Trong thời gian vừa qua, rất nhiều cơ quan báo chí đã phản ánh về việc Công ty Viễn Đông được Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh quyết định cho thuê hơn 150.000 m2 đất để xây dựng nhà máy xử lý rác thải, nhưng vị trí xây dựng lại nằm trên vỉa than có trữ lượng hàng nghìn tấn.
Trước những thông tin này, ngày 23/03/2017, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Công văn 1884/UBND-CN giao cho các sở, ngành, địa phương và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam kiểm tra tổng thể dự án Nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương, thị xã Đông Triều.
 |
| Trong quá trình thi công nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương, thị xã Đông Triều, Quảng Ninh, Công ty Viễn Đông đã gặp xuất lộ vỉa than xít với trữ lượng lên đến hàng ngàn tấn. |
Gần đây nhất, ngày 10/04/2017, Ủy ban nhân dân thị xã Đông Triều đã tổ chức gặp mặt, cung cấp thông tin cho phóng viên, nhà báo một số cơ quan báo chí Trung ương và địa phương về việc xây dựng Dự án Nhà máy xử lý rác thải tại thôn Trung Lương, xã Tràng Lương.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo thị xã Đông Triều cho biết: Hiện nay, mỗi ngày trên địa bàn thị xã phát sinh khoảng trên 100 tấn rác thải sinh hoạt. Việc xử lý rác thải trên địa bàn thị xã chủ yếu được thực hiện bằng phương pháp thủ công là chôn lấp, xử lý bằng rắc vôi bột và chế phẩm.
Hiện tại, những bãi rác này đã và đang rơi vào tình trạng ùn ứ, quá tải, gây ô nhiễm môi trường và bức xúc trong dân cư. Trước thực trạng trên, thị xã Đông Triều đã tích cực mời gọi các nhà đầu tư nghiên cứu, xây dựng dự án nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn thị xã.
Đây là nhu cầu tất yếu của quá trình phát triển của thị xã, nhất là thực hiện mục tiêu phấn đấu đến trước năm 2020, thị xã có đủ tiêu chuẩn đô thị loại III; trở thành đô thị phát triển của tỉnh Quảng Ninh.
Dự án xây dựng Nhà máy xử lý rác thải do Công ty Viễn Đông làm chủ đầu tư được Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh chấp thuận chủ trương và địa điểm đầu tư tại thôn Trung Lương, xã Tràng Lương với quy mô 15,24 ha, tổng mức đầu tư trên 150 tỷ đồng. Nhà máy có công suất xử lý 100 - 200 tấn rác/ngày, được khởi công từ tháng 09/2016.
Theo tiến độ thực hiện dự án, dự kiến giai đoạn 1 của dự án sẽ hoàn thành quý IV năm 2017; giai đoạn 2 vào quý IV năm 2019 và toàn bộ dự án sẽ hoàn thành vào năm 2022.
Nhà máy hoàn thành và đi vào hoạt động góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt, đồng thời giải quyết nhu cầu việc làm cho người dân địa phương.
Đây cũng là dự án có ý nghĩa quan trọng đối với thị xã Đông Triều trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
 |
| Buổi gặp mặt báo chí của UBND thị xã Đông Triều vào ngày 10/04/2017 nhằm cung cấp thông tin liên quan đến việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải trên bể than hàng ngàn tấn. Ảnh quangninh.gov.vn |
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện triển khai dự án đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân địa phương. Việc người dân phản đối về dự án này bởi lẽ họ cho rằng có "lợi ích nhóm" trong việc Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh cho Công ty Viễn Đông thuê đất làm dự án Nhà máy xử lý rác thải xuất lộ than vỉa 24 và vỉa 25.
Cụ thể, cuối năm 2016, Công ty Viễn Đông khởi công dự án. Trong quá trình triển khai công ty này có vi phạm nhưng trái lại chính quyền địa phương lại không có biện pháp xử lý triệt để.
Trong biên bản kiểm tra hiện trường dự án ngày 16/11/2016, của Tổ công tác giám sát (được thành lập theo quyết định của Ủy ban nhân dân thị xã Đông Triều) cho thấy:
Tại thời điểm này Công ty Viễn Đông đang thi công mặt bằng hạ cốt cao khoảng + 215, chiều dài mặt bằng khoảng 52m, chiều rộng khoảng 50m, tại vị trí mặt bằng có tọa độ X=2333714m, Y=386019m đã xuất hiện đất đá màu đen (dấu hiệu xuất lộ than) chiều dài khoảng 10m, rộng 2m.
Công ty Viễn Đông triển khai vận chuyển đất đá đổ thải dọc theo tuyến đường
|
|
X91 xuôi về phía Tràng Lương, trong đó tại vi trí đổ thải có tọa độ X=2333853, Y=384609 đất đá đã tràn xuống ranh giới đã được thuê đất làm dự án lộ vỉa 24 Tuyến XIV-XV của Công ty than Hồng Thái - TKV.
Ngày 15/2/2017, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Tràng Lương phối hợp với Đảng ủy Công ty than Hồng Thái tiến hành kiểm tra tại khu vực bốc, xúc đất, đá hạ cốt mặt bằng nằm trong danh giới đã được phế duyệt quy hoạch và cho thuê đất, cốt mặt bằng + 203,0m, tại thời điểm kiểm tra đã xuất hiện lộ than vỉa 24 và vỉa 25.
Tại bãi chứa tạm nằm ngoài ngoài ranh giới thuê đất của Công ty Viễn Đông có 1 đống than khoảng 300 tấn được di dời từ vỉa than 24 và vỉa 25 xuống vào thời điểm trước tết nguyên đán Đinh Dậu năm 2017.
Ngày 24/02/2017, UBND xã Tràng Lương phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường, Công an Thị xã Đông Triều, Công ty than Hồng Thái tiến hành kiểm tra hiện trường Dự án Nhà máy xử lý rác thải.
Hiện tại, Công ty Viễn Đông đang tiếp tục thi công bốc, xúc đất trong mặt bằng dự án Nhà máy xử lý rác thải, quá trình thi công tiếp tục xuất lộ vỉa than 24 và vỉa than 25 vị trí mà UBND xã báo cáo trước đó.
 |
| Trong báo cáo của UBND xã Tràng Lương gửi thị xã Đông Triều liên quan đến việc thi công dự án Nhà máy xử lý rác thải do Công ty Viễn Đông làm chủ đầu tư. |
Tại thời điểm kiểm tra, lúc 15h ngày 24/02/2017, có khoảng 4.700m3 (than) được tập kết tại bãi chứa nằm trong ranh giới đã được UBND tỉnh Quảng Ninh cho Công ty than Hồng Thái - TKV thuê.
Cách vị trí đống than nêu trên về phía tây Bắc khoảng 50 m có 1 đống đất đá màu đen dược di dời từ vỉa than 24 và vỉa than 25 khối lượng khoảng 200m3.
Như vậy, khi Công ty Viễn Đông bốc, xúc san gạt mặt bằng có dấu hiệu xuất lộ than, UBND xã Tràng Lương đã yêu cầu dừng thi công, yêu cầu không đổ thải ra ngoài quy hoạch, ranh giới được thuê, yêu cầu cắm mốc bê tông ranh giới dự án.
Nhưng Công ty Viễn Đông không thực hiện mà tiếp tục cho bốc xúc, dẫn tới đã khai thác khoảng 300 tấn than (sau đó tăng lên 4.700m3 than) từ vỉa 24, vỉa 25 được di dời ra ngoài ranh giới dự án.
Tại công văn số 1532/TNMT-NKB của Sở Tài nguyên và Môi trưởng tỉnh
|
|
Quảng Ninh nêu rõ: Quá trình thi công dự án gặp xuất lộ vỉa than xít, công ty đã thu gom, tập kết về vị trí mặt bằng phía Đông trong phạm vi ranh giới dự án.
Tại thời điểm kiểm tra thực địa dự án, chủ đầu tư bố trí máy móc, thiết bị tổ chức bốc đất đá, không có hoạt động thu hồi than trái phép.
Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất với UBND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu Công ty Viễn Đông , Chủ đầu tư thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, an ninh trật tự và bảo vệ môi trường trong quá trình thi công dự án.
Trong quá trình thi công xuất lộ than, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh giao Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản lập phương án, tổ chức thu hồi theo đúng quy định.
Tại báo cáo của Ủy ban nhân dân thị xã Đông Triều thừa nhận: "Đến nay, lượng than xít được công ty thu hồi trong quá trình tạo mặt bằng thi công xây dựng nhà máy xử lý rác thải khoảng 4.700 tấn, hiện đang được đơn vị tập kết trong mặt bằng dự án và bố trí chốt trạm quản lý, bảo vệ chặt chẽ, không có hoạt động vận chuyển than ra ngoài khu vực".
Có thể thấy, việc người dân tỏ ra hoài nghi và phản đối trước việc UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt dự án xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương, thị xã Đông Triều với lý do có “nhóm lợi ích” là hoàn toàn có cơ sở.
Bởi lẽ, việc phê duyệt cho Công ty Viễn Đông xây dựng nhà máy xử lý rác thác ngay trên bể than có trữ lượng lên đến hàng ngàn tấn sẽ dẫn đến việc khó kiểm soát nguồn tài nguyên than của đất nước.
Đồng thời, trong quá trình thi công dự án, chính quyền tỉnh Quảng Ninh có dám đứng ra đảm bảo việc không bị ‘chảy máu” tài nguyên hay không? Ai có thể biết được lúc nào Công ty Viễn Đông sẽ vận chuyển than đi tiêu thụ?
Nhiều người dân đề nghị, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cần xem xét điều chỉnh chuyển dự án xử lý rác thải của Công ty Viễn Đông sang vị trí khác, không có tài nguyên than dưới lòng đất, tránh việc doanh nghiệp lợi dụng dự án để khai thác than trái phép.
