Máy bay cảnh báo sớm cỡ nhỏ KJ-200 của Trung Quốc |
Trang mạng tổ hợp công nghiệp quân sự Nga ngày 29 tháng 7 đưa tin, Viện sĩ Vương Tiểu Mô, Viện Công trình Trung Quốc cách đây không lâu trả lời phỏng vấn tờ "Nhân Dân nhật báo" Trung Quốc tự tin cho biết, máy bay cảnh báo sớm tầm xa thế hệ tiếp theo của Trung Quốc sẽ hơn hẳn tất cả máy bay cảnh báo sớm của đối thủ cạnh tranh nước ngoài, trong đó có Mỹ.
Bài viết khẳng định, Trung Quốc đã giành được thành tựu to lớn trên phương diện nghiên cứu chế tạo máy bay cảnh báo sớm tầm xa. Cuộc thử nghiệm lần đầu tiên phát triển loại máy bay này của Trung Quốc được tiến hành vào cuối thập niên 60 của thế kỷ trước. Khi đó, họ từng sử dụng máy bay ném bom Tu-14 do Liên Xô chế tạo kiểu cũ làm cơ sở phát triển máy bay cảnh báo sớm, nhưng kết quả cuối cùng thất bại.
Trong vài năm đầu của thế kỷ 21, trong thời gian ngắn, Trung Quốc đã thành công đưa ra 3 loại máy bay cảnh báo sớm tầm xa phiên bản sản xuất hàng loạt: KJ-200, KJ-2000 và ZDK-03 phiên bản xuất khẩu (hiện đã xuất khẩu cho Pakistan). Ngoài ra, Trung Quốc hiện nay còn đang nghiên cứu chế tạo loại máy bay cảnh báo sớm tầm xa JZY-01 phiên bản hải quân đầu tiên.
Máy bay cảnh báo sớm cỡ lớn KJ-2000 của Trung Quốc |
Bài viết cho biết, tất cả máy bay cảnh báo sớm tầm xa hiện có của Trung Quốc đều áp dụng hệ thống radar mảng pha quét điện tử chủ động, trong đó, máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 lắp radar công suất cao đã trang bị hệ thống làm mát bằng nước, còn ZDK-03 và KJ-200 có trọng tải khá nhỏ do đã áp dụng radar có công suất khá thấp, nên đã lựa chọn hệ thống làm mát bằng không khí.
Tuy nhiên, hiện nay, việc đưa ra kết luận Trung Quốc vượt các nước khác về công nghệ máy bay cảnh báo sớm là còn quá sớm, thậm chí là hoang tưởng. Loại trang bị công nghệ này không những rất phức tạp, mà còn phải thường xuyên tiến hành sửa chữa những vấn đề phát sinh sau khi bàn giao sử dụng. Vì vậy, đối với một loại máy bay cảnh báo sớm, sự độc nhất vô nhị về chỉ tiêu công nghệ vẫn không thể phản ánh được năng lực tác chiến thực tế của nó.
Viện sĩ Vương Tiểu Mô cho biết, máy bay cảnh báo sớm tầm xa của Trung Quốc mãi đến năm 2012 mới lần đầu tiên tiến hành chỉ huy đối với máy bay chiến đấu tham gia diễn tập trong một cuộc diễn tập tổ chức tại khu vực tây bắc. Điều cần nhấn mạnh là, máy bay cảnh báo sớm KJ-200 đã đưa vào biên chế năm 2009, còn thời gian đưa vào hoạt động máy bay KJ-2000 còn sớm hơn.
Máy bay cảnh báo sớm ZDK-03 Trung Quốc chế tạo cho Pakistan |
Những thực tế trên đã nghiệm chứng một phần phỏng đoán của chuyên gia Mỹ: Họ cho rằng, máy bay cảnh báo sớm tầm xa Trung Quốc mãi đến cách đây không lâu mới chỉ có thể truyền dữ liệu đến trung tâm chỉ huy mặt đất, sau đó do trung tâm chỉ huy mặt đất phụ trách chỉ huy máy bay tác chiến.
Như vậy, chắc chắn sẽ làm giảm hiệu suất chỉ huy. Hiện tượng kỳ lạ này cũng đã phản ánh tính phức tạp của máy bay cảnh báo sớm về mặt kỹ thuật và tổ chức sử dụng. Người Trung Quốc chắc chắn sẽ từng bước khắc phục những vấn đề nan giải này, nhưng muốn thực hiện được thì cần phải có thời gian.
Máy bay cảnh báo sớm tầm xa JZY-01 phiên bản hải quân đang được Trung Quốc phát triển |