South China Morning Post ngày 6/12 đưa tin, cuộc điện đàm giữa Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump với nhà lãnh đạo Đài Loan - Tiến sĩ Thái Anh Văn, có thể không báo hiệu một sự thay đổi lớn trong chính sách "một nước Trung Quốc" lâu nay Mỹ vẫn tôn trọng.
Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ thận trọng xem xét các động thái tiếp theo của Trump, trong khi cũng cân nhắc các chính sách của riêng mình. Trung Quốc đã kiềm chế trong phản ứng với cuộc điện đàm lần đầu tiên giữa lãnh đạo Hoa Kỳ với Đài Loan kể từ năm 1979.
 |
| Dư luận Trung Quốc kiềm chế trong phản ứng với Trump về cuộc điện đàm, trút giận lên chính quyền Đài Loan, ảnh: AP / Andy Wong. |
Lục Khảng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố:
"Thế giới biết rất rõ ràng lập trường nghiêm túc của Trung Quốc. Phía Hoa Kỳ, bao gồm cả Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng hiểu rất rõ lập trường nghiêm túc của Trung Quốc trong vấn đề này".
Thời Ân Hoằng, một chuyên gia về quan hệ Trung - Mỹ từ Đại học Nhân Dân, Trung Quốc nói rằng, bằng cách chấp nhận những ranh giới Donald Trump thúc đẩy, Bắc Kinh đã thể hiện rõ nét thiện chí với lãnh đạo mới của nước Mỹ.
Trump khẳng định rằng, ông sẽ theo đuổi một đường lối cứng rắn với Trung Quốc về thương mại, tiền tệ và sự hiện diện ở Biển Đông tranh chấp.
Tuy nhiên phương hướng chính sách đối ngoại của Trump với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn còn là vấn đề mới lạ với bên ngoài, ông Hoằng lưu ý.
Bắc Kinh sẽ có biện pháp phản ứng nếu Trump vượt qua cái gọi là "giới hạn đỏ" Bắc Kinh đã vạch ra. Ông Hoằng cho biết:
"Trung Quốc muốn thiết lập mối quan hệ tốt với Trump. Đó là lý do tại sao chúng tôi đã đồng ý nghị quyết mới nhất của Liên Hợp Quốc về việc xử phạt CHDCND Triều Tiên gần đây".
Thẩm Đinh Lực, một giáo sư về quan hệ quốc tế Đại học Phúc Đán cho biết, Bắc Kinh có thể sử dụng vấn đề Triều Tiên làm đòn bẩy trong quan hệ với chính quyền mới tại Nhà Trắng:
"Đừng nghĩ rằng Bắc Kinh sẽ hợp tác với quý vị (người Mỹ) về CHDCND Triều Tiên, Iran hoặc khủng bố IS. Thái Anh Văn có thể giúp quý vị trong những chuyện này không?"
Giả Khánh Quốc, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế Đại học Bắc Kinh nhận định, Trung Quốc sẽ có phản ứng mạnh mẽ hơn nếu Trump leo thang trong vấn đề Đài Loan sau khi nhậm chức.
Cùng quan điểm này, Tiến sĩ Bonnie Glaser từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế Hoa Kỳ (CSIS) lý giải thêm:
|
Đài Loan có thể là con bài chiến lược Trump ngăn Trung Quốc độc chiếm Biển Đông |
Ngày nay Trung Quốc đã mạnh hơn rất nhiều, chắc chắn họ sẽ có những phản ứng mạnh mẽ nếu họ tin rằng, Hoa Kỳ đang hỗ trợ Đài Loan độc lập. [1]
The Wall Street Journal ngày 5/12 đưa tin, cuối ngày thứ Sáu, sáng sớm ngày thứ Bảy, các quan chức Trung Quốc đã đề nghị với nhóm chuyển giao của Trump rằng, Bắc Kinh "sẵn sàng bỏ qua" vụ điện đàm phá vỡ tiền lệ giữa Trump với bà Thái Anh Văn.
Một quan chức Trung Quốc đã chuyển thông điệp này cho nhóm thông qua sự sắp xếp của cựu Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Bob Dole. Bắc Kinh kêu gọi Trump tập trung vào sự ổn định ở châu Á - Thái Bình Dương.
Trung Quốc đã chỉ đạo các phương tiện truyền thông trút giận lên Đài Loan và Tiến sĩ Thái Anh Văn chứ không phải Donald Trump (trừ Thời báo Hoàn Cầu).
Tuy nhiên, Bắc Kinh tỏ ra không hài lòng về các nội dung Trump viết trên Twitter về chính sách tiền tệ cũng như sự bành trướng quân sự của họ ở Biển Đông.
Cuối buổi sáng thứ Sáu tuần trước, thư ký của Donald Trump đã nhận được cuộc gọi từ bà Thái Anh Văn đến tòa tháp Trump ở New York, và sau đó cuộc gọi được nối máy cho Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ.
Theo nguồn tin, cuộc gọi diễn ra lúc 10 giờ sáng giờ New York, tức 23 giờ giờ Đài Bắc.
Trong khi đó Stephen Yates, một cựu Cố vấn An ninh quốc gia của Phó Tổng thống Dick Cheney (thời George W. Bush) tiết lộ, bà Thái Anh Văn có tên trong danh sách các nhà lãnh đạo nước ngoài Trump sẽ điện đàm, vấn đề chỉ là gọi ai trước, ai sau mà thôi. [2]
Tài liệu tham khảo:
[2]http://www.wsj.com/articles/donald-trumps-message-sparks-anger-in-china-1480989202
