Ngày 22/8/2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đăng tải dự thảo Thông tư Quy định về dạy thêm, học thêm trên cổng thông tin điện tử của Bộ để lấy ý kiến góp ý. Thời hạn lấy ý kiến đến ngày 22/10/2024.
Dự thảo thông tư này sau khi được thông qua sẽ thay thế Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 ban hành Quy định về dạy thêm, học thêm.
Thông tư cởi bỏ nhiều nút thắt, bất cập
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, thầy Hà Huy Hiệp – Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Trương Công Định (quận Lê Chân, Hải Phòng) cho rằng, nhìn chung, dự thảo đã cởi bỏ nhiều nút thắt, khắc phục nhiều khó khăn và bất cập còn tồn tại trong Thông tư 17.
Theo quy định hiện hành, giáo viên đang dạy trong các trường công lập không được phép dạy thêm ngoài trường với học sinh chính khóa nếu chưa được thủ trưởng đơn vị đồng ý. Cụ thể, tại Điều 4 Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT có quy định các trường hợp không được dạy thêm bao gồm:
Không dạy thêm đối với học sinh đã được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
Không dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp: bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống.
Cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và trường dạy nghề không tổ chức dạy thêm, học thêm các nội dung theo chương trình giáo dục phổ thông.
Đối với giáo viên đang hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập: Không được tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường; Không được dạy thêm ngoài nhà trường đối với học sinh mà giáo viên đang dạy chính khóa khi chưa được sự cho phép của Thủ trưởng cơ quan quản lý giáo viên đó.
Tại dự thảo Thông tư Quy định về dạy thêm, học thêm không còn quy định cấm giáo viên đang hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường, thay vào đó là đề xuất các quy định yêu cầu với giáo viên khi dạy thêm ngoài nhà trường.
Tại Điều 5 dự thảo Thông tư, việc tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường phải đáp ứng ba yêu cầu nhằm đảm bảo tính minh bạch, trách nhiệm và chất lượng giáo dục, cụ thể:
Một là: Tổ chức hoặc cá nhân kinh doanh hoạt động dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường (sau đây gọi chung là cơ sở dạy thêm) phải thực hiện các yêu cầu sau: Đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật; Công khai các môn học được tổ chức dạy thêm, học thêm; thời lượng dạy thêm của từng môn học theo từng khối lớp; địa điểm, thời gian tổ chức dạy thêm, học thêm; danh sách giáo viên dạy thêm và mức thu tiền học thêm trước khi tuyển sinh các lớp dạy thêm, học thêm.
Hai là: Giáo viên (bao gồm Phó Hiệu trưởng hoặc cấp phó của người đứng đầu) đang làm việc và hưởng lương từ quỹ lương của cơ sở giáo dục phổ thông hoặc cơ sở giáo dục thường xuyên công lập tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải thực hiện các yêu cầu sau:
Báo cáo Hiệu trưởng về môn học, địa điểm, thời gian tham gia dạy thêm và cam kết với Hiệu trưởng hoàn thành nhiệm vụ được giao, không vi phạm quy định tại Điều 3 Dự thảo Thông tư.
Trường hợp trong lớp dạy thêm ngoài nhà trường của giáo viên có học sinh của lớp mà giáo viên đang trực tiếp dạy học trong nhà trường thì phải báo cáo, lập danh sách các học sinh đó (họ và tên học sinh; lớp đang học trong nhà trường) gửi Hiệu trưởng và cam kết không dùng bất kỳ hình thức nào ép buộc học sinh học thêm.
Ba là: Hiệu trưởng tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo và được sự đồng ý của Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo (đối với cấp trung học cơ sở), Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (đối với cấp trung học phổ thông).
Theo thầy Hà Huy Hiệp, việc yêu cầu các cơ sở dạy thêm phải đăng ký kinh doanh, công khai thông tin và giáo viên phải báo cáo với Hiệu trưởng không chỉ tạo ra một môi trường học tập an toàn và hiệu quả mà còn bảo vệ quyền lợi của học sinh.
Những quy định này góp phần xây dựng một hệ thống giáo dục công bằng, khuyến khích sự tự nguyện và phát triển toàn diện cho học sinh, đồng thời nâng cao uy tín và trách nhiệm của các cơ sở giáo dục.
Giáo viên không được sử dụng “kiến thức” đã dạy thêm để kiểm tra, đánh giá học sinh
Dự thảo Thông tư Quy định giáo viên tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường phải tuân thủ theo các nguyên tắc, yêu cầu và điều kiện của dự thảo tại Điều 3:
Dạy thêm, học thêm chỉ được tổ chức khi học sinh có nhu cầu học thêm, tự nguyện học thêm và được cha mẹ hoặc người giám hộ đồng ý. Tổ chức, cá nhân tổ chức dạy thêm, học thêm không được dùng bất cứ hình thức nào để ép buộc học sinh học thêm.
Nội dung dạy thêm, học thêm phải góp phần củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng, giáo dục nhân cách của học sinh; không trái với quy định của pháp luật Việt Nam, không mang định kiến về sắc tộc, tôn giáo, nghề nghiệp, giới, địa vị xã hội, thuần phong mỹ tục và truyền thống của Việt Nam.
Thời lượng, thời gian và địa điểm dạy thêm, học thêm phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi, bảo đảm sức khoẻ của học sinh, tuân thủ quy định của pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường tại khu vực có lớp dạy thêm, học thêm.
Không cắt giảm nội dung chương trình môn học trong kế hoạch giáo dục của nhà trường để đưa vào dạy thêm, học thêm; không dạy thêm trước các nội dung so với phân phối chương trình môn học trong kế hoạch giáo dục của nhà trường; không sử dụng những ví dụ, câu hỏi, bài tập đã dạy thêm, học thêm để kiểm tra, đánh giá học sinh.
Không tổ chức dạy thêm, học thêm trong nhà trường đối với các nhà trường đã tổ chức dạy học 02 (hai) buổi/ngày.
“Dự thảo Thông tư đã đặt ra những nguyên tắc rõ ràng nhằm đảm bảo quyền lợi của học sinh và gia đình, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục.
Việc không sử dụng các nội dung đã dạy thêm, học thêm trong kiểm tra và đánh giá là một biện pháp quan trọng để tránh tình trạng ép buộc và bảo vệ sự công bằng trong học tập”, thầy Hà Huy Hiệp nói.
Bên cạnh những nội dung trên đây đã được dự thảo trình bày cụ thể, rõ ràng, được dư luận quan tâm và đánh giá tích cực, một số hiệu trưởng ở Hải Phòng cho rằng, dự thảo Thông tư quy định về dạy thêm, học thêm còn một số băn khoăn mong được Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu và bổ sung để công tác quản lý hoạt động dạy thêm học thêm được chặt chẽ hơn.
Cụ thể, trong Thông tư Số: 17/2012/TT-BGDĐT tại Khoản 3, Điều 5 đã quy định chặt chẽ điều kiện để giáo viên được dạy thêm trong trường:
Giáo viên có nguyện vọng dạy thêm phải có đơn đăng ký dạy thêm; trong đơn có cam kết với nhà trường về việc hoàn thành tốt tất cả các nhiệm vụ của giáo viên theo quy định chung và các nhiệm vụ khác do nhà trường phân công, đồng thời thực hiện nghiêm túc các quy định về dạy thêm, học thêm trong nhà trường.
Điều này là cơ sở pháp lý giúp các nhà trường không chỉ quản lý tốt hoạt động giảng dạy của giáo viên mà còn là điều kiện để thúc đẩy giáo viên tham gia các hoạt động giáo dục, các phong trào thi đua của ngành Giáo dục phát động, các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ góp phần bồi dưỡng năng lực, phẩm chất của giáo viên đáp ứng nhu cầu giảng dạy Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Tuy nhiên, theo thầy giáo Lê Văn Hùng – Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Đồng Hoà (quận Kiến An, Hải Phòng) tại Khoản 1, Điều 4 của Dự thảo thông tư quy định dạy thêm học thêm:
Tổ chuyên môn tổ chức họp để thống nhất đề xuất với người đứng đầu nhà trường (sau đây gọi chung là Hiệu trưởng) việc dạy thêm, học thêm đối với các môn học do tổ chuyên môn đảm nhận. Đối với các môn học có đề xuất việc dạy thêm, học thêm thì phải trình bày rõ lý do, mục tiêu, nội dung, thời lượng đề xuất dạy thêm, học thêm và danh sách giáo viên đăng ký dạy thêm theo môn học ở mỗi khối lớp …
“Nội dung này khá “thoáng” so với quy định cũ và vì thế có thể dẫn tới công tác quản lý trách nhiệm, nghĩa vụ hoàn thành công việc chính của giáo viên ở trường sẽ có phần bị giảm nhẹ.
Vì vậy, chúng tôi mong muốn thông tư cần có quy định rõ điều kiện về mức độ hoàn thành công việc của giáo viên ở trường để được tham gia dạy thêm”, thầy Hùng nói.
Hơn nữa, thầy Hùng cho biết, tổng thời lượng dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục theo kế hoạch giáo dục của nhà trường và dạy thêm, học thêm không quá 35 tiết/tuần đối với cấp tiểu học, không quá 42 tiết/tuần đối với cấp trung học cơ sở, không quá 48 tiết/tuần đối với cấp trung học phổ thông.
Điều này cần điều chỉnh với cấp trung học cơ sở vì hiện tại, cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông thực hiện số tiết trên tuần giống nhau.
