Trong năm 2011, Trung Quốc đã 3 lần chạy thử tàu sân bay Varyag (Thi Lang) đánh dấu Trung Quốc bước đầu có khả năng nghiên cứu chế tạo loại vũ khí tác chiến cơ động chiến lược siêu lớn trên biển.
Chức năng cơ bản của tàu sân bay là bảo vệ an ninh quốc gia, việc nghiên cứu chế tạo nó hoàn toàn không trực tiếp tham gia vào quá trình tăng giá trị cho của cải xã hội mà là một loại tiêu tốt nguồn lực phi sản xuất.
 |
| Tàu sân bay Varyag (Thi Lang) được Trung Quốc cải tạo |
Tàu sân bay là sự tích hợp nhiều công nghệ, nhiều ngành nghề, đã hội tu tất cả khả năng công nghiệp chiến lược của một cường quốc quân sự, phát triển nó chắc chắn sẽ có ảnh hưởng rõ rệt đối với sự phát triển các ngành nghề của nền kinh tế quốc dân và nâng cấp cơ cấu công nghiệp.
Hiện nay, kinh tế Trung Quốc đang ở vào giai đoạn then chốt chuyển đổi mô hình từ tăng trưởng tốc độ cao sang ổn định, hài hoà và bền vững. Chuyển đổi mô hình phát triển, tìm kiếm nguồn động lực phát triển mới là vấn đề thực tế to lớn mà Trung Quốc phải đối mặt.
Trong bối cảnh đó, phát triển thích hợp công nghiệp tàu sân bay không những thực hiện được chức năng chính là hiệu ứng an ninh quốc gia, mà chắc chắn có thể nâng cao trình độ sáng tạo, tự chủ của Trung Quốc, đẩy nhanh nâng cấp cơ cấu ngành nghề.
 |
| Varyag chạy thử lần đầu tiên |
Theo các nghiên cứu có liên quan, trong số 95 ngành nghề kinh tế lớn và 396 ngành nghề của Trung Quốc, công nghiệp tàu thuyền có tác dụng thúc đẩy đối với khá nhiều ngành nghề. Mà ngành công nghiệp tàu sân bay do có mức độ tập trung vốn và công nghệ rất cao, việc đầu tư cần thiết cho hoạt động chế tạo nó luôn có thể kéo theo sự phát triển của các ngành như sắt thép, hoá chất, năng lượng, tàu thuyền, chế tạo trang bị, thông tin điện tử, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu, công nghiệp nhẹ.
Việc cải tạo tàu sân bay Varyag có ý nghĩa vạch thời đại. Thân tàu sân bay này được vận chuyển đến nhà máy đóng tàu Đại Liên vào đầu năm 2002, trải qua hơn 9 năm sửa chữa và nâng cấp, hiện đang ở vào giai đoạn điều chỉnh, dùng thử.
Nhìn từ góc độ kinh tế, việc cải tạo chiếc tàu sân bay này sẽ tạo ra 4 hiệu ứng kinh tế lớn.
Một là, hiệu ứng cụm công nghiệp tàu thuyền
Công nghiệp tàu thuyền là công nghiệp chiến lược quan trọng của Trung Quốc. Công nghiệp đóng tàu phát triển là một trong những tiêu chí chấn hưng kinh tế đất nước, sức mạnh quốc gia hùng mạnh.
 |
| Varyag chạy thử lần hai |
Theo thống kê, đến cuối năm 2008, Trung Quốc có 1242 doanh nghiệp công nghiệp tàu thuyền quy mô quốc gia, trong đó có 600 doanh nghiệp đóng tàu, 368 doanh nghiệp thiết bị đồng bộ tàu thuyền, gần 1 triệu nhân viên trực tiếp làm trong ngành.
Dưới sự tác động của cuộc khủng hoảng tài chính quốc tế, công nghiệp tàu thuyền của Trung Quốc từng đối mặt với thách thức chưa từng có, khiến cho ngành đóng tàu có khả năng sản xuất quá dư thừa này đang đứng trước một thời cơ bị ép “khôn sống mống chết”.
Chế tạo tàu sân bay, xây dựng biên đội tàu sân bay tương ứng, có thể đẩy nhanh tiến trình nâng cấp ngành công nghiệp tàu thuyền của Trung Quốc, thúc đẩy những thiết bị đồng bộ của tàu thuyền được nhanh chóng nội địa hoá, sớm kết thúc lịch sử công nghiệp tàu thuyền chủ yếu chế tạo “vỏ thuyền lớn”, thực hiện bước nhảy vọt từ “nước lớn đóng tàu” thành “cường quốc đóng tàu”.
Cải tạo tàu sân bay Varyag và xây dựng ngành công nghiệp tàu sân bay sau đó là lực đẩy quan trọng nâng cao toàn diện trình độ phát triển ngành công nghiệp tàu thuyền.
 |
| Varyag chạy thử lần 3 |
Hai là, hiệu ứng lan toả ngành nghề
Trong việc cải tạo tàu sân bay Varyag, có rất nhiều doanh nghiệp đã trực tiếp tham gia các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, sản xuất và thử nghiệm, đồng thời còn thực hiện nhiệm vụ hợp tác đồng bộ giữa các loại doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp dân dụng. Do đó, đã tạo ra rất nhiều nhu cầu sản phẩm trung gian.
Có thể nói, quá trình cải tạo tàu sân bay Varyag đã đặt ra những yêu cầu đặc biệt đối với các lĩnh vực như chế tao vũ khí trang bị hạng nặng, hệ thống chỉ huy hàng không, hệ thống động lực, vật liệu phòng hộ cao cấp, hệ thống điện tử đỉnh cao, thông tin hàng không vũ trụ…, tất yếu sẽ thúc đẩy sự phát triển của ngành chế tạo trang bị tiên tiến của Trung Quốc, đặc biệt là công nghiệp công nghệ cao.
Ba là, hiệu ứng kinh tế kế tiếp sau đó
Hạm đội tàu sân bay là một hệ thống quân sự khổng lồ phức tạp, ngoài tàu chính, còn cần rất nhiều tàu hộ tống, tàu ngầm, máy bay chiến đấu, máy bay chống tàu ngầm, máy bay cảnh báo sớm.
 |
| Phát triển máy bay chiến đấu J-15 để trang bị cho tàu sân bay |
Việc cải tạo tàu sân bay Varyag là một bước đi quan trọng xây dựng hiện đại hoá hải quân cua Trung Quốc. Do đó, Trung Quốc sẽ từng bước xây dựng tàu sân bay của họ, các loại vũ khí đồng bộ khác và các cơ sở, thiết bị phụ trợ có liên quan. Điều này sẽ không ngừng tạo ra động lực cho phát triển kinh tế và nâng cấp các ngành nghề.
Bốn là, hiệu ứng sáng tạo và sự lan toả của nó
Những tri thức mới, công nghệ mới, kỹ thuật mới, vật liệu mới nảy sinh trong quá trình cải tạo tàu sân bay Varyag và nghiên cứu chế tạo tiếp tục sau đó chắc chắn sẽ trực tiếp có tác động đối với sự phát triển kinh tế, thúc đẩy nâng cấp các ngành nghề, tạo sự thúc đẩy mạnh mẽ và liên tục đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân nhất là ngành công nghệ cao.
Tóm lại, phát triển thích hợp công nghiệp tàu sân bay chắc chắn trở thành điểm tăng trưởng quan trọng phát triển kinh tế và điểm tựa cho nâng cấp công nghệ của Trung Quốc trong thời gian tới.
