Quá tải
Năm 2011, Bộ có Thông tư 48 quy định chế độ làm việc đối với giáo viên (GV) mầm non. Trong đó ghi rõ, mỗi năm thời gian làm việc của GV là 35 tuần dành cho công tác nuôi dưỡng chăm sóc trẻ, phải đảm bảo dạy đủ trên lớp 6 giờ/ngày và 7 tuần dành cho bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, chuẩn bị năm học mới. Thế nhưng, từ hiệu trưởng cho đến GV đều cho rằng, thông tư hoàn toàn xa rời thực tế vì phần lớn họ đều phải làm việc trên 10 giờ/ngày.
Nếu tính trung bình, GV mầm non phải làm việc 10 giờ/ngày, mỗi tuần có 50 giờ lên lớp, một năm (35 tuần dạy) là 1.750 giờ. Nếu kể cả số giờ của 7 tuần làm những công việc chuyên môn khác đúng quy định 6 tiếng/ngày thì tổng cộng số giờ làm việc họ khoảng 2.000 giờ/năm.
Giờ ngủ trưa của trẻ, GV mầm non vẫn tranh thủ làm việc |
Tháng 4 vừa qua, Bộ cũng công bố dự thảo thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập. Theo đó, định mức giờ dạy với GV mầm non dạy 2 buổi/ngày là 1.050 giờ dạy/năm, số giờ dạy thêm được tính trả tiền lương theo quy định không quá 200 giờ dạy/năm. Như vậy so với giờ dạy thực tế, hằng năm, mỗi GV mầm non công lập có gần 500 giờ dạy không được hưởng lương!
Cứ hơn 5 giờ sáng, 5 cô giáo lớp mầm 2 Trường mầm non Vàng Anh (Q.5, TP.HCM), người ở Q.8, người ở Q.11, Bình Thạnh… đã phải đánh thức con nhỏ đang ở tuổi mẫu giáo dậy để nhanh chóng chuẩn bị đến trường sao cho đúng giờ quy định là 6 giờ 15. Từ thời điểm đó trở đi, nhiều công việc tiếp nối nhau, các cô ở trường cho đến hơn 5 giờ chiều. Trong đó, cô Nguyễn Trần Thảo Quyên, đang ở giai đoạn cuối của thai kỳ cho biết: “Có ngày mệt, đau lưng mà cũng chỉ tranh thủ nghỉ được 5 phút khi trẻ tham gia trò chơi vận động ngoài sân”. Thầy Lê Minh Hiền, Trường mầm non Hoa Hồng, Q.Tân Phú TP.HCM, cho biết: “Hết cho trẻ chơi, trẻ học, GV còn phải tranh thủ cho trẻ ngủ xong quay ra làm đồ dùng, học cụ, đồ chơi”.
Có GV chạnh lòng: “Đã làm lố giờ nhưng Bộ còn ghi vào văn bản trách nhiệm của sở, phòng giáo dục các quận huyện là giám sát việc thực hiện chế độ làm việc của GV mầm non. Vậy bây giờ giám sát, biết chúng tôi vượt định mức, mỗi ngày làm việc bằng 2 như vậy sao không thấy có ý kiến chi trả lương cho phù hợp”.
Biết vậy nhưng phải chấp nhận!
Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, nguyên Trưởng phòng Giáo dục mầm non của Sở, từng thông tin: “Trước năm 1987, GV mầm non vẫn được hưởng tiền phụ trội là 2 giờ/ngày. Nhưng sau khi Ủy ban Bảo vệ bà mẹ, trẻ em sáp nhập với ngành giáo dục thì chế độ này đã bỏ”.
Những quy định trong thông tư trên được ban hành nhằm giảm tải cho GV mầm non nhưng bà Vũ Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường mầm non Bến Thành (Q.1), cho rằng: “Để làm được việc này chỉ còn cách cho GV dạy theo ca nhưng nguồn tuyển GV bậc học này lại khan hiếm, cùng với đó, kinh phí trả lương là cả một vấn đề”.
Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Trưởng phòng GD mầm non Sở GD-ĐT TP.HCM, tâm tư: “Biết là nợ giờ làm việc của GV như vậy nhưng chúng tôi vẫn lúng túng. Giờ lại bị khống chế thêm quy định về số giờ dạy thêm/năm nên không biết thực hiện ra sao? Với số lượng trẻ học mầm non như hiện nay, để đảm bảo đúng định biên GV/học sinh thì TP còn thiếu khoảng 1.000 GV nhưng không có nguồn tuyển. Hiện nay có một số quận, huyện áp dụng thu tiền phục vụ bữa sáng cho trẻ (vì đây không phải là trách nhiệm của nhà trường) để tạo thêm thu nhập cho GV. Nhưng đây chỉ là giải pháp tạm thời và không được “danh chính ngôn thuận” cho những giờ làm thêm của GV”.
Cần chấm dứt tình trạng “quá tải sức lao động”
Đối với GV mầm non, đã có những văn bản quy định cụ thể về thời giờ làm việc, định mức tiết dạy, chế độ quyền lợi... Tuy nhiên, GV mầm non thường phải làm việc quá giờ và không được trả lương tương xứng với công sức và thời gian làm việc. Thực trạng này tồn tại phổ biến đến mức cho là việc bình thường. Những vi phạm pháp luật về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi nói chung và những vi phạm quyền lợi GV mầm non nói riêng cần phải được xử lý, chấn chỉnh để đảm bảo tính thống nhất và nghiêm minh của pháp luật. UBND các cấp, ngành giáo dục và hiệu trưởng các trường mầm non phải nghiêm túc thực hiện và kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định; xây dựng ngay đề án điều chỉnh ngân sách để thực hiện quy chế quyền lợi thỏa đáng và đưa ra giải pháp chấm dứt tình trạng “quá tải sức lao động” giáo viên mầm non.