Muốn giảm tắc đường phải áp dụng "5x5" cấm ô tô cá nhân đi trong nội thành

Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam nhận được nguyên văn Kiến nghị Giải pháp “5X5” về giải pháp nhằm giảm ùn tắc giao thông tại hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM của ông Mai Trọng Tuấn, một cựu phi công quân sự.

Kiến nghị này được ông Mai Trọng Tuấn gửi đến Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Văn phòng Chính phủ, Bí thư Thành ủy TP.Hà Nội Hoàng Trung Hải, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng.

Trong văn bản kiến nghị trên ông Mai Trong Tuấn cho biết: Cách đây 8 năm (2008), tôi có gửi lên lãnh đạo 2 thành phố Hà Nội và TP.HCM đề xuất về một giải pháp có tựa đề là “5X5”.

Kiến nghị về giải pháp "5X5" của ông Mai Trọng Tuấn - ảnh chụp lại văn bản.

“Khi nhận được đề xuất này, ông Nguyễn Văn Đua, khi đó là Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ TP.HCM có tổ chức một cuộc họp, đại diện các ban ngành có liên quan, để mạn đàm, trao đổi. Nhưng kết quả là rơi vào im lặng.

Trước khi đề xuất, tôi cũng đã dự đoán rằng: Nhất định sẽ gặp sự phản ứng gay gắt, sẽ có nhiều ý kiến phê phán, phản đối, thậm chí là phỉ báng…, cho dù về lý lẽ của giải pháp có đúng đến mấy, cũng rất khó được thực hiện; Cho dù lãnh đạo muốn thực hiện cũng không dám quyết” ông Tuấn cho biết.

Ông Tuấn phân tích trong 4 phương tiện giao thông chính đang lưu thông tại TP.HCM và Hà Nội tỷ lệ xe ô tô cá nhân, ô tô con (bao gồm cả taxi) tăng cao trong khi hạ tầng giao thông chưa đáp ứng được là nguyên nhân dẫn đến ùn tắc giao thông.

Trong khi đó nhà nước không thể cấm người dân mua xe ô tô cá nhân, cấm đăng ký xe ô tô cá nhân mới. Mặt khác, để hạ tầng giao thông cải thiện cần một nguồn tài chính lớn và không thể làm được ngay.

Ông Mai Trọng Tuấn, một cựu phi công quân sự - ảnh: Tiền Phong

Trong bối cảnh xe buýt phương tiện giao thông công cộng chưa đáp ứng được nhu cầu đi lại người dân cả về chất lượng, số chuyến. Để giảm ùn tắc giao thông tại hai thành phố lớn nhất cả nước cần giải pháp nhanh thiết thực cũng như ý thức tự giác của người dân.

Trước thực tế này ông Mai Trong Tuấn đưa ra đề xuất: những xe hơi phục vụ cá nhân và gia đình, cả biển xanh, biển đỏ (trừ những xe đặc biệt như xe ngoại giao, xe đón đoàn, chở người cấp cứu, cứu hỏa, hộ đê…) từ thứ 2 đền thứ 6 không lưu thông trong vùng nội đô mỗi ngày 4-5 giờ (từ 6 giờ đến 8 giờ sáng và từ 16 giờ đến 18 giờ).

“Tính ra mỗi tuần xe ô tô cá nhân chỉ bị hạn chế khoảng 20 giờ, hoặc tối đa là 25 giờ. Ngoài 20 giờ đó, chủ nhân có thể sử dụng cả 7 ngày trong tuần. Sự hy sinh này không chỉ khắc phục được nạn ùn tắc giao thông, tạo ra hiệu quả kinh tế cao, mà nó còn có ý nghĩa văn hoá, chính trị rất lớn” ông Tuấn đưa ra tính toán.

Theo ông Tuấn việc hạn chế giờ lưu thông trong nội thành chỉ áp dụng với xe ô tô con của cá nhân còn xe taxi vẫn hoạt động. Lý giải điều này ông Tuấn cho rằng xe taxi đáp ứng nhu cầu đi lại của hàng chục người trong một ngày nên được coi là phương tiện công cộng. Còn xe ô tô con, ô tô cá nhân chỉ phục vụ 2-3 người. 

So sánh giải pháp “5X5” của mình với giải pháp như: Áp dụng ngày chẵn cho xe biển chẵn, ngày lẻ cho xe biển lẻ tuy có thể mỗi ngày giảm 50% số xe lưu thông nhưng việc đi lại của người gặp khó bởi lượng phương tiện còn lại không đủ đáp ứng.

Trong văn bản kiến nghị gửi Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo hai thành phố Hà Nội và TP.HCM ông Mai Trọng Tuấn tự nhận thấy giải pháp của ông có thể không được chấp nhận nhưng vẫn gửi kiến nghị bởi đó là phương án khả thi có thể thực hiện trước khi phương tiện cá nhân ngày một tăng.

Theo ông Tuấn giải pháp của ông chỉ đơn thuần thay đổi một thói quen, thay đổi suy nghĩ. “Cả cộng đồng, cả xã hội cùng hy sinh, cùng chịu đựng. Lênin có một câu nói nổi tiếng: “Thói quen là kẻ thù đáng sợ nhất” phải thay đổi để đất nước phát triển” ông Tuấn cho biết.

Giải pháp, kiến nghị là của riêng ông Mai Trọng Tuấn, không nhất thiết trùng với quan điểm của Tòa soạn.