South China Morning Post ngày 9/1 dẫn lời Brian Hook, một cố vấn cao cấp của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết:
Biển Đông đã được (Mỹ) nêu ra trong tất cả các cuộc đối thoại ngoại giao và an ninh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Mỹ lên án Trung Quốc khiêu khích quân sự trên Biển Đông, đồng thời khẳng định Washington sẽ tiếp tục điều tàu tới khu vực để tuần tra tự do hàng hải.
Một số nhà phân tích lo ngại rằng, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang ít quan tâm đến Biển Đông vì bị "chệch hướng" sang cuộc khủng hoảng trên bán đảo Triều Tiên.
 |
| Chiến hạm Mỹ trong một cuộc tuần tra tự do hàng hải trên Biển Đông, ảnh: The National Interest. |
Ông cố vấn Biran Hook được truyền thông dẫn lời khẳng định:
"Hoạt động quân sự hóa mang tính khiêu khích của Trung Quốc trên Biển Đông đi ngược lại luật pháp quốc tế.
Họ đang đẩy các quốc gia láng giềng nhỏ hơn vào chỗ căng thẳng.
Chúng tôi sẽ bảo vệ hoạt động tự do hàng hải và cho họ biết, Mỹ sẽ tiếp tục cho tàu, máy bay hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Chúng tôi tin tưởng sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc không nên gây thiệt hại cho hệ giá trị cũng như trật tự dựa trên luật pháp.
Trật tự đó là nền tảng của hòa bình và ổn định ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, cũng như trên thế giới.
Khi hành vi của Trung Quốc vượt ra ngoài những giá trị và chuẩn mực quốc tế, chúng tôi sẽ đứng lên bảo vệ trật tự luật pháp."
 |
| Đá Chữ Thập, 1 trong 6 cấu trúc địa lý thuộc quần đảo Trường Sa, Khánh Hòa, Việt Nam, bị Trung Quốc chiếm đóng và quân sự hóa bất hợp pháp. Ảnh: SCMP. |
Phát biểu của quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ được đưa ra sau khi truyền thông nhà nước Trung Quốc ca ngợi việc Trung Quốc đã bồi đắp, xây dựng bất hợp pháp được 290 ngàn mét vuông mặt bằng trên các cấu trúc địa lý họ chiếm đóng trái phép ở Biển Đông.
Bắc Kinh cũng có kế hoạch phóng 10 vệ tinh từ đảo Hải Nam trong vòng 3 năm tới lên quỹ đạo để do thám Biển Đông. [1]
Trong một động thái khác có liên quan, Reuters ngày 9/1 dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết:
Manila sẽ có phản đối qua đường ngoại giao với Trung Quốc nếu Bắc Kinh nuốt lời cam kết không quân sự hóa các đảo nhân tạo họ chiếm đóng bất hợp pháp trên Biển Đông.
"Chính phủ Trung Quốc trước đây từng nhiều lần nói rằng họ sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo mới bồi lấp.
Nếu thật sự chúng ta có thể chứng minh được họ đã đưa binh lính và hệ thống vũ khí đến đây, đó sẽ là hành vi nuốt lời."
Người phát ngôn của Tổng thống Philippines, Harry Roque phát biểu trong 1 cuộc họp báo:
"Chúng tôi luôn luôn phản đối hành vi quân sự hóa trong khu vực. Chắc chắn nó không ổn, vì nó tạo ra mối đe dọa lớn cho hòa bình và an ninh." [2]
Tài liệu tham khảo:
