Chỉ định gói thầu 30 tỷ đồng, UBND TX. Sầm Sơn làm trái luật?

"tranh tối, tranh sáng"

Ngày 09/9/2011, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 2955/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình nâng cấp, cải tạo khu xử lý rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh tại thị xã Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Đến ngày 06/5/5014, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục ban hành Quyết định số 1311/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh dự án và Kế hoạch đấu thầu dự án Nâng cấp, cải tạo khu xử lý rác thải sinh hoạt vệ sinh tại thị xã Sầm Sơn.

Ngày 01/7/2014, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 5574/UBND-THKH do Phó Chủ tịch Nguyễn Ngọc Hồi ký gửi các Sở, ban, ngành và các đơn trực thuộc ghi rõ việc thực hiện ngay Luật Đấu thầu 2013 đối với các dự án triển khai trên địa bàn tỉnh kể từ ngày 01/7/2013....

Theo đó, gói thầu có tên là “xây dựng công trình”; tổng giá trị đầu tư 26,3 tỷ đồng, nguồn vốn: “Ngân sách Trung ương hỗ trợ theo Quyết định số 58/2008/QĐ-TTg ngày 29/4/2008 của Thủ tướng Chính phủ và các nguồn huy động hợp pháp khác”.

Trong các quyết định trên của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đều ghi rõ việc áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu là “đấu thầu rộng rãi trong nước” theo quy định tại Luật Đấu thầu năm 2005 và sửa đổi năm 2009.

Đến ngày 01/10/2013, Bãi rác thị xã Sầm Sơn được đưa vào “danh mục các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đã được rà soát, thống kê và phê duyệt tiến độ xử lý ô nhiễm triệt để đến năm 2020” theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Theo Luật Đấu thầu năm 2005, lúc này Dự án trên nằm trong trường hợp được “chỉ định thầu”.

Đến ngày 09/6/2014, Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn Trịnh Huy Triều có Tờ trình số 892/TTr-UBND ngày 09/6/2014 gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về việc “điều chỉnh Kế hoạch đấu thầu gói thầu số 4, Dự án đầu tư xây dựng công trình Nâng cấp, cải tạo khu xử lý rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh” theo hướng… chỉ định thầu (!?)

Luật sư Nguyễn Văn Kiệm, Văn phòng Luật sư Phạm Sơn (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết: Đến ngày 26/11/2013, Luật Đấu thầu 2013 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2014. Luật đấu 2013 đã hủy bỏ điều khoản quy định về trường hợp được chỉ định thầu như: “xử lý sự cố ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cần phải làm ngay”. Do đó, nếu áp dụng theo Luật Đấu thầu 2013 thì Dự án xử lý bãi rác tại thị xã Sầm Sơn phải “đấu thầu rộng rãi, công khai”.

Chỉ còn 4 ngày nữa là Luật Đấu thầu 2013 có hiệu lực, “bất ngờ” Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đình Xứng (nay là Chủ tịch UBND tỉnh) lại ban hành ngay Quyết định số 1972/QĐ-UBND ngày 26/6/2014 với nội dung: “Điều chỉnh hình thức lựa chọn nhà thầu gói thầu số 4 (xây dựng công trình) từ đấu thầu rộng rãi trong nước sang chỉ định thầu theo quy định tại Khoản 2, Điều 40, Nghị định số 85/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng”, căn cứ theo Tờ trình số 892/TTr-UBND ngày 09/6/2014 của ông Trịnh Huy Triều, Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn.

Có nghĩa là, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý “áp dụng” Luật Đấu thầu năm 2005 thay vì áp dụng Luật Đấu thầu năm 2013 để “ưu ái” cho một doanh nghiệp thực hiện toàn bộ dự án có tổng vốn 26,3 tỷ đồng.

...Tuy nhiên, trái quy định của Luật Đấu thầu 2013, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 và công văn chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 26/8/2014, Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn Trịnh Huy Triều vẫn ký Công văn số 1376/CV-UBND với nội dung: “Yêu cầu Công ty Môi trường bàn giao tạm thời bãi chứa rác thải lại cho Ban QLDA và nhà thầu thi công để tổ chức thực hiện dự án...".

Nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng thời điểm “giao thời” giữa Luật Đấu thầu 2005 và 2013, ngày 01/7/2014, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 5574/UBND-THKH do Phó Chủ tịch Nguyễn Ngọc Hồi ký gửi các Sở, ban, ngành và các đơn trực thuộc ghi rõ: Đối với các gói thầu đã phê duyệt Kế hoạch đấu thầu nhưng đến ngày 01/7/2014 chưa phát hành hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; nếu Kế hoạch đấu thầu không phù hợp với Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 thì phải trình duyệt điều chỉnh Kế hoạch đấu thầu… Trong thời gian từ ngày 01/7/2014 đến ngày 15/8/2014, hoạt động đấu thầu phải theo quy định tại Luật đấu thầu số 43/2013/QH13.

Có nghĩa là, theo Công văn số 5574 của UBND tỉnh Thanh Hóa thì đối với Dự án xử lý bãi rác tại thị xã Sầm Sơn phải thực hiện theo Luật đấu thầu năm 2013.

Tuy nhiên, trái với quy định của Luật Đấu thầu 2013, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 và công văn chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 26/8/2014, Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn Trịnh Huy Triều vẫn ký Công văn số 1376/CV-UBND với nội dung: “Yêu cầu Công ty Môi trường bàn giao tạm thời bãi chứa rác thải lại cho Ban QLDA và nhà thầu thi công để tổ chức thực hiện dự án: Nâng cấp, cải tạo Khu xử lý rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh tại thị xã Sầm Sơn theo Quyết định số 1311/QĐ-UBND ngày 06/5/2014 được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt”.

Thiếu minh bạch?

Được biết, doanh nghiệp được Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn chỉ định thầu trong dự án gần 30 tỷ đồng là Công ty TNHH Hoàng Kỳ. Đến ngày 10/9/2014, Công ty Hoàng Kỳ mới bắt đầu thi công gói thầu trên.

Mặc dù,  yêu cầu tiến độ dự án phải hoàn thành trước mùa du lịch Sầm Sơn năm 2015 (trước ngày 30/4) nhưng đến nay, gần hết mùa du lịch nhưng Công ty TNHH Hoàng Kỳ vẫn chưa thực hiện xong con đường dẫn vào dự án. Ảnh: Duy Phong.

Mặc dù,  yêu cầu tiến độ dự án phải hoàn thành trước mùa du lịch Sầm Sơn năm 2015 (trước ngày 30/4) nhưng đến nay, gần hết mùa du lịch nhưng Công ty TNHH Hoàng Kỳ vẫn chưa thực hiện xong dự án khiến tình trạng ô nhiễm đang ở mức báo động.

Trả lời phỏng vấn phóng viên Báo điện tử Giáo dục Việt Nam ngày 27/7/2015, ông Trịnh Huy Triều, Bí thư Thị ủy kiêm Chủ tịch UBND thị xã Sầm Sơn giải thích: “Theo quy định của Luật Đấu thầu 2005, các dự án gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thì được phép chỉ định thầu. Trên cơ sở đó, tỉnh có phê duyệt cho phép được chỉ định thầu. Cho đến nay, các bước trình tự thủ tục đều thực hiện đúng”.

Theo quan sát của phóng viên thì các hồ điều hòa của Dự án hiện nay vẫn chưa đi vào hoạt động, dư luận đang nghi ngờ về năng lực yếu kém của Công ty Hoàng Kỳ. Ảnh: Duy Phong.

Giải thích về việc áp dụng luật, ông Triều thông tin kiểu “nước đôi”: “Tôi khẳng định là không có vi phạm gì, vì Luật Đấu thầu 2013 có hiệu lực từ 01/7/2014 còn xử lý chuyển tiếp là đến ngày 01/8 mới có hiệu lực. Chúng tôi áp dụng Luật Đấu thầu 2005, nhưng kể cả Luật 2013 cũng đúng cơ mà. Còn việc Công ty Hoàng Kỳ bắt đầu khởi công từ ngày 10/9 là do người ta chọn ngày, còn thủ tục thì đã thực hiện trước rồi”.

Nói về tiến độ dự án, ông Triều cho biết: “Đến nay, tiến độ dự án đã hoàn thành hết rồi, không còn mùi (mùi hôi thối - PV) nữa, chỉ còn mỗi con đường đi vào là chưa thi công xong thôi. Hiện nhà thầu chưa bàn giao vì còn phải bảo hành 01 năm, nếu không hồ bị toác, vỡ thì sao?”.

Dư luận đang nghi ngờ động cơ khiến lãnh đạo UBND thị xã Sầm Sơn tiến hành chỉ định thầu cho Công ty TNHH Hoàng Kỳ thực hiện dự án gần 30 tỷ đồng một cách "mau lẹ" thay vì đấu thầu rộng rãi, công khai, lựa chọn nhà thầu có năng lực tốt nhất.

Đề nghị cơ quan chức năng sớm thanh, kiểm tra toàn bộ dự án nhằm đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Báo điện tử Giáo dục Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin.