Bên lề kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIII, ông Đinh Xuân Thảo - Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp của Ủy ban thường vụ Quốc hội chia sẻ với các phóng viên về vụ việc ông Hà Văn Thắm - Chủ tịch Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương – Ocean Bank bị khởi tố, bắt giam. Ông Thảo khẳng định, những cán bộ lãnh đạo ngân hàng có năng lực yếu kém, vi phạm pháp luật bị phát hiện phải xử lý để làm cho tốt.
Ông Đinh Xuân Thảo - Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp. |
Tội phạm kinh tế là một lĩnh vực khá nghiêm trọng nhất là trong tình hình kinh tế hiện nay, khâu quản lý có kẽ hở, chưa chặt, lợi dụng điều này tội phạm kinh tế diễn ra khá phức tạp. Trong lĩnh vực ngân hàng vừa qua, xảy ra nhiều vụ việc cán bộ nhân viên ngân hàng móc ngoặc, lợi dụng kẽ hở pháp luật để chiếm dụng tài sản nhưng đã được phát hiện và bị xử lý.
Nếu so sánh, ở nhiều nước quản lý khá tốt hơn nước ta khi cho vay vốn. Thí dụ cho vay tiền vay vốn, ngoài có bảo lãnh nhưng anh vẫn phải kiểm soát được đồng tiền. Ở nước ngoài, ví dụ người ta cho vay 2 tỷ đồng thì không phải một lúc họ đưa cho hết ngay, mà chỉ đưa trình tự, phải giám sát tiền sử dụng đúng không, hiệu quả không mới gửi tiếp. Tuy nhiên, ở Việt Nam lại có chuyện vay để sản xuất kinh doanh nhưng lại đầu cơ bất động sản, khi đóng băng ngân hàng lại gánh nợ xấu, điều này phải chấn chỉnh lại để quản lý chặt chẽ.
“Trong 1 tập thể 100 người, thì chỉ một vài người xấu, nhưng nếu không phát hiện mà xử lý, kẻ xấu cứ nằm trong đó, phá phách, rồi số lượng người xấu tăng lên. Nếu ta đã bắt được những con sâu, con mọt thì sẽ làm tổ chức trong sạch hơn. Thực hiện tái cơ cấu phải làm mạnh, quyết liệt, đối với những trường hợp sai phạm phải xử lý nghiêm, để có tác dụng răn đe tốt hơn”, ông Thảo nói.
Trước những băn khoăn của dư luận: Liệu có những khó khăn, rào cản nào trong việc xử lý tội phạm ngân hàng không? Ông Đinh Xuân Thảo nhận định: “Lợi ích nhóm cũng có thể có, nhưng chỉ có chừng mực thôi. Qua một số vụ lớn như vụ bầu Kiên vẫn bị xử lý nghiêm khắc như thế thì cản trở cũng không phải là vấn đề”.
Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp đồng thời đưa ra nhận định, quan trọng nhất đối với ngân hàng đúng là niềm tin của công chúng. Niềm tin của người dân và người gửi tiền. Nếu họ biết tiền của họ được đảm bảo, sinh sôi nảy nở thì là điều rất quan trọng.
“Hôm trước có vị đại biểu nói, thành quả của ngân hàng hiện nay tồn tại được và người ta tin không thể đổ vỡ vì có Đảng, Chính phủ và nhà nước không bao giờ để nó đổ vỡ. Nhưng để nó thực sự hiệu quả thì phải kiện toàn bộ máy tổ chức cho tốt hơn. Thí dụ ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn, một trong bốn ngân hàng chủ chốt của nhà nước, nhưng cán bộ ở đó liên tục thay đổi vì có người bị truy tố. Nếu tổ chức yếu kém, vi phạm thì phải thay thế, vi phạm phải xử lý nghiêm túc. Đó cũng là điều chúng ta tin tưởng, không thể để cho ngân hàng sụp đổ.
Chúng ta phải có những ngân hàng chủ lực, phải đảm bảo cho sự phát triển, còn những anh kém cỏi không nên tiếp tục tồn tại thì cũng nên để cho chết. Chết ở đây nghĩa là có thể cho phá sản, giải thể, sáp nhập”, ông Thảo bày tỏ.
Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp chia sẻ, vừa qua Luật phá sản đã đề cập đến lĩnh vực ngân hàng. Các nước gọi là phá sản qua đêm. Nghĩa là chấm dứt địa vị pháp lý cái tên ngân hàng và tên lãnh đạo ngân hàng đang có thành một cái tên khác, một ông chủ khác và ngày hôm sau nó vẫn hoạt động bình thường; niềm tin của người dân lúc đó vẫn đảm bảo, vẫn gửi tiền vào, ngân hàng có tên mới, có ông chủ mới vẫn tồn tại phát triển.
“Khi làm luật phá sản ta đã tính đến đặc thù này, trong đó có phá sản qua đêm. Ví dụ hôm nay thứ 7, sẽ có tuyên bố ngân hàng X, do ông A đứng đầu đủ các điều kiện phá sản, vì mất khả năng thanh khoản. Trong trường hợp đó, sẽ có người khác, có thể một cá nhân hay tổ chức đứng ra mua lại ngân hàng đó, sẽ đặt tên là ngân hàng Z, và người đứng đầu là ông B, ngân hàng Z là trụ sở bộ máy vẫn nguyên si ngân hàng X. Tiền của người dân gửi vào lẫn người vay vẫn bình thường như trước đó. Ngày thứ 7 ngân hàng tuyên bố phá sản, nhưng sáng đến ngày thứ 2 ngân hàng này lại hoạt động bình thường, người ta gọi như vậy là phá sản qua đêm”, ông Thảo nói.