Financial Times ngày 17/11 đưa tin, cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe với Tổng thống đắc cử Donald Trump sắp diễn ra tại New York sẽ đưa ra những manh mối ban đầu về chiến lược của Trump về châu Á.
Ông Shinzo Abe trở thành nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên gặp Tổng thống mới đắc cử của Hoa Kỳ, đây là một cơ hội rất tốt để Thủ tướng Nhật Bản vận động hành lang trong lúc Donald Trump và cộng sự đang xây dựng chính sách.
Trong lúc vận động tranh cử, Donald Trump tuyên bố sẽ bãi bỏ TPP nếu đắc cử, một động thái sẽ làm đảo lộn các tính toán chiến lược của Nhật Bản. Đồng thời chủ nhân mới của Nhà Trắng còn khiến nhiều đồng minh của Hoa Kỳ kinh ngạc với tuyên bố về khả năng Mỹ rút khỏi châu Á.
Tuy nhiên, những dấu hiệu đầu tiên từ đội ngũ tham mưu chính sách cho Donald Trump kể từ khi đắc cử cho thấy một cách tiếp cận nhiều hoài nghi hơn của Wahsington đối với Trung Quốc.
 |
| Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, ảnh: FT Montage / Getty / Reuters. |
Thậm chí có những cảnh báo tăng cường tích tụ quân sự của Mỹ để chống lại các thách thức từ Bắc Kinh ở Tây Thái Bình Dương đã được các cố vấn chính sách của Trump đưa ra.
Patric Cronin, Giám đốc Chương trình châu Á từ Trung tâm An ninh mới của Mỹ bình luận:
Donald Trump sẽ đầu tư mạnh vào hoạt động phòng thủ theo phong cách của Ronald Reagan, phát triển lực lượng hải quân Mỹ lớn hơn.
Cuộc họp Shinzo Abe - Donald Trump cung cấp các cơ hội đầu tiên để Trump tái khẳng định tầm quan trọng của các đồng minh, nhưng đồng thời cũng muốn đồng minh và đối tác của Mỹ "làm nhiều hơn nữa".
Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cho biết, đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo, nên mục tiêu chính là để xây dựng lòng tin và quan hệ cá nhân.
Trong cuộc điện đàm kéo dài 20 phút sau bầu cử Tổng thống Mỹ để Shinzo Abe chúc mừng chiến thắng của Donald Trump, hai ông đã nói chuyện về một sở thích chung - chơi gôn (golf).
Donald Trump đã mời ông Shinzo Abe ăn tối, nhưng Thủ tướng Nhật Bản không bố trí được thời gian vì còn phải đi Peru dự hội nghị thượng đỉnh APEC.
|
Trục chiến lược của Donald Trump ở châu Á |
Theo những người quen biết ông Shinzo Abe, Thủ tướng Nhật Bản dễ dàng liên kết với các nhà lãnh đạo có quan điểm dân tộc như Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott.
Donald Trump cũng phù hợp với ông hơn là Barack Obama.
Michael Auslin, một chuyên gia về Nhật Bản từ Viện Doanh nghiệp Mỹ nhận xét:
"Điều này cho thấy một sự táo bạo của Shinzo Abe khi ông muốn trở thành một phần của quá trình hình thành chính sách của Mỹ. Ông muốn tham gia sớm.
Ông hiểu rằng Trump quan tâm đến Nhật Bản từ lâu, vì vậy ông ấy muốn xem liệu có thể tìm được điểm chung nào với Trump hay không."
Hai cố vấn hàng đầu của Donald Trump về các vấn đề châu Á, Peter Navarro và Alexander Gray tuần trước đã viết một bài bình luận, cáo buộc chính quyền Obama chỉ "thùng rỗng kêu to" khi đối phó với Trung Quốc.
Còn Donald Trump sẽ kiên định theo đuổi chiến lược bảo vệ hòa bình thông qua sức mạnh mà Ronald Reagan từng theo đuổi, nhưng đã bị chính quyền Obama bỏ rơi.
Theo hai nhân vật này, Donald Trump sẽ trấn an các đồng minh về cam kết của Mỹ đảm bảo trật tự, tự do ở châu Á, đồng thời tăng cường đầu tư cho hải quân.
Người viết đánh giá cao sự chủ động của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Trước những diễn biến mới, lãnh đạo mới và chính sách mới, thay vì ngồi chờ đợi và phán đoán, tốt nhất nên tiếp xúc và tìm hiểu.
Không những vậy, đây chính là cơ hội để ông tìm cách tác động đến các nhà hoạch định chính sách mới của Hoa Kỳ, từ đó tìm cách tối đa hóa lợi ích cho Nhật Bản và quan hệ đồng minh Nhật - Mỹ.
Tài liệu tham khảo:
https://www.ft.com/content/aa5629a8-ac16-11e6-ba7d-76378e4fef24
