Đừng đánh đổi tương lai dân tộc này vì lợi ích kinh tế

Ajinomoto đồng hành cùng chuyên mục sức khỏe 

Bệnh do amiang gây nên nguy hiểm như thế nào? 

Tại hội thảo đẩy nhanh lộ trình ngừng sử dụng amiang tại Việt Nam vào năm 2020 (hôm 16/3) do Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức, Tiến sĩ Trần Anh Thành, đại diện Cục Quản lý môi trường Y tế (Bộ Y tế) cho biết, Bộ đã hoàn chỉnh dự thảo kế hoạch hành động quốc gia loại trừ các bệnh liên quan tới amiang.

Theo Tiến sĩ Thành, hiện tại thế giới đã có đủ bằng chứng trên người và thực nghiệm để xếp tất cả các loại Amiang vào nhóm 1 là các chất gây ung thư ở người…

Tấm lợp có chứa amiang. Ảnh Thông tấn xã Việt Nam.

Các tài liệu y văn và các viện nghiên cứu Y học trên thế giới đã thống nhất có hai bệnh liên quan tới amiang là bụi phổi amiang, ung thư phổi và chiếm hơn một nửa số ca tử vong vì bệnh ung thư nghề nghiệp trên phạm vi toàn thế giới. 

Nếu thêm 1kg amiang bình quân đầu người tiêu thụ sẽ

làm tăng 2,4 lần tỷ lệ ung thư trung biểu mô trong cộng đồng.

Ở Việt Nam, qua theo dõi, số trường hợp ung thư trung biểu mô trong giai đoạn 1990-2000 có xu hướng tăng từ 4,2 ca/năm lên 8,25 ca/năm giai đoạn 2011-2015.

Dự báo số ca ung thư trung biểu mô sẽ tăng đến năm 2030 đối với người tiếp xúc với amiang và người có giai đoạn ủ bệnh kéo dài.

Nghiên cứu khoa học cho thấy, thời gian ủ bệnh đối với người làm việc tiếp xúc với amiang rất dài thường tới 20 -30 năm. 

Người lao động làm việc tiếp xúc với tấm lợp tại các nhà máy; hoặc tiếp xúc với má phanh ở các cơ sở sửa chữa ô-tô, xe máy dễ mắc bệnh về phổi cũng như ung thư.

Người dân sống xung quanh khu vực sản xuất sẽ chịu tác động gián tiếp, bị phơi nhiễm do hít bụi trong không khí, nguồn nước…

Nếu sống gần các nhà máy sản xuất các vật liệu chứa amiang, khi có các biểu hiện bệnh đường hô hấp, người dân cần đi khám để kiểm tra và điều trị kịp thời.

Việt Nam đứng trong tốp 10 nước tiêu thụ amiang

Theo số liệu báo cáo của VUSTA, Việt Nam luôn đứng trong top 10 nước tiêu thụ amiang nhiều nhất thế giới.

Hầu hết amiang sử dụng cho nhu cầu trong nước được nhập khẩu từ nước ngoài, trung bình hàng năm lượng amiang tiêu thụ khoảng 60 nghìn tấn/năm.

Trung bình mỗi năm Việt Nam dùng amiang để sản xuất và đưa vào sử dụng khoảng 100 triệu m2 tấm lợp amiang.

Cho đến nay, đã có 54 nước cấm sử dụng hoàn toàn amiang và rất nhiều nước đã giảm mạnh sử dụng amiang.

Tiến sĩ Thành cũng cho biết thêm, số tiền phải chi cho y tế, môi trường để khắc phục hậu quả của amiang sẽ gấp nhiều lần so với giá trị kinh tế mà nó mang lại.

Ví dụ, theo một thống kê của WHO, năm 2008 giá trị kinh tế sản xuất amiang mang lại là 802 triệu USD, trong khi chi phí điều trị bệnh do amiang là 2,4 tỷ USD (gấp ba lần).

Vì vậy, chấm dứt sử dụng là biện pháp hiệu quả nhất để dự phòng các bệnh liên quan đến amiang.

Có một số nước tuy không quy định cấm nhưng đã giảm hoàn toàn, không dùng amiang trắng nữa vì chi phí đền bù giải quyết hậu quả đối với người bị bệnh do amiang trắng gây nên rất cao tới mức phải cấm hoàn toàn amiang.

Trung bình một trường hợp, ở Anh, Úc, phí tổn trị liệu lên tới xấp xỉ 2 triệu USD.

Không thể đánh đổi tương lai dân tộc vì lợi ích trước mắt

Tại hội thảo, PGS Nguyễn An Lương, Chủ tịch Hội khoa học kỹ thuật an toàn và vệ sinh lao động Việt Nam cho rằng, chính phủ phải có quan điểm rứt khoát trước việc sử dụng amiang trắng tại Việt Nam.

"Chúng ta hãy vì tương lai đất nước 20 năm sau, đừng vì 5.000 người lao động đang sản xuất tấm lợp amiang có nguy cơ mất việc mà phải trả giá rất đắt như Úc, Nhật.

Đừng có nghĩ chúng ta thắng hai cường quốc thực dân, đế quốc mà miễn nhiệm với amiang. Không phải đâu.

Chúng ta ít phát hiện ra bệnh do amiang trắng gây nên ở Việt Nam vì chúng ta chưa nghiên cứu bài bản, khoa học. Nhưng không thể kết luận amiang trắng không độc.

Hiệp hội tấm lợp Việt Nam nói amiang trắng không độc hại. Xin lỗi các vị, tổ chức này làm gì giỏi bằng các nhà khoa học của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) mà dám đưa ra kết luận như vậy.

PGS Nguyễn An Lương (ảnh: Xuân Quang).

Nếu Việt Nam tranh luận với thế giới rằng, amiang trắng không độc hại thì tôi kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, dưới sự giám sát của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tổ chức đối thoại với các nhà khoa học, nghiên cứu một cách cơ bản có hệ thống tác hại của amiang trắng.

Các nhà khoa học sẽ sẵn sàng phản biện và đưa ra cơ sở khoa học nếu họ dám đối thoại.

Tôi phát biểu điều này là vì sức khỏe người lao động, vì tương lai đất nước này mấy chục năm sau nữa. Đừng đánh đổi tương lại dân tộc này vì lợi ích kinh tế.

Đừng vì công việc của vài nghìn người lao động mà làm ảnh hưởng tới sức khỏe chung của cộng đồng", PGS Nguyễn An Lương nói..

PGS Nguyễn An Lương đề nghị cơ quan có trách nhiệm lập hồ sơ theo dõi người lao động tiếp xúc với môi trường có amiang trắng.

"Tôi rất đồng tình khi Chính phủ đưa ra quan điểm lập hồ sơ theo dõi sức khỏe nhân dân.

Nhưng chúng tôi chỉ mong nhà chức trách, theo dõi hồ sơ sức khỏe người lao động bị bệnh nghề nghiệp trong đặc biệt là những người tiếp xúc với môi trường có amiang trắng.

Bên cạnh đó, Quốc hội nên quyết định bố trí ngân sách để làm tấm lợp thay thế tấm lợp amiang. 

Đồng quan điểm trên, PGS Hoàng Mạnh Hùng, nguyên Phó viện trưởng Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an cho rằng, cần phải có công bố rõ ràng amiang trắng là chất gây ung thư phổi.

“Ở Australia có 20 triệu dân mà 18.000 ca ung thư vì amiang. Nhưng thống kê ở Việt Nam thì chỉ có 8 ca ung thư vì amiang.

Đề nghị Quốc hội công nhận rằng amiang trắng có gây ung thư phổi, nhằm cảnh báo sự độc hại của cho toàn dân được biết và phòng ngừa”, PGS Hoàng Mạnh Hùng nói. 

Còn phải nghiên cứu?

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Hồng Tịnh cho rằng, vấn đề cấm sử dụng amiang trắng cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng vừa đảm bảo sức khỏe nhân dân và sự phát triển bền vững.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Hồng Tịnh. Ảnh Xuân Quang.

"Theo đó, các Bộ, ngành có liên quan đặc biệt là Bộ Y tế cần tranh thủ nguồn lực, nghiên cứu để có những chứng cứ thuyết phục dựa trên cơ sở khoa học về bệnh liên quan tới amiang trắng.

Song song với việc nghiên cứu, xây dựng lộ trình giảm

dần việc sử dụng amiang trong sản xuất. Bên cạnh đó các doanh nghiệp cần nâng cao công nghệ sản xuất khép kín và tự động hóa nhằm bảo đảm sợi amiang không bị phát tán ra bên ngoài giúp bảo vệ sức khỏe người lao động, người dân và môi trường", ông Tịnh nói.

PGS Bùi Thị An thì cho rằng, cơ quan có thẩm quyền cần đưa sớm đưa quyết định ngừng sử dụng amiăng tại Việt Nam để đảm bảo sức khỏe cho người dân.

"Chúng ta đã đưa ra lộ trình cách đây nhiều năm rồi. Bây giờ phải có kế hoạch thực hiện lộ trình chứ không thể kéo dài chuyện này nữa.

Người dân có quyền được sống trong một môi trường trong lành như hiến pháp đã quy định", PGS Bùi Thị An đề nghị.