Thời gian vừa qua đã xảy ra những vụ việc cho thấy một số cán bộ thuộc lực lượng Quản lý thị trường thường hay có tâm lý biến hóa và ỷ thế quyền lực, nhân danh pháp luật và cơ quan có thẩm quyền, lợi dụng chức vụ và quyền hạn gây khó khăn, thậm chí làm thiệt hại cho doanh nghiệp.
Trao đổi với Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư Bùi Thị An (Đại biểu Quốc hội khóa 13) cho biết bà cũng nhận được nhiều thông tin cán bộ trong lực lượng quản lý thị trường có những lối hành xử không phù hợp, thậm chí gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
Bà An nói: "Muốn quản lý thị trường tốt thì trước hết phải quản lý tốt cán bộ quản lý thị trường. Lực lượng này hàng ngày thực thi những công việc tiếp xúc trực tiếp với các cá nhân, tổ chức kinh doanh, buôn bán cho nên nếu không kiểm soát chặt thì sẽ nảy sinh tiêu cực.
Chúng ta quản lý thị trường là để ngăn chặn những sản phẩm xấu ảnh hưởng tới sức khỏe nhân dân, ngăn chặn hàng giả hàng nhái làm rối nhiễu thị trường… nhưng tuyệt đối không được hù dọa doanh nghiệp. Những biểu hiện xấu ấy dứt khoát phải được xử lý nghiêm minh”.
Bà Bùi Thị An (Đại biểu Quốc hội khóa 13) cho rằng, cán bộ quản lý thị trường mắc sai phạm phải xử lý nghiêm khắc, thậm chí đưa ra khỏi ngành. ảnh: NQ. |
Có ba vụ việc điển hình mà báo chí đã đề cập đều có kịch bản giống nhau, đó là dù đang kiểm tra nhưng đã xuất hiện thông tin xấu về doanh nghiệp trên truyền thông:
Vụ việc thứ nhất: Vào năm 2013, cũng lực lượng Quản lý thị trường tại Hà Nội (Đội 12) đã kiểm tra kho hàng của Công ty TNHH Mạnh Cầm tại địa chỉ 32 Nguyễn Viết Xuân, quận Thanh Xuân, Hà Nội và niêm phong toàn bộ 5.600 hộp sữa dê Danlait của công ty này do nghi ngờ về chất lượng của sản phẩm.
Tháng 3/2013, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, Bộ Y tế đã có kết luận kiểm nghiệm sữa Danlait do Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội gửi mẫu. Kết quả cho thấy tất cả chỉ số của sữa đều trong giới hạn cho phép.
Tuy nhiên, Quản lý thị trường Hà Nội vẫn giữ lô hàng gần 3 tháng (từ 21/2-13/5/2013) mới trả lại toàn bộ số sữa dê Danlait bị tạm giữ.
Doanh nghiệp cho biết số hàng này không được bảo quản đúng quy trình, gây móp méo, hư hỏng và thiệt hại tới 1,25 tỷ đồng, vì vậy đã tiến hành khởi kiện Cơ quan Quản lý thị trường Hà Nội và cá nhân ông Vương Trí Dũng - Phó Chi Cục trưởng (người ký quyết định).
Có những cán bộ quản lý thị trường đạo đức yếu kém |
Vụ việc thứ hai: Đội Quản lý thị trường số 14 thuộc Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội kiểm tra và thu giữ 2,2 tấn xúc xích Viet foods với lý do thực phẩm không phù hợp quy định an toàn thực phẩm vào tháng 4/2016.
Tuy nhiên, sau đó Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã kết luận hàm lượng Natri Nitrat INS 251 được phát hiện trong xúc xích Viet Foods là an toàn cho người sử dụng thì Đội Quản lý thị trường số 14 đã âm thầm trả lại 2,2 tấn xúc xích.
Dù lấy lại được số sản phẩm trên nhưng hậu quả thì vô cùng nghiêm trọng đối với Vietfoods. Đó là khi thu giữ hàng hóa, dù chưa có kết quả kiểm nghiệm sản phẩm nhưng Quản lý thị trường đã công bố thông tin xúc xích của Vietfoods có chất gây ung thư, khiến cho cơ sở này phải ngừng sản xuất, hơn 100 công nhân phải nghỉ việc.
Doanh nghiệp ước tính số tiền thiệt hại lên tới hơn 10 tỷ đồng và gửi thư kêu cứu lên Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng đã yêu cầu Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội xử lý nghiêm sai phạm này.
Những cá nhân được xác định vi phạm gồm: Đội trưởng Quản lý thị trường số 14 – ông Hoàng Đại Nghĩa; 2 đội phó là ông Lê Việt Phương và ông Lê Đức Thanh; Kiểm soát viên thị trường là ông Phạm Anh Tuấn và bà Tống Vân Huyền.
Thế nhưng ngày 20/9/2016, Hội đồng kỷ luật Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội họp, bỏ phiếu với kết quả: không đề xuất kỷ luật và kiến nghị hình thức phê bình, rút kinh nghiệm trước toàn lực lượng quản lý thị trường Hà Nội. Người đứng đầu Đội Quản lý thị trường 14 chỉ bị chuyển công tác sang làm Đội trưởng Quản lý thị trường Quận Nam Từ Liêm.
Vụ việc thứ ba: Năm 2018, Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) ra quân rầm rộ phối hợp với đơn vị tại Thành phố Hồ Chí Minh tiến hành kiểm tra Công ty Cổ phần Con Cưng.
Một số tờ báo đã đăng tải thông tin từ lực lượng quản lý thị trường, một số tài khoản facebook dường như đã có sự chuẩn bị từ trước, chỉ chờ có thế để lan truyền trên mạng xã hội, giống như thể doanh nghiệp này đang có nhiều vi phạm rất nặng, bán hàng giả, hàng nhái, gây lo lắng cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, kết luận cuối cùng cho thấy doanh nghiệp này chỉ vi phạm hành chính và những hậu quả họ phải gánh chịu về mặt truyền thông đến nay chưa thể tính hết được.
Trước những sự việc như vậy, bà Bùi Thị An nêu quan điểm: “Dù chỉ mới bước vào giai đoạn kiểm tra, có sự nghi ngờ thôi mà đã thông tin ra là doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm thì quá nguy hiểm. Nhiều vụ việc cho thấy doanh nghiệp thiệt hại tiền bạc là một phần, nhưng còn uy tín, thương hiệu bị ảnh hưởng thì làm sao đo đếm hết được.
Vấn đề ở đây là cần phải làm rõ động cơ tung tin ra để làm gì? Xử lý có đủ sức răn đe không hay là lại có sự bao che dung túng rồi điều chuyển công tác là xong?”.
Nữ đại biểu Quốc hội khóa 13 nhận định, Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) được nâng tầm lên thành Tổng Cục Quản lý thị trường là một điều kiện tốt để qua đây xem xét nghiêm túc lại quy trình tác nghiệp của cán bộ, hệ thống lại các quy tắc quản lý cán bộ.
“Suy cho cùng thì con người vẫn là quan trọng nhất, còn quy trình có rồi nhưng người ta cứ làm sai, rồi tìm đủ cách bao che cho nhau thì rốt cuộc người dân, doanh nghiệp vẫn phải chịu trận.
Mấy năm qua, Thủ tướng liên tục kêu gọi liêm chính, kiến tạo, hành động và trên thực tế thì bộ máy nhà nước cũng đã đạt được những kết quả tốt. Nhưng đó là ở tầm Chính phủ, chứ ở những cấp dưới thì sự chuyển động vẫn còn chậm.
Tôi mong rằng, trong thời gian tới đây Bộ trưởng Bộ Công thương sẽ có chỉ đạo xử lý dứt điểm không còn hiện tượng cán bộ quản lý thị trường gây khó khăn cho doanh nghiệp. Nếu phát hiện ai vi phạm dứt khoát phải xử lý kỷ luật ở mức nghiêm khắc nhất.
Tôi cũng mong rằng các phương tiện truyền thông hãy tỉnh táo, đừng vội vàng trước những biểu hiện chưa rõ ràng, bởi vì điều đó rất có thể khiến doanh nghiệp gặp vô vàn khó khăn”, bà An bày tỏ.