Chiều 1/8, Viện Y học ứng dụng Việt Nam trực thuộc Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học “Cải thiện tình trạng dinh dưỡng thông qua bữa ăn học đường của trẻ em” tại Hà Nội.
Phó Giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam cho biết: “Dinh dưỡng hợp lý rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và kiểm soát sức khỏe, bệnh tật trong chu kỳ vòng đời. Bữa ăn học đường chiếm một phần quan trọng trong khẩu phần ăn thực tế hàng ngày của trẻ.
Tuy nhiên, cho đến nay còn một số hạn chế bao gồm chưa có các danh mục thực phẩm cung cấp năng lượng, các vi chất thiết yếu cho từng nhóm tuổi, cho từng mùa.
Vì vậy cho đến thời điểm này các thực phẩm, món ăn được đưa vào bữa ăn học đường chủ yếu mang tính cảm tính, chưa dựa trên các cơ sở khoa học dinh dưỡng”.
Tại Hội thảo, Phó Giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Xuân Ninh, Phó Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã đưa ra các thông tin cập nhật về tình trạng thiếu vi chất của trẻ em Việt Nam.
Theo Phó Giáo sư Nguyễn Xuân Ninh, học sinh tuổi học đường đang chịu gánh nặng kép về suy dinh dưỡng thấp còi và thừa cân béo phì.
Thừa cân béo phì đang gia tăng nhanh, trong khi suy dinh dưỡng thấp còi vẫn tồn tại ở mức có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng ở các nước đang phát triển cũng như ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, thiếu vitamin A, thiếu máu do thiếu sắt, thiếu kẽm, thiếu iode rất phổ biến ở trẻ em học đường, là những yếu tố nguy cơ liên quan với tăng trưởng chiều cao chậm, suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ học đường, trẻ vị thành niên cũng như người trưởng thành Việt Nam.
 |
| Nhiều chuyên gia, nhà khoa học tham dự Hội thảo cho rằng, dinh dưỡng hợp lý rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và kiểm soát sức khỏe, bệnh tật của trẻ, đặc biệt bữa ăn học đường hiện nay còn nhiều hạn chế. Ảnh: Vũ Phương. |
Còn Phó Giáo sư Lê Bạch Mai, nguyên Phó Viện trưởng Viện dinh dưỡng quốc gia thông tin về nhu cầu dinh dưỡng và khẩu phần ăn của trẻ em lứa tuổi tiểu học và trung học cơ sở.
Phó Giáo sư Lê Bạch Mai cho rằng: “Khẩu phần ăn của học sinh tiểu học hiện nay đáp ứng cao hơn nhu cầu khuyến nghị về năng lượng và protein, trong khi đó khẩu phần ăn của học sinh trung học cơ sở lại chưa đạt so với nhu cầu khuyến nghị về năng lượng, mức khẩu phần canxi, sắt, kẽm, vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C.
Vì vậy, chế độ ăn cần quan tâm đến bữa ăn học đường, tăng cường rau quả, chất xơ, các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng hoặc thực phẩm chức năng tăng cường vi chất dinh dưỡng để nâng cao chất lượng bữa ăn.
Bên cạnh đó, hoạt động truyền thông giáo dục và phòng chống suy dinh dưỡng ở vùng nông thôn và thừa cân béo phì tại thành thị cần đường đẩy mạnh nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng và tầm vóc cho học sinh. Các can thiệp cần ưu tiên cho giải quyết gánh nặng kép về dinh dưỡng và đặc thù cho từng vùng”.
 |
| Các nhà khoa học trình bày tham luận tại Hội thảo. Ảnh: V.P. |
Phát biểu tại Hội thảo, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Vinh Hiển đánh giá rất cao việc xây dựng bữa ăn để làm sao cải thiện tình trạng dinh dưỡng thông qua bữa ăn học đường.
Ông Nguyễn Vinh Hiển nhấn mạnh: “Xây dựng được bữa ăn cho học sinh không phải là dễ. Hơn nữa mà xây dựng bữa ăn phù hợp với từng vùng, theo mùa, thực đơn tuần không đơn giản.
Phải xuất phát từ tình thương, trách nhiệm của các thầy cô mới xây dựng được bữa ăn tốt cho học sinh”.
Nhiều chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, thực đơn bữa ăn học đường xây dựng trên cơ sở khoa học là điều vô cùng quan trọng. Nhưng cách triển khai, thực hiện cũng như thực phẩm cung cấp như thế nào cũng đóng vai trò quan trọng.
Bởi vậy, xây dựng thực đơn bữa ăn học đường khoa học phù hợp với lứa tuổi, vùng miền, theo mùa, theo tuần... thì nguồn thực phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm để thực hiện bữa ăn học đường đảm bảo dinh dưỡng mang tính chất quyết định.
 Tại sao phụ huynh một số nơi hoang mang trước bữa ăn học đường? |
Cũng tại Hội thảo, Tiến sĩ – Bác sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam nhấn mạnh: “Đảm bảo chế độ ăn của trẻ tiểu học và trung học cơ sở phong phú, đa dạng, cân đối, giàu dinh dưỡng, đáp ứng từ 45-55% nhu cầu khuyến nghị dinh dưỡng và các vi chất thiết yếu đối với học sinh tiểu học và 30-40% nhu cầu đối với học sinh trung học cơ sở.
Cần khuyến nghị trẻ ăn nhiều rau xanh và trái cây, hạn chế tiêu thụ thực phẩm nhiều đường, muối, hình thành các thói quen ăn uống tốt và tăng cường tập luyện thể dục thể thao ngay trong giai đoạn này”.
Tiến sĩ Trường Hồng Sơn đã giới thiệu bộ thực đơn theo cấp học và từng mùa với đầy đủ chất dinh dưỡng, đa dạng và phong phú nguồn thực phẩm an toàn tại chỗ với đầy đủ các vi chất dinh dưỡng cần thiết dành riêng cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở do Viện Y học ứng dụng Việt Nam phối hợp nghiên cứu cùng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Hương Việt Sinh. Đề tài đã được hội đồng khoa học nghiệm thu vào tháng 7/2019.
Theo đó, thực phẩm trong thực đơn được lựa chọn dựa trên giá trị dinh dưỡng của từng thành phần sinh năng lượng (protein, lipid, glucid), tính phổ biến của thực phẩm theo mùa, tính an toàn trong vệ sinh an toàn thực phẩm, giảm nguy cơ dị ứng thực phẩm, rối loạn tiêu hóa.
Bộ hồ sơ thực đơn được xây dựng đa dạng các món ăn (với nhiều loại thực phẩm), các món ăn không lặp lại trong tuần, đảm bảo trẻ thích nghi với nhiều loại thực phẩm và món ăn khác nhau.
Bộ thực đơn mẫu theo mùa hè thu, đông xuân cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở được Viện Y học ứng dụng Việt Nam xây dựng và đã được Hội đồng khoa học thông qua với các đặc điểm đảm bảo nhu cầu về năng lượng, cung cấp đầy đủ chất khoáng và vitamin quan trọng liên quan đến tăng trưởng chiều cao ở trẻ em và đảm bảo tiêu thụ đa dạng các thực phẩm thông dụng của Việt Nam và an toàn vệ sinh thực phẩm, sẽ được Công ty trách nhiệm hữu hạn Hương Việt Sinh triển khai rộng rãi tại các trường tiểu học và trung học cơ sở mà công ty cung cấp bữa ăn từ năm học 2019-2020.
