Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên đã ban hành cáo trạng số 15/CT-VKĐB-P1 ngày 4/1/2023 truy tố cựu Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên cùng 7 bị can khác về tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại khoản 3, Điều 222 Bộ luật Hình sự.
Chiêu trò móc ngoặc
Theo cáo trạng, năm 2019 sau khi biết Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên là chủ đầu tư gói thầu mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu năm 2019-2020 (gói thầu số 1) và gói thầu mua sắm trang thiết bị dạy học tối thiểu cho các trường trung học phổ thông năm 2020 (gói thầu số 2), Đinh Văn Hữu (sinh năm 1962) - Giám đốc Công ty cổ phần sách và thiết bị trường học Điện Biên (gọi là Công ty sách Điện Biên) vì lợi ích của công ty và muốn trúng 2 gói thầu trên, nên đến gặp Nguyễn Văn Kiên - lúc đó là Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên đặt vấn đề, mong Kiên tạo điều kiện để Công ty sách Điện Biên được thực hiện 2 gói thầu và được Kiên đồng ý.
Sau đó Đinh Văn Hữu - Giám đốc Công ty sách Điện Biên; Nguyễn Văn Kiên - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên; Trịnh Mạnh Cường - Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính - Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên; Nguyễn Quang Tuyến - Phó Giám đốc Công ty sách Điện Biên; Võ Thúc Chính - Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn tư vấn xây dựng T&C (Công ty T&C); Mai Thanh An - Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn tư vấn thiết kế và xây dựng Tây Đô (Công ty Tây Đô); Hồ Thị Sáu - Giám đốc khối thẩm định III Công ty cổ phần thẩm định giá BTCVALUE (Công ty BTCVALUE); Nguyễn Quốc Việt - thẩm định viên Công ty BTCVALUE đã thực hiện hành vi phạm tội.
 |
Các bị can Nguyễn Văn Kiên, Trịnh Mạnh Cường, Đinh Văn Hữu (từ trái qua). Ảnh BCA |
Theo cáo trạng, tại gói thầu số 1, ông Kiên đã yêu cầu Đinh Văn Hữu đến gặp Trịnh Mạnh Cường (sinh năm 1971), Phó trưởng phòng Kế hoạch Tài chính Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên để được hướng dẫn.
Trịnh Mạnh Cường báo cáo lại và được Nguyễn Văn Kiên chỉ đạo tạo điều kiện giúp đỡ để Công ty sách Điện Biên trúng thầu nếu có đủ năng lực cung ứng thiết bị. Trịnh Mạnh Cường sau đó đã đề nghị Hữu lập danh mục thiết bị và báo giá cho Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên.
Sau đó, Hữu đã chỉ đạo Nguyễn Quang Tuyến (sinh năm 1972) là Phó giám đốc công ty tính toán báo giá cho Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên để làm sao công ty có lợi nhuận từ 20 - 25%.
Nguyễn Quang Tuyến đã lập danh mục thiết bị báo giá và chuyển cho Trịnh Mạnh Cường. Tuyến đã tính toán báo giá các thiết bị trong danh mục với tổng trị giá là hơn 10 tỉ đồng (làm tròn).
Cường không chỉnh sửa nội dung mà chỉ biên tập về thể thức văn bản, chấp thuận về giá do Tuyến đưa ra.
Để đẩy nhanh gói thầu, Cường còn đề nghị Tuyến thực hiện thẩm định giá các thiết bị dạy học thay cho Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên.
Do Nguyễn Quang Tuyến có quen biết với Nguyễn Thị Hải – cộng tác viên của Công ty BTCVALUE, nên Tuyến đã kết nối với Công ty BTCVALUE có trụ sở tại quận Cầu Giấy – Thành phố Hà Nội, đồng thời soạn giúp luôn cả công văn của Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên gửi công ty đề nghị thẩm định giá thiết bị thực hiện mua sắm với tổng giá trị là 10,03 tỉ đồng (làm tròn).
Lãnh đạo Công ty BTCVALUE đã giao cho Hồ Thị Sáu (sinh năm 1989), Giám đốc Khối thẩm định III và Nguyễn Quốc Việt (sinh năm 1977), thẩm định viên công ty thực hiện các thủ tục theo quy định.
Hồ Thị Sáu và Nguyễn Quốc Việt cùng một số nhân viên khác của Công ty BTCVALUE đã không khảo sát thực tế trên thị trường mà chỉ thu thập thông tin trên mạng để dự thảo báo cáo kết quả thẩm định và chứng thư thẩm định giá.
Ngoài ra để hợp thức hoá hồ sơ, Hồ Thị Sáu đã ký hợp đồng, biên bản nghiệm thu và thanh lý hợp đồng... chuyển cho các "đối tác" ở Điện Biên để Nguyễn Văn Kiên ký hoàn thiện và ban hành quyết định của Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 1, tổng dự toán là 10,06 tỉ đồng.
Để thực hiện công tác tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu, Trịnh Mạnh Cường đã báo cáo, đề xuất và Nguyễn Văn Kiên ký quyết định chỉ định Công ty T&C có trụ sở tại Thành phố Điện Biên Phủ (Điện Biên) do Võ Thúc Chính (sinh năm 1978), đã từng là chuyên viên phòng Kế hoạch Tài chính – Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh này làm Giám đốc.
Do Trịnh Mạnh Cường không yêu cầu Chính cung cấp hồ sơ năng lực công ty nên không phát hiện ra công ty của Chính không có chứng chỉ hoạt động đấu thầu theo quy định.
Để đủ điều kiện tham gia, Chính đã tìm kiếm, lấy tên những người có chứng chỉ trên mạng kê khai là thành viên công ty, sau đó ký văn bản đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư Điện Biên phê duyệt hồ sơ mời thầu và thời gian lựa chọn nhà thầu.
Ngày 28/5/2019, Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên thông báo và thực hiện bán hồ sơ mời thầu. 4 Công ty tham gia hồ sơ gồm Công ty sách Điện Biên, Công ty sách Sơn La, Công ty sách Thanh Hoá và Công ty cổ phần sách và thiết bị trường học Hà Tây.
Thực tế, việc mua hồ sơ mời thầu được Đinh Văn Hữu giao cho Nguyễn Lan Anh nhân viên Công ty sách Điện Biên mua, còn các công ty khác đều không đến Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên mua hồ sơ.
Để hợp thức hóa việc đấu thầu, Đinh Văn Hữu cũng đồng thời điện thoại nhờ hồ sơ pháp lý của 2 công ty quen biết bao gồm Lê Thế Sơn – Giám đốc Công ty sách Thanh Hóa và Tạ Thị Thu Nga – Giám đốc Công ty sách Sơn La.
Sau khi xếp hạng nhà thầu, kết quả Công ty sách Điện Biên đã trúng thầu với giá hơn 9,9 tỉ đồng trong khi giá trị thực của gói thầu là hơn 6,5 tỉ đồng.
Từ ngày 13/6/2019 đến 17/6/2019, Công ty sách Điện Biên đã bàn giao thiết bị trường học cho 17 trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Điện Biên.
Cũng theo cáo trạng, từ ngày 03/6/2019, dù chưa thắng thầu nhưng Đinh Văn Hữu đã ký hợp đồng mua sắm thiết bị với hàng loạt đối tác.
Bổn cũ soạn lại để trục lợi
Đến khoảng đầu năm 2020, Đinh Văn Hữu tiếp tục đến gặp Nguyễn Văn Kiên đặt vấn đề để Công ty sách Điện Biên được trúng thầu gói số 2. Kiên đồng ý và chỉ đạo Trịnh Mạnh Cường phối hợp để Công ty sách Điện Biên được trúng thầu.
Nhận được chỉ đạo từ Kiên, Trịnh Mạnh Cường đề nghị Hữu lập danh mục thiết bị và báo giá cho Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên.
Vẫn các chiêu như gói thầu số 1, Đinh Văn Hữu và Nguyễn Quang Tuyến, Phó giám đốc Công ty sách Điện Biên; Hồ Thị Sáu, Giám đốc Khối thẩm định III và Nguyễn Quốc Việt, thẩm định viên Công ty BTCVALUE…, nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục để Nguyễn Đức Kiên ký quyết định phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự toán mua sắm gói thầu số 2.
Khác với gói thầu số 1, đơn vị tư vấn thực hiện hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ tại gói thầu số 2 là Công ty Tây Đô, có trụ sở tại phường Thanh Bình, Thành phố Điện Biên Phủ, do Mai Thanh An (sinh năm 1982) làm giám đốc.
 |
Các bị can Nguyễn Quang Tuyến, Võ Thúc Chính, Mai Thanh An (từ trái qua).Ảnh: BCA |
Cũng theo cáo trạng, Trịnh Mạnh Cường cũng không yêu cầu Mai Thanh An cung cấp hồ sơ năng lực nên không phát hiện ra Mai Thanh An không có chứng chỉ hoạt động đấu thầu theo quy định.
Để hợp thức hoá, An đã lên mạng lấy tên và chứng chỉ của những người khác kê khai là thành viên công ty để hợp lý hoá.
Sau đó Mai Thanh An đã tham gia lo thủ tục giấy tờ để Nguyễn Văn Kiên ký thông báo mời thầu.
Kết quả có 3 công ty mua hồ sơ bao gồm: Công ty sách Thanh Hoá, Công ty sách Sơn La và Công ty sách Điện Biên tham gia đấu thầu.
Tuy nhiên, thực tế việc mua hồ sơ mời thầu, Đinh Văn Hữu giao cho bà Nguyễn Lan Anh – nhân viên Công ty sách Điện Biên mua hồ sơ cho cả 3 công ty trên.
Kết quả đấu thầu cuối cùng, Công ty sách Điện Biên do Đinh Văn Hữu làm giám đốc tiếp tục thắng gói thầu số 2 tổng giá trị là hơn 9,9 tỉ đồng trong khi giá trị thật là hơn 5,6 tỉ đồng...
Từ ngày 15/5/2020 đến ngày 19/5/2020 Công ty sách Điện Biên đã trực tiếp bàn giao thiết bị dạy học theo phân bổ của Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên cho 15 trường trung học phổ thông của tỉnh.
Cũng như gói thầu số 1, do đã xác định trúng thầu trước nên trước khi có kết quả đấu thầu, Đinh Văn Hữu đã ký hợp đồng mua sắm một loạt thiết bị trong gói thầu
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên nêu rõ, do được Nguyễn Văn Kiên tạo điều kiện cho Công ty sách Điện Biên trúng thầu gói thầu số 1 và gói thầu số 2, đầu năm 2020 (gần Tết Nguyên đán Canh Tý 2020) và gần Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Đinh Văn Hữu đến phòng làm việc của Nguyễn Văn Kiên tại Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên chúc Tết Nguyễn Văn Kiên mỗi lần 300 triệu đồng, tổng cộng 2 lần là 600 triệu đồng.
Theo cáo trạng, hành vi của các bị can Đinh Văn Hữu, Nguyễn Văn Kiên, Trịnh Mạnh Cường, Nguyễn Quang Tuyến, Hồ Thị Sáu, Nguyễn Quốc Việt gây thiệt hại của Nhà nước số tiền hơn 7,5 tỉ đồng.
Bị can Võ Thúc Chính, Mai Thanh An đã thực hiện hành vi vi phạm quy định về đảm bảo công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, Võ Thúc Chính gây thiệt hại của Nhà nước hơn 3,28 tỉ đồng, Mai Thanh An gây thiệt hại của nhà nước số tiền hơn 4,23 tỉ đồng.
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên nêu rõ, bị can Nguyễn Văn Kiên đã lợi dụng chức vụ quyền hạn can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, có tính chất vụ lợi; bị can Đinh Văn Hữu, Hồ Thị Sáu thực hiện hành vi thông thầu, vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu; Trịnh Mạnh Cường lợi dụng chức vụ quyền hạn, can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động đấu thầu; Nguyễn Quang Tuyến, Võ Thúc Chính, Mai Thanh An vi phạm quy định của pháp luật về bảo đảm công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu…
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên cáo buộc, Nguyễn Văn Kiên, Đinh Văn Hữu, Trịnh Mạnh Cường, Nguyễn Quang Tuyến, Hồ Thị Sáu, Nguyễn Quốc Việt phạm tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng được quy định tại Khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự.
Khoản 3 Điều 222 Bộ luật Hình sự quy định:
3. Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.
Các bị can Võ Thúc Chính gây thiệt hại cho nhà nước số tiền hơn 3,28 tỉ đồng, Mai Thanh An gây thiệt hại cho nhà nước số tiền hơn 4,23 tỉ đồng.
Ngoài ra các bị can Đinh Văn Hữu, Nguyễn Văn Kiên, Trịnh Mạnh Cường, Nguyễn Quang Tuyến, Hồ Thị Sáu, Nguyễn Quốc Việt còn bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự phạm tội 2 lần trở lên, quy định tại điểm g, Khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự.
Kết luận của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự tỉnh Điện Biên kết luận: tổng trị giá của 2 gói thầu là hơn 12 tỉ đồng nhưng đã bị các đối tượng câu kết, thổi lên gần 20 tỉ đồng.
Sau khi bị khởi tố, bắt tạm giam, các bị can và gia đình đã nộp tiền để khắc phục hậu quả, số tiền nộp hơn 4,4 tỉ đồng.
