làm lễ “tốt khốc” (lễ cúng 100 ngày) cho người em chưa kịp gỡ xuống thì chiếc khăn tang đưa tiễn người anh lại đeo lên, thế rồi 100 ngày sau lại đến lượt vợ ông.
Khăn trắng chồng lên khăn trắng, không người trong nhà thì anh em trong họ cứ lần lượt bỏ người thân mà đi, người thì đổ bệnh, người thì tai nạn nghề nghiệp, xe cộ mà chết… Khu nghĩa địa của dòng họ L.V. lúc nào cũng ngập vòng hoa, cái cũ chưa kịp tàn thì lại có cái mới xuất hiện.
Khăn trắng chồng lên khăn trắng, không người trong nhà thì anh em trong họ cứ lần lượt bỏ người thân mà đi, người thì đổ bệnh, người thì tai nạn nghề nghiệp, xe cộ mà chết… Khu nghĩa địa của dòng họ L.V. lúc nào cũng ngập vòng hoa, cái cũ chưa kịp tàn thì lại có cái mới xuất hiện.
“Cơn bão tử thần”
Trước sự “ra đi” của vợ và hai con ông Tài, thoạt đầu mọi người trong dòng họ có thể tạm thời lý giải do số phận hay làm nghề “nguy hiểm” suốt ngày ngoài sông nước, các nạn nhân dễ trúng gió dẫn tới bỏ mạng. Thế nhưng chỉ ít lâu sau đó, cái chết của ông L.V. Ngát, một người hiền lành chất phác, quanh năm chỉ “bán mặt cho đất bán lưng cho trời”, thức khuya dậy sớm kiếm từng đồng bạc lẻ để nuôi sống gia đình đã khiến dân làng bắt đầu dao động. “Một người lương thiện hiền lành thế cũng bị “rắn thần” trả thù thì “thần rắn” có thể bắt bất cứ ai chứ? Người ta đồn với nhau như thế”, một người làng thuật lại.
Hôm ấy, cũng như mọi ngày, ông Ngát thường dậy sớm đi xuống khu vực cầu Vàng Danh, địa phận giáp ranh giữa tỉnh Hải Dương và Quảng Ninh để bắt lươn. Sau khi bắt được một giỏ lươn đầy, ông liền lên đường dắt xe đạp định về, trong lúc ông đang loay hoay buộc giỏ lươn vào chiếc xe dựng ở tận tít trong vệ đường thì bỗng nhiên một chiếc ô tô ở đâu ầm ầm lao đến.
Đường rộng như thế, đến cả 3 chiếc xe ô tô tránh nhau còn lọt, vậy mà không hiểu sao chiếc xe quái ác kia lại quệt dính ông lão đang lúi húi mãi trong vệ đường. “Sau khi được mọi người đưa đi bệnh viện cấp cứu, ông còn tỉnh táo kể cho vợ nghe mấy hôm trước đã bán được bao nhiêu tiền lươn, tiêu hết bao nhiêu, còn bao nhiêu. Vậy mà ngay đêm hôm đó ông cũng không qua khỏi”, một người trong dòng họ nhớ lại.
Đường rộng như thế, đến cả 3 chiếc xe ô tô tránh nhau còn lọt, vậy mà không hiểu sao chiếc xe quái ác kia lại quệt dính ông lão đang lúi húi mãi trong vệ đường. “Sau khi được mọi người đưa đi bệnh viện cấp cứu, ông còn tỉnh táo kể cho vợ nghe mấy hôm trước đã bán được bao nhiêu tiền lươn, tiêu hết bao nhiêu, còn bao nhiêu. Vậy mà ngay đêm hôm đó ông cũng không qua khỏi”, một người trong dòng họ nhớ lại.
Bên cạnh những cái chết đã xảy ra mà mọi người tận mắt được chứng kiến cùng với những lời đồn đại, mọi người trong dòng họ trở nên khiếp đảm, sống trong nơm nớp lo sợ. Trước tình cảnh “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, cả dòng họ chỉ còn cách lặn lội lùng sục tìm những người mà họ cho là “thầy bói giỏi”, “thầy pháp cao tay” để lập đàn “trừ tà giải yêu”.
“Đốt nửa tỷ vẫn không hết tội”
Ông Tài cho biết dòng họ nhà mình có bảy chi, hiện chỉ tính riêng con cháu trong chi nhà ông ghi ở gia phả đã lên tới con số là 240 người. Sau khi tai họa ập đến với dòng họ, hầu như gia đình nào cũng đi tìm thầy bói để xem “vận mệnh, hên xui” của nhà đình mình.
“Đi xem bói đông như đi hội”, người trong họ nhóm họp, sau một hồi lễ bái hương nhang, nhẩm đi tính lại hầu hết mọi người đều nghe theo lời các “thầy bói phán” là phải lập đàn giải hạn, trừ tà. Ác hơn nữa, tất cả các “thầy” đều kiên quyết: “Không được làm chung. Tất cả bảy chi trong dòng họ này đều phải làm riêng thì mới giải được hạn”.
Mọi người không thể nhớ nổi những điều kiện kỳ quái mà các “thầy” đã đặt ra bắt những người trong dòng họ này phải tuân thủ. Nào là để giải được hạn phải chọn ngày, giờ trong tháng tùy theo sao chiếu mệnh - cung tốt, xấu; can – chi khắc, xung của từng người đứng đầu họ. Bên cạnh đó, ngoài việc sắp sửa lễ lạt như bánh kẹo, hoa quả, cau trầu… thì trong đàn phải có vàng mã, ngựa, cá…và mỗi một người trong dòng họ phải có một “hình nhân thế mạng”.
Như vậy, toàn bộ dòng họ L.V có gần 1.500 người thì tương đương với việc phải đốt 1.500 hình nhân. “Sau khi các “thầy” hướng dẫn, mọi người nhẩm sơ sơ mỗi đàn lập ra đã phải mất đến cả 70 triệu đồng, chưa tính chi phí đi lại đường xa của các con cháu, rồi người trong họ mất công mất việc buộc phải về dự lễ cúng... Mọi người nhẩm tính nếu tất cả các chi trong họ đều lập đàn thì tổng chi phí dòng họ bỏ ra rơi vào khoảng trên nửa tỷ đồng và mỗi đàn khi lập phải huy động bốn chiếc ô tô to để chở vàng mã…”, một người cô con dâu trong họ cho biết.
Như vậy, toàn bộ dòng họ L.V có gần 1.500 người thì tương đương với việc phải đốt 1.500 hình nhân. “Sau khi các “thầy” hướng dẫn, mọi người nhẩm sơ sơ mỗi đàn lập ra đã phải mất đến cả 70 triệu đồng, chưa tính chi phí đi lại đường xa của các con cháu, rồi người trong họ mất công mất việc buộc phải về dự lễ cúng... Mọi người nhẩm tính nếu tất cả các chi trong họ đều lập đàn thì tổng chi phí dòng họ bỏ ra rơi vào khoảng trên nửa tỷ đồng và mỗi đàn khi lập phải huy động bốn chiếc ô tô to để chở vàng mã…”, một người cô con dâu trong họ cho biết.
Trước bảng báo giá “trên trời” này, nhiều chi trong họ không đồng tình vì cho rằng quá đắt nên kế hoạch đồng loạt tổ chức đàn tế dưới sự điều phối của một “ban chỉ huy tối cao” tan vỡ. Mọi người tự tìm cách riêng để “tự cứu mình trước khi trời cứu”, chi ít tiền thì đi tìm thầy riêng để mời về cúng bái, chi có điều kiện kinh tế hơn thì tự bỏ ra 70 triệu sắm lễ để lập đàn.
Hết nhờ thầy ở Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Giang… và thậm chí về tận Hà Nội, mỗi nơi mỗi thầy lại bày cho một cách. Thầy thì bảo về yểm bùa lối đi rồi đưa cho một tấm “bùa chú” bằng tranh sơn mài về treo dưới bàn thờ thẳng cửa ra vào để “trừ tà”; người thì lại bảo lấy cọc trâu đóng lên mả để tránh “trùng tang”; “thầy” khác lại đưa cho bốn chai rượu nhỏ về chôn bốn góc ngôi mộ và một ít cát về rắc lên trên để tránh “thần trùng” nhập mả…
Hết nhờ thầy ở Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Giang… và thậm chí về tận Hà Nội, mỗi nơi mỗi thầy lại bày cho một cách. Thầy thì bảo về yểm bùa lối đi rồi đưa cho một tấm “bùa chú” bằng tranh sơn mài về treo dưới bàn thờ thẳng cửa ra vào để “trừ tà”; người thì lại bảo lấy cọc trâu đóng lên mả để tránh “trùng tang”; “thầy” khác lại đưa cho bốn chai rượu nhỏ về chôn bốn góc ngôi mộ và một ít cát về rắc lên trên để tránh “thần trùng” nhập mả…
“Có bệnh thì vái tứ phương”, mỗi gia đình mất cả tiền triệu để làm theo những gì “thầy” phán, thế nhưng kết quả thì “mèo vẫn hoàn mèo”, số đen vẫn cứ xảy ra. Ít ngày sau khi những lễ tế “hoành tráng” diễn ra, được một thời gian yên ắng, tưởng vận đen đã được xua đi thì một cái chết oái oăm nữa lại tái lặp.
Ngày 23/8/2011, một người đàn ông trong họ đi một đoạn từ nhà ra cửa và gục ngã chết tại chỗ. Cơ quan y tế xác định nạn nhân mang căn bệnh ung thư phổi trong người nên việc qua đời là khó tránh khỏi, thế nhưng theo quan niệm của một số người: “Thôi thế là bỏ cả nửa tỉ cúng bái mà vẫn không trị được “thần rắn” rồi”.
Ngày 23/8/2011, một người đàn ông trong họ đi một đoạn từ nhà ra cửa và gục ngã chết tại chỗ. Cơ quan y tế xác định nạn nhân mang căn bệnh ung thư phổi trong người nên việc qua đời là khó tránh khỏi, thế nhưng theo quan niệm của một số người: “Thôi thế là bỏ cả nửa tỉ cúng bái mà vẫn không trị được “thần rắn” rồi”.
Không trị được “rắn thần” thì đổ lỗi cho… voi đá
Làng những ngày sống trong không khí tang tóc của dòng họ L.V khi nào khắp làng cũng than van tiếng kèn trống, mùi hương khói từ các đám ma, thế nên người ta sợ hãi đồn đại “rắn thần không chỉ trả thù dòng họ ấy mà còn oán cả làng”.
Ông L.V Phát (83 tuổi, Trưởng ban kiến thiết đình làng Bích Thủy, nguyên Thường vụ Huyện ủy, Phó chủ tịch UBND phụ trách nông nghiệp huyện Chí Linh trước đây) là một trong những người không tin vào chuyện ma quỷ, dù là một chi trưởng của dòng họ L.V. Kể lại câu chuyện, ông cho biết sau nhiều năm khi về nghỉ hưu ở quê, thấy thôn vẫn chưa được công nhận là thôn văn hóa nên ông xin lãnh đạo các cấp cho tu bổ, xây dựng lại hệ thống đình làng, trồng mới cây đa để phù hợp với tiêu chuẩn thôn văn hóa, làm đẹp cho quê hương.
Từ việc dòng họ L.V cứ thỉnh thoảng lại có người chết dù lập đàn tạ tội mà “không được tha”, một số người dân mê tín trong thôn Bích Thủy bỗng trở nên u u mê mê trước những tin đồn nhảm nhí. Hết trách hai con “rắn thần”, họ ngồi “trà dư tửu hậu” và sực nhớ đến chuyện chỉnh trang cảnh quan, liền… đổ vấy cho cái cổng đình. Họ cho rằng “kể từ khi chiếc cổng đình được xây lên theo hướng quay vào làng, hai con voi cũng được đắp mới trong đình, lại trồng thêm cây đa mới thì ma quái mới về theo”.
Ông Phát thường bị một số người dân ở đây chửi rủa và cho rằng ông “xây cổng đình hướng vào làng làm cả xóm làm ăn sa sút, rước hai con voi về mang họa cho dân, trồng cây đa làm nơi trú ngụ cho yêu tinh…”. “Cùng thời điểm đó, ở xóm Tây của thôn có ba đứa trẻ con đi tắm sông bị chết đuối. Thế là người ta được dịp lu loa: “Đấy, con “yêu tinh” trong cây đa của ông nó bắt hết trẻ con trong xóm đi rồi đấy”, ông Phát nhớ lại.
Ông Phát thường bị một số người dân ở đây chửi rủa và cho rằng ông “xây cổng đình hướng vào làng làm cả xóm làm ăn sa sút, rước hai con voi về mang họa cho dân, trồng cây đa làm nơi trú ngụ cho yêu tinh…”. “Cùng thời điểm đó, ở xóm Tây của thôn có ba đứa trẻ con đi tắm sông bị chết đuối. Thế là người ta được dịp lu loa: “Đấy, con “yêu tinh” trong cây đa của ông nó bắt hết trẻ con trong xóm đi rồi đấy”, ông Phát nhớ lại.
Bây giờ thì nỗi lo sợ đã không phải chỉ của riêng dòng họ L.V mà là mối lo chung của cả làng. Nhiều người tỏ ra sợ hãi liền tìm đến duy tâm thì “thầy” tiếp tục cho rằng “muốn giải được vận mệnh cho cả thôn thì phải lập đàn ở đình làng để trừ tà diệt yêu”. Đương nhiên “thầy” cũng có điều kiện: Mỗi nhà phải góp 50 – 100 nghìn đồng để lập đàn.
Cuộc “lập đàn giải hạn” khổng lồ bất thành
Thấy tuyên bố như vậy, nghĩ rằng “ông thầy” này “cao tay” có thể “giải hạn” được cho cả thôn nên khi các “đệ tử” của thầy ngấm ngầm đi đến từng hộ dân để thu tiền, ai nấy cũng đều mừng ra mặt. Trong quá trình những “cận thần” của thầy cúng đi thu tiền để lập đàn giải hạn cho cả thôn, họ tỏ ra vô cùng khôn khéo, chỉ thu tiền của những ai sùng bái tâm linh, tin vào chuyện tà yêu, còn những gia đình có người làm cán bộ công chức ở xã, huyện hoặc Trưởng thôn, Bí thư chi bộ thì họ đều “né”.
Nhà nhà, người người đều sẵn sàng đóng góp để chuẩn bị cho một “cuộc lập đàn giải hạn lớn nhất lịch sử” tại thôn nhỏ bị “ma ám” này.
Nhà nhà, người người đều sẵn sàng đóng góp để chuẩn bị cho một “cuộc lập đàn giải hạn lớn nhất lịch sử” tại thôn nhỏ bị “ma ám” này.
Sau khi hàng trăm triệu được người dân quyên góp, thầy bói bấm giờ và hẹn ngày đẹp “hoàng đạo” để lập đàn giải hạn cho thôn Bích Thủy tại đình làng. Theo đúng như ngày giờ đã định, gần chục thầy cúng từ huyện Nam Sách kế bên lỉnh kỉnh khăn áo, đàn ca, sáo nhị… lặn lội sang thôn Bích Thủy để làm đàn. Ba chiếc xe ô tô chở vàng mã, ngựa, hình nhân cũng đã sẵn sàng cho một cuộc bái tế khổng lồ chưa từng có ở xã Văn Đức nói riêng và thị xã Chí Linh nói riêng.
Tuy nhiên, sau khi nghe thấy thông tin trên, ông Phát đã ra đình làng nghiêm cấm việc cúng tế, yêu cầu tất cả mọi người giải tán, chở đồ đạc đi “nếu không tôi sẽ gọi công an xã và huyện đến bắt tất cả các anh lại”. Trước thái độ nghiêm khắc của ông Phát, nhóm thầy cúng cùng các đệ tử đành phải cun cút cuốn gói đồ đạc ra về.
Tuy nhiên, sau khi nghe thấy thông tin trên, ông Phát đã ra đình làng nghiêm cấm việc cúng tế, yêu cầu tất cả mọi người giải tán, chở đồ đạc đi “nếu không tôi sẽ gọi công an xã và huyện đến bắt tất cả các anh lại”. Trước thái độ nghiêm khắc của ông Phát, nhóm thầy cúng cùng các đệ tử đành phải cun cút cuốn gói đồ đạc ra về.
“Ở thôn này có nhóm “đệ tử tay chân” của các thầy bói làm “hoa tiêu” nên việc gì trong làng họ cũng đều biết rồi về nói lại cho các thầy. Khi mọi người sang xem thì “thầy” nói vanh vách nên ai cũng ngỡ là “thầy cao tay phán đúng” dẫn đến mê muội, tạo tin đồn hoang mang gây mất trật tự an ninh thôn xóm. Nếu hôm đó tôi không ngăn cấm kịp thì lúc họ đốt 3 xe ô tô vàng mã, khói bốc lên chắc phải cỡ như lò gạch, có thể lan sang đến cả… vài xã bên cạnh”, ông Phát cho biết.
“Rắn thần” hay trò trục lợi của những gã thầy bói?
Hàng chục cuộc gặp gỡ, phỏng vấn những người trong dòng họ L.V, những người trong làng Bích Thủy và thậm chí cả những địa phương lân cận, trong quá trình thực hiện loạt bài này, bản thân nhóm phóng viên Pháp luật & Thời đại cũng có những lúc bán tín bán nghi sự việc.
Chỉ đến khi gặp ông L.V. Phát, người đã dám “một mình chống lại cả làng” khi giải tán đám đông cả trăm người tụ tập định lập đàn cúng tế “thần rắn”, chúng tôi mới tin rằng chuyện rắn trong mộ tổ thì có, nhưng chuyện “rắn thần báo oán” là điều không tưởng.
Chỉ đến khi gặp ông L.V. Phát, người đã dám “một mình chống lại cả làng” khi giải tán đám đông cả trăm người tụ tập định lập đàn cúng tế “thần rắn”, chúng tôi mới tin rằng chuyện rắn trong mộ tổ thì có, nhưng chuyện “rắn thần báo oán” là điều không tưởng.
Ông Phát lý giải, việc đôi rắn xuất hiện trong ngôi mộ tổ của dòng họ nhà mình là chuyện bình thường. Những dịp lễ Tết, khi ngôi mộ của người chết được cũng bái, con cháu có thể để lại đồ ăn như gạo, bánh kẹo, hoa quả… nên lũ chuột thường tìm đến khoét hố rồi tha đồ ăn vào, cư trú luôn ở đó. Hết đồ ăn, sau khi lũ chuột bỏ đi thì cái hang đó rắn sẽ chui vào sinh sống và khi đào mộ thì tất nhiên mọi người sẽ bắt gặp.
Lý giải về những cái chết của mọi người trong họ, ông Phát cũng cho biết là do mọi người bất cẩn, hay lạm dụng rượu bia, lao động quá sức… dẫn đến lao lực đổ bệnh ốm chết. “Và khi trong gia đình có người chết thì ai cũng đau buồn thương tiếc, suy sụp tinh thần dẫn đến ốm đau bệnh tật và không qua nổi cơn bạo bệnh nên cứ nối tiếp nhau chết chứ không có việc “trùng tang” hay rắn thần trả thù ở đây”, ông Phát khẳng định.
Trong quá trình đi tìm hiểu nội tình vụ việc để làm rõ về những cái chết của những người trong dòng họ L.V, chúng tôi nhận thấy một số người đều có bệnh sẵn, tùy mức độ nặng nhẹ khác nhau như ung thư dạ dày, đường ruột…
Ngoài một số trường hợp chết do tai nạn, trước khi chết họ cũng đều đã đi bệnh viện để khám xét và đều được các bác sỹ cho biết nội tạng trong cơ thể đều đã hỏng hết và bệnh đã bùng phát giai đoạn cuối. “Vụ người trong dòng họ bị tai nạn tàu hỏa ở thị trấn Văn Điển có thể là do sự cẩu thả vội vàng, trong khi chiếc tàu đang lù lù đến gần anh ấy vẫn cố gắng băng qua nên bị tàu quệt vào đuôi xe và tử vong.
Vụ người khác đi bắt lươn bị xe ô tô va phải có thể là do lái xe ẩu, không quan sát kỹ nên đã va vào. Đó chỉ là những tai nạn giao thông”, ông Phát nhận xét.
Ngoài một số trường hợp chết do tai nạn, trước khi chết họ cũng đều đã đi bệnh viện để khám xét và đều được các bác sỹ cho biết nội tạng trong cơ thể đều đã hỏng hết và bệnh đã bùng phát giai đoạn cuối. “Vụ người trong dòng họ bị tai nạn tàu hỏa ở thị trấn Văn Điển có thể là do sự cẩu thả vội vàng, trong khi chiếc tàu đang lù lù đến gần anh ấy vẫn cố gắng băng qua nên bị tàu quệt vào đuôi xe và tử vong.
Vụ người khác đi bắt lươn bị xe ô tô va phải có thể là do lái xe ẩu, không quan sát kỹ nên đã va vào. Đó chỉ là những tai nạn giao thông”, ông Phát nhận xét.
Cũng theo như một người khác trong dòng họ nhận xét thì việc 12 người chết trong vòng 3 năm đối với một dòng họ thì đó là “số lượng bình thường” vì qui luật cuộc sống nếu không chết vì “sinh lão bệnh tử” thì cũng có thể gặp rủi ro, tai ương.
Ngoài ra, do dòng họ con cháu đông, tính đến nay đã 5 đời và chủ yếu lại đều ở thôn Bích Thủy nên khi có hàng chục người chết, việc suốt ngày phải đi dự đám tang khiến người ta lo sợ. “Giả sử nếu mỗi chi sinh sống một nơi, một tỉnh khác nhau thì việc chết chóc là điều bình thường, không có gì để bàn cãi và đáng sợ cả”, người này đặt giả thiết.
Ngoài ra, do dòng họ con cháu đông, tính đến nay đã 5 đời và chủ yếu lại đều ở thôn Bích Thủy nên khi có hàng chục người chết, việc suốt ngày phải đi dự đám tang khiến người ta lo sợ. “Giả sử nếu mỗi chi sinh sống một nơi, một tỉnh khác nhau thì việc chết chóc là điều bình thường, không có gì để bàn cãi và đáng sợ cả”, người này đặt giả thiết.
Theo tìm hiểu của nhóm phóng viên, được biết hiện trong dòng họ này còn có bốn người độ tuổi từ 50 – 85 tuổi đang mắc căn bệnh hiểm ác trong người như ung thư vòm họng, viêm bàng quang hay bị hỏng nội tạng do uống quá nhiều rượu… và những người này tình trạng sức khỏe rất yếu, thời gian sống chỉ còn tính bằng ngày. Một lần nữa, vấn đề đặt ra là sắp tới dòng họ này còn có thêm những người có thể qua đời vì bệnh tật, liệu còn có xuất hiện những lời đồn như “rắn thần trả thù”, “trùng tang” nữa hay không?
Đó cũng là điều mà ông L.V. Phát trăn trở: “Nếu chính quyền không vào cuộc ngăn chặn những đối tượng thầy cúng, bói toán “phán” lăng nhăng, người dân không chỉ có nguy cơ thêm “hao tiền tốn của”, mà những lời đồn vẫn còn có nguy cơ bùng lại khiến dân làng thêm hoang mang, cuộc sống xáo động, mất an ninh trật tự địa phương”.
Pháp luật và Thời đại
