Hiện nay, việc tổ chức bán trú tại các trường học, đặc biệt là bậc mầm non và tiểu học, không chỉ giúp phụ huynh yên tâm công tác, mà còn đảm bảo học sinh được chăm sóc đầy đủ về dinh dưỡng và sức khỏe.
Tuy nhiên, vẫn còn những sự cố liên quan đến an toàn thực phẩm tại các trường học trên cả nước trong những năm gần đây đã khiến vấn đề này trở thành mối quan tâm hàng đầu của phụ huynh, nhà trường và cơ quan quản lý.
Khi bữa ăn trong trường trở thành trách nhiệm xã hội
Tại nhiều thành phố lớn, mô hình học bán trú đã trở thành lựa chọn phổ biến của các trường mầm non và tiểu học. Học sinh ăn, nghỉ và sinh hoạt ngay tại trường giúp phụ huynh yên tâm công tác, đồng thời tạo môi trường học tập liên tục, nề nếp.
Nhưng để duy trì được một ngày học trọn vẹn, bữa ăn trưa có vai trò vô cùng quan trọng. Đó không chỉ là chuyện ăn no, mà còn là vấn đề sức khỏe, phát triển thể chất, và hơn hết - là trách nhiệm an toàn với thế hệ trẻ.
Trước đây, nhiều trường lựa chọn suất ăn vận chuyển từ bếp trung tâm. Dù tiện lợi, nhưng mô hình này vẫn tồn tại những rủi ro tiềm ẩn: Độ nóng giảm theo thời gian, nguy cơ nhiễm khuẩn chéo trong quá trình vận chuyển và khó kiểm soát tuyệt đối điều kiện bảo quản.
Chính từ thực tế đó, xu hướng tổ chức bếp ăn tại chỗ - nấu ăn ngay trong khuôn viên trường học - đang trở thành giải pháp bền vững cho giáo dục hiện đại.
Nắm bắt xu hướng này, Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành (Haseca) - đơn vị có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực suất ăn học đường - đã tiên phong triển khai mô hình “suất ăn tại chỗ” tại nhiều trường học trên địa bàn Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên.
Với đội ngũ chuyên nghiệp, quy trình quản lý nghiêm ngặt và triết lý “An toàn - Minh bạch - Tận tâm”, Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành đang góp phần thay đổi cách nhìn về bữa ăn học đường: sạch hơn, chuẩn hơn và nhân văn hơn.
Mô hình bếp ăn tại chỗ - Quy trình khép kín trong khuôn viên trường
Không chỉ là nơi nấu nướng, bếp ăn tại chỗ mà Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành triển khai trong các trường học thực sự là một hệ thống vận hành khép kín, được thiết kế theo chuẩn “5 khu chức năng - một chiều hoạt động”. Mục tiêu là đảm bảo rằng mọi thực phẩm, từ khi nhập vào đến khi học sinh thưởng thức, đều được kiểm soát nghiêm ngặt và an toàn tuyệt đối.
“5 khu chức năng - một chiều hoạt động” được thiết kế như sau:
Thứ nhất, khu tiếp nhận nguyên liệu - “cửa ngõ” của an toàn thực phẩm
Mỗi buổi sáng, các xe vận chuyển từ nhà cung cấp được chứng nhận HACCP, VietGAP tập kết tại khu tiếp nhận riêng biệt trong khuôn viên trường. Nguyên liệu được kiểm tra ngay tại chỗ theo hai cấp độ: Một là, kiểm tra cảm quan (màu sắc, độ tươi, mùi vị). Hai là, test nhanh các chỉ tiêu an toàn như formaldehyde, hàn the, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
Toàn bộ kết quả được ghi chép vào “Nhật ký kiểm soát đầu vào”, một phần trong hệ thống quản lý ISO 22000:2018 mà Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành đang áp dụng. Chỉ những thực phẩm đạt chuẩn, mới được đưa vào khu sơ chế. Điều này giúp loại bỏ hoàn toàn rủi ro ngay từ gốc - “an toàn bắt đầu từ khâu nhập hàng”.
Thứ hai, khu sơ chế - chế biến - “trái tim” của bếp ăn tại chỗ
Đây được coi là “trái tim” của mô hình. Toàn bộ không gian được bố trí theo nguyên tắc một chiều: Thực phẩm sống → sơ chế → chế biến → chia suất → phát suất, tuyệt đối không để luồng di chuyển giao cắt giữa thực phẩm sống và chín.
Tường, trần, sàn đều được ốp gạch men sáng màu, dễ lau rửa; hệ thống hút mùi, hút nhiệt công nghiệp đảm bảo không khí thông thoáng, không bám mùi thức ăn. Nguồn nước dùng trong chế biến được lọc qua hệ thống RO 3 tầng, kiểm nghiệm định kỳ 3 tháng/lần theo QCVN 01:2009/BYT.
Đội ngũ nhân viên bếp của Haseca là những người đã được đào tạo và cấp chứng chỉ vệ sinh an toàn thực phẩm, trải qua khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ tuyệt đối quy định trong giờ làm: Mặc đồng phục sạch, đeo khẩu trang, găng tay, mũ trùm tóc, không sử dụng điện thoại hay đồ cá nhân trong khu vực chế biến.
Ba là, khu chia suất - lưu mẫu - bước kiểm soát cuối cùng trước khi phục vụ
Sau khi nấu chín, các món ăn được chia theo định lượng tiêu chuẩn do chuyên gia dinh dưỡng thiết kế: Mầm non (550-650 kcal/suất); Tiểu học (700-800 kcal/suất); Trung học cơ sở và trung học phổ thông (850-950 kcal/suất).
Từng phần ăn được cân đo chính xác bằng dụng cụ định lượng chuyên dụng, đảm bảo khẩu phần đồng đều giữa các lớp. Trước khi chuyển ra phục vụ, mỗi món đều được lưu mẫu 150g trong tủ lạnh chuyên dụng từ 24 đến 36 giờ, phục vụ công tác kiểm nghiệm khi cần thiết.
Đáng chú ý, toàn bộ khu chia suất được lắp đặt hệ thống camera giám sát nội bộ 24/7, kết nối trực tiếp với ban giám hiệu nhà trường. Phụ huynh cũng có thể theo dõi quy trình này trong các buổi tham quan định kỳ. Đây là điểm khác biệt giúp mô hình của Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành đạt được tính minh bạch và kiểm chứng thực tế cao nhất.
Bốn là, khu rửa và tiệt trùng dụng cụ - giữ an toàn từ những chi tiết nhỏ nhất
Đồ dùng ăn uống như khay, bát, thìa, muỗng… đều được làm bằng inox 304 cao cấp, có khả năng chịu nhiệt, chống oxy hóa và không thôi nhiễm kim loại nặng.
Quy trình vệ sinh dụng cụ trải qua 3 giai đoạn bắt buộc: Rửa sơ bằng nước sạch. Rửa kỹ bằng máy công nghiệp với nước nóng 80°C và dung dịch tẩy rửa được Bộ Y tế cho phép. Sấy khô ở 120°C và khử khuẩn trước giờ ăn.
Từng khay ăn chỉ được sử dụng một lần duy nhất trong ngày, tuyệt đối không tái dùng khi chưa qua đủ quy trình tiệt trùng.
Năm là, khu phát suất - ăn tại lớp: Khi bữa ăn cũng là giờ học kỹ năng
Khi chuông báo bữa trưa vang lên, đội ngũ nhân viên Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành cùng giáo viên phối hợp phát suất ăn trực tiếp tại lớp học. Mỗi suất ăn được bày biện sạch đẹp, nóng hổi đúng nhiệt độ tiêu chuẩn 60-70°C. Giáo viên hướng dẫn học sinh xếp hàng, rửa tay bằng xà phòng, giữ trật tự khi ăn, hình thành thói quen văn minh và kỹ năng tự phục vụ.
Sau bữa ăn, các em học cách thu khay, dọn bàn, bỏ rác đúng nơi quy định - tất cả đều là một phần của giáo dục nền nếp và tự lập.
Quy chuẩn an toàn thực phẩm - Chuẩn hóa từ từng chi tiết nhỏ
Trong ngành cung cấp suất ăn học đường, “an toàn thực phẩm” không chỉ là khẩu hiệu, mà là cam kết sống còn.
Với Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành, điều này được cụ thể hóa bằng một hệ thống quy chuẩn chặt chẽ, áp dụng đồng bộ ở tất cả các bếp ăn tại chỗ mà doanh nghiệp đang vận hành trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh lân cận.
Điểm khác biệt của Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành không nằm ở khẩu hiệu, mà ở văn hóa vận hành chuẩn mực - coi từng chi tiết trong bếp là một mắt xích không thể tách rời trong chuỗi an toàn.
Tất cả bếp ăn do Haseca đầu tư, lắp đặt và quản lý đều vận hành theo hai tiêu chuẩn cốt lõi: TCVN 5603:2008 (HACCP) - Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn. ISO 22000:2018 - Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tích hợp, kết nối đồng bộ giữa nhà cung cấp - kho vận - chế biến - phục vụ.
Nhờ đó, mỗi bếp ăn trở thành một dây chuyền sản xuất thực phẩm thu nhỏ, trong đó mọi rủi ro về nhiễm khuẩn, biến đổi nhiệt độ hay sai lệch quy trình đều được nhận diện, theo dõi và xử lý ngay lập tức.
Bà Nguyễn Thị Vân Anh - Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành nhấn mạnh: “Hệ thống HACCP và ISO 22000 không phải để ‘trang trí’ hay quảng cáo. Đó là nền tảng bắt buộc để chúng tôi có thể vận hành bếp ăn học đường một cách chuyên nghiệp - kiểm soát từ đầu vào đến đầu ra, không phụ thuộc vào yếu tố con người”.
Ngoài ra, một trong những yêu cầu bắt buộc của Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành là thiết kế khu vực chế biến theo đúng tiêu chuẩn vệ sinh công nghiệp:
Khu chế biến luôn cách xa khu vệ sinh tối thiểu 20m, có tường ngăn cách, cửa chống côn trùng và đèn chống vỡ để tránh nguy cơ rơi thủy tinh vào thực phẩm.
Hệ thống thông gió và hút mùi hai lớp, giúp kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong bếp, hạn chế nấm mốc phát triển.
Nền bếp dốc nhẹ về phía rãnh thoát nước, tránh ứ đọng, đồng thời sử dụng vật liệu chống trơn trượt, chịu nhiệt.
Mỗi khu vực (sơ chế - chế biến - chia suất - rửa) đều được đánh dấu màu sắc khác nhau để phân luồng di chuyển một chiều, đảm bảo không có tình huống thực phẩm sống đi ngược vào khu chín.
Dinh dưỡng và giáo dục - Khi bữa ăn cũng là bài học
Khác với mô hình nấu tập trung, bếp ăn tại chỗ cho phép điều chỉnh thực đơn linh hoạt theo phản hồi của học sinh. Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành thiết lập “Bộ thực đơn xoay vòng 4 tuần”, được tư vấn bởi chuyên gia của Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Các món ăn phong phú, cân đối bốn nhóm chất: tinh bột - đạm - béo - vitamin. Thực đơn thay đổi theo mùa, giúp trẻ ăn ngon miệng mà vẫn đủ năng lượng.
Bên cạnh đó, công ty còn triển khai chương trình “Giáo dục dinh dưỡng học đường” - thông qua bảng thông tin dinh dưỡng, trò chơi nhận biết thực phẩm, và video hướng dẫn ăn đúng cách.
Nhiều trường còn tổ chức hoạt động “Ngày hội Haseca Masterchef” để học sinh trực tiếp tham quan quy trình nấu ăn, giúp các em hiểu được giá trị của lao động và vệ sinh an toàn.
Haseca và tầm nhìn về chuẩn mới cho bếp ăn học đường Việt Nam
Hơn một thập kỷ kiên định với sứ mệnh “Nâng tầm bữa ăn học đường Việt Nam”, Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành đã phục vụ hơn 15.000 suất ăn mỗi ngày cho gần 12 trường học trên địa bàn Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên, Bắc Ninh… Đặc biệt, 80% trong số đó đã chuyển đổi sang mô hình bếp ăn tại chỗ - một minh chứng cho hiệu quả thực tiễn và niềm tin từ phía nhà trường, phụ huynh.
Năm 2025, Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành dự kiến hoàn thiện Bộ Tiêu chuẩn nội bộ “Hà Thành School Kitchen Standard”, hướng đến xây dựng hệ thống đánh giá chất lượng suất ăn học đường theo tiêu chí minh bạch, khoa học và dễ áp dụng trên toàn quốc.
Trong khi nhiều mô hình suất ăn học đường vẫn đang tìm kiếm hướng đi phù hợp, thì bếp ăn tại chỗ của Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành đã chứng minh hiệu quả vượt trội: kiểm soát chặt chẽ, nâng cao chất lượng, gắn kết nhà trường - phụ huynh - doanh nghiệp. Công ty Cổ phần Dịch vụ Quốc tế Hà Thành không chỉ mang đến bữa ăn an toàn, mà còn lan tỏa thông điệp nhân văn: “Chăm lo bữa ăn học đường chính là đầu tư cho tương lai đất nước”.
