Biến nhân tài quốc tế thành nguyên khí quốc gia

02/08/2016 08:43
Ngọc Việt
(GDVN) - Để vượt qua thách thức với thời gian nhanh nhất, mang lại hiệu quả cao nhất thì điều bắt buộc phải làm là khơi dậy, huy động và tận dụng tri thức.

The Times of Israel ngày 31/7 đưa tin, chính quyền Israel tạo điều kiện cho người nước ngoài khởi nghiệp ngay tại đất nước Do Thái như những người dân Israel mà không có sự phân biệt đối xử.

Đây là một trong những giải pháp quan trọng và hiệu quả trong việc tận dụng nhân tài trên toàn thế giới phục vụ cho phát triển đất nước nhỏ bé này, thực hiện nhanh nhất giai đoạn tăng tốc mà chưa cần phải hoàn tất khởi nghiệp.

“Trong Start-Up Nation (Quốc gia Khởi nghiệp), nhiều doanh nhân là những người mới nhập cư. Cho dù họ là những doanh nhân với khát khao khởi nghiệp hay do họ phải khởi nghiệp vì gặp khó khăn khi tìm việc làm, thì thách thức của họ luôn nhiều gấp đôi tại vùng đất mới.

Họ bắt đầu một cuộc sống mới ở một đất nước xa lạ, khác về văn hóa, ngôn ngữ và môi trường sống. Và trong khi họ ổn định đời sống và tạo bản sắc mới, thì họ cũng đang tạo ra các giá trị mới.” [1]

Với quan niệm “Còn sống là còn tạo ra giá trị cho cuộc sống”, người Do Thái luôn phấn đấu cho một kỷ lục, “thời gian ngắn nhất” trong mọi hoạt động, hành động.

Vì vậy, ngay khi khởi động – giai đoạn đầu cho chương trình khởi nghiệp – thì họ đã tính tới giai đoạn tăng tốc và việc phải làm sao tăng tốc ngay khi còn khởi động là một trong những ý tưởng tuyệt vời của người Do Thái.

Tận dụng nhân tài từ mọi xứ sở là việc làm rất hay của Israel.

Hình ảnh người tài năng nước ngoài được tạo điều kiện khởi nghiệp tại Israel. Ảnh: The Times of Israel.
Hình ảnh người tài năng nước ngoài được tạo điều kiện khởi nghiệp tại Israel. Ảnh: The Times of Israel.

“Người nhập cư là những doanh nhân đích thực, là tài sản quý giá của đất nước. Họ mang theo những kỹ năng mới, tiêu chuẩn làm việc mạnh mẽ và hỗ trợ kết nối mở rộng với thị trường quốc tế.

Trong khi Israel đang cố gắng để chống lại tình trạng thiếu lao động có kỹ thuật cao thì việc người nước ngoài có tay nghề cao là một tài sản lớn giúp cho Israel bước từ “Start-Up Nation - Quốc gia Khởi nghiệp” sang “Scale-Up Nation - Quốc gia Tăng tốc”. [1]

Người dân và đất nước Israel đã từng khiến cả thế giới phải khâm phục và ngưỡng mộ về thành công trong xây dựng đất nước, từ “hai bàn tay trắng” người Do Thái đã tạo một “Israel thần kỳ”, một “Israel huyền thoại”.

Trong quá trình quá trình phát triển, quốc gia nhỏ bé này đã mang lại cho thế giới rất nhiều bài học về phát huy tiềm năng con người tạo ra giá trị tốt nhất cho cuộc sống và việc tận dụng “nguyên khí quốc tế” cho khởi nghiệp cũng thật tuyệt vời.

Thách thức là động lực, tri thức là tài sản vô giá thúc đẩy sự phát triển 

Như người viết đã từng phân tích qua bài “Oan oan tương báo” và bài “Việt Nam có thể học hỏi được những gì từ Israel và Singapore để phát triển?”, thì ngay từ lúc 16h (giờ GMT) ngày 14/5/1948, Israel thông qua bản Tuyên ngôn lập quốc, Israel đã phải đối mặt ngay với “kẻ thù” ở tứ phía.

Nhà nước Do Thái ra đời trong bối cảnh vô vàn khó khăn, sau gần 2000 năm tồn tại của dân tộc nổi tiếng về sự thông minh này.

“Sau khi nhà nước Israel được thành lập, quân đội  Ai Cập, Syria, Jordan, Liban và Iraq đã bắt đầu giai đoạn hai của Chiến tranh Ả rập - Israel 1948 bằng việc tấn công Israel từ mọi phía nhằm duy trì trật tự.

Từ phía bắc, Syria, Liban và Iraq tiến tới sát biên giới. Các lực lượng Jordan tiến vào từ phía đông, chiếm Đông Jerusalem và bao vây phần phía Tây thành phố này.” [2]

Trong khi đó, tài nguyên thiên nhiên của đất nước Israel gần như không có gì, ngay cả nước ăn và đất ở còn phải tiết kiệm giành giật.

Điều đó cho thấy, xuất phát điểm của nhà nước Do Thái là cực kỳ khó khăn. Từ đó đặt ra cho những nhà lãnh đạo Israel thời lập quốc yêu cầu đòi hỏi phải tận dụng thứ tài nguyên duy nhất, đấy chính là con người.

Sự thông minh gần như là một tố chất mà tạo hoá ưu ái cho dân tộc Do Thái, tuy nhiên làm sao tận dụng được tri thức mới là quan trọng. Những nhà lãnh đạo thế hệ đầu tiên đã thành công trong việc xây dựng cơ chế phát huy nhân tài, trọng dụng tài năng cho dựng xây và phát triển đất nước.

Chỉ sau một thời gian ngắn, Israel đã nổi tiếng thế giới về kỹ thuật công nghệ và kinh nghiệm quản lý trong rất nhiều lĩnh vực từ an ninh, quốc phòng đến công nghiệp chế biến và nông nghiệp thông minh.

Chỉ chưa đây 20 năm kể từ buổi chiều bản Tuyên ngôn lập quốc được đọc lên, Israel đã tạo một hiện tượng đặc biệt trong lịch sử phát triển nhân loại.

“Dù nguồn tài nguyên thiên nhiên hạn chế, song trong 20 năm qua Israel vẫn luôn phát triển nhanh, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp. Israel tự túc được phần lớn lương thực, trừ ngũ cốc và thịt bò.

Kim cương kỹ thuật cao, trang thiết bị quân sự, kỹ thuật phần mềm, dược phẩm, hoá chất tinh chế và các nông sản là những mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của nước này. Israel sở hữu nhiều cơ sở lọc dầu và những nhà máy sản xuất chất bán dẫn quy mô lớn.” [2]

Biến nhân tài quốc tế thành nguyên khí quốc gia ảnh 2

Không xem quảng cáo… đừng đọc báo

(GDVN) - Trước thực trạng độc giả báo mạng chặn các quảng cáo, một số tờ báo lớn trên thế giới đã phản pháo bằng thông điệp: “Không xem quảng cáo thì đừng đọc báo".

Theo điều tra của Ngân hàng Thế giới, Israel là nền kinh tế có môi trường kinh doanh tốt nhất và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ nghiêm ngặt nhất ở khu vực Trung Đông mở rộng.

Tháng 5/2007, Israel đã được mời gia nhập OECD – Hiệp hội những quốc gia phát triển hàng đầu thế giới. [3]

Rõ ràng, với những gì có được và những gì tạo ra được, đất nước Israel đã có một thành quả đáng ngưỡng của một đất nước có lịch sử chưa tới 70 hình thành và phát triển.

Người Israel ngay từ ngày đầu lập quốc đã phải sống trong thách thức. Có lẽ thách thức đã trở thành một phần trong cuộc sống của họ. Do vậy, Israel đã quyết định chuyển đất nước sang một giai đoạn phát triển mới – quốc gia khởi nghiệp với những thách thức lớn hơn.

Để vượt qua thách thức với thời gian nhanh nhất, mang lại hiệu quả cao nhất thì điều bắt buộc phải làm là khơi dậy, huy động và tận dụng tri thức, chứ không phải “cần cù bù thông minh”. 

“Tạo đà khởi động là thách thức rất lớn đối với bất cứ ai. Do vậy, các doanh nhân cần phải kiên cường, tháo vát và phải lạc quan khi đối mặt với những thăng trầm không thể tránh khỏi.

Chúng ta phải xác định rằng khó khăn sẽ luôn gặp phải trên cuộc hành trình khởi nghiệp của mình. Chúng ta cần phải có chuẩn bị đối phó với tất cả các khía cạnh của công việc có thể xảy ra cùng một lúc, do vậy phải tìm sự chia sẻ và quyết định hành động một cách nhanh chóng.” [1]

Biến “nguyên khi quốc tế” thành “nguyên khí quốc gia”

Trong thời đại của hoà nhập, hội nhập sâu rộng, địa giới hành chính, biên giới quốc gia không còn là rào cản trong việc kinh doanh và làm giàu. Người dân của một quốc gia này có thể làm giàu tại nhiều quốc gia khác. Một quốc gia có thể là nơi làm giàu của người dân đến từ nhiều quốc gia khác nhau.

Công dân một nước có thể không thích hay không nhận ra điều kiện kinh doanh làm giàu tại đất nước mình, nhưng lại thích hay nhận thấy cơ hội làm giàu ở một quốc gia khác.

Như vậy là một quốc gia có thể là nơi tập trung của nhiều người tài năng trên thế giới – “nguyên khí quốc tế”. Lãnh đạo Israel đã nhìn ra vấn đề làm sao biến “nguyên khí quốc tế” thành “nguyên khí quốc gia”.

Tạo điều kiện cho hợp tác đầu tư thì chỉ tạo cơ hội hội cho những người có điều kiện về vật lực, như vậy sẽ lãng phí rất nhiều tài lực không có điều kiện về vật lực. Và tạo điều kiện khởi nghiệp cho những tài lực ấy tạo ra vật lực là một giải pháp tuyệt vời.

Nhưng làm sao để những “tài lực – nguyên khí quốc tế” có thể tạo ra vật lực? Rõ ràng, việc xây dựng cơ chế phù hợp là biện pháp duy nhất để hiện thực hoá giải pháp tuyệt vời này.

Như người viết đã phân tích trong bài “Tại sao sau 31 năm Thủ tướng Singapore mới lại thăm chính thức Hoa Kỳ?”, chính phủ Singapore đã xây dựng cơ chế để biến đất nước thành bến đậu tốt nhất cho những con thuyền lợi ích thả neo.

Và chính phủ Israel cũng biến “nguyên khí quốc tế” thành “nguyên khí quốc gia” qua cơ chế, bằng cơ chế. Ông Patricia Lahy-Engel, Giám đốc The Hive, một cơ quan hỗ trợ khởi nghiệp cho các doanh nhân nhập cư Israel cho biết:

“Mặc dù môi trường Start - up Israel cung cấp rất nhiều lựa chọn để hỗ trợ khởi nghiệp, nhưng nó vẫn rất khó để người nhập cư hiểu được những lợi ích và phải làm gì để khai thác các lợi ích đó.

The Hive được tạo ra để giúp những người nhập cư mới và các công dân trở về tạo dựng, xây dựng sự nghiệp bằng khởi nghiệp. The Hive cung cấp cho họ các công cụ, mạng và tư vấn cho họ những gì họ cần.” [1]

Biến nhân tài quốc tế thành nguyên khí quốc gia ảnh 3

Minh bạch thu nhập - cái tâm của người lãnh đạo

(GDVN) - Hai tiêu chí quan trọng cho việc xây dựng thang thu nhập của lãnh đạo, đó là tính tinh gọn hay cồng kềnh của bộ máy công quyền và tỷ lệ người nghèo đói.

Và kết quả quả là: “3 năm qua trong việc quản lý The Hive ở Tel-Aviv và Ashdod, tôi đã gặp rất nhiều người tài năng với nguồn gốc khác nhau và cuộc sống cũng khác nhau.

Từ Mỹ, Pháp, Nga, Ukraine, Brazil, Argentina, Nam Phi…có người nhập cảnh một mình, có người mang theo cả gia đình và con cái. Một vài người đã có doanh nghiệp tại đất nước họ, nhưng có nhiều người khác đã trở thành doanh nhân khi đến đây”, ông Patricia Lahy-Engel cho biết. [1]

Có thể thấy rằng, việc tạo điều kiện và xây dựng cơ chế phù hợp, khuyến khích người tài ở các quốc gia đến khởi nghiệp tại đất nước mình, khai thác nguồi tri thức vô tận của thế giới phục vụ cho việc phát triển đất nước là một trong những lựa chọn chuẩn xác, quyết định chính xác của chính phủ Israel.

Đây là một trong những cách làm mà chỉ cần “cố gắng tối thiểu mà hiệu quả tối đa” của chính phủ Israel trong điều hành và quản lý đất nước.  

Việt Nam có thể học hỏi cách làm của người Do Thái?

Cá nhân người viết cho rằng, việc học hỏi người Israel và cả người Singapore trong dựng xây đất nước, hoàn toàn không quá tầm với của người dân Việt Nam, Chính phủ Việt Nam.

Suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của mình, Việt Nam cũng phải vượt qua nhiều thách thức ngặt nghèo bằng sự thông minh, linh hoạt. Việt Nam trải qua nhiều cuộc chiến tranh thì Israel cũng luôn phải đối mặt với hòn tên mũi đạn.

Do vậy, người Do Thái xây dựng được một quốc gia Israel giàu mạnh từ trong lửa đạn thì người Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng được một nước Việt Nam hưng thịnh, đi lên từ khói lửa chiến tranh.

Vấn đề là học hỏi như thế nào và vận dụng ra sao mà thôi. Người viết luôn khẳng định là với sự khác biệt về thể chế chính trị, thì việc kết nối quan hệ, trong đó có học hỏi kinh nghiệm đối tác, vấn đề duy nhất là cơ chế.

Tìm hiểu và nghiên cứu cơ chế của Israel, của Singapore, người viết nhận thấy điểm chung của các quốc gia tự lực tự cường này là luôn tạo ra những đòn bẩy tốt nhất, khiến cho ước vọng cá nhân luôn hướng về việc làm giàu cho quê hương đất nước.

Đó là cơ chế trọng dụng nhân tài, tạo điều kiện tốt nhất cho tài năng thể hiện và phát huy hiệu quả trong công việc. Không lãng phí tài năng là một trong điều kiện tiên quyết trong việc xây dựng cơ chế trọng dụng nhân tài.

Cả Israel và Singapore đang bước vào xây dựng quốc gia thông minh và bài học của họ là vô giá với những quốc gia đi lên từ nghèo khó với nhiều thách thức như Việt Nam.

Hàng loạt những giải Olimpic khoa học quốc tế mà Việt Nam đạt được phải có cơ chế chuyển hoá thành những tài sản có giá trị trong việc phát triển đất nước hôm nay. 

Tóm lại, từ việc Singapore xây dựng cơ chế phù hợp để biến đất nước trở thành bến đậu tốt nhất cho những con thuyền lợi ích, từ việc Israel xây dựng cơ chế thích hợp để biến “nguyên khí quốc tế” thành "nguyên khí quốc gia”, có thể rút ra nhiều bài học cho Việt Nam.

Trong đó việc xây dựng cơ chế làm sao chấm dứt được sự tồn tại của lợi ích nhóm, vô hiệu hoá được sự tác oai tác quái của những kẻ “bán nước hại dân” là yêu cầu quan trọng nhất hiện nay.

Tài liệu tham khảo:

[1]http://blogs.timesofisrael.com/the-new-aliyah-start-up-nations-brain-gain/

[2]https://vi.wikipedia.org/wiki/Israel

[3]http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3400955,00.html

Ngọc Việt