Chia sẻ với báo chí chiều 3/11, Bộ trưởng Bộ Tư pháp - ông Hà Hùng Cường nói: “Khi anh cảm thấy không hoàn thành nhiệm vụ thì việc từ chức là bình thường. Nếu cần quy định thì có thể đưa vào các luật khác, ví dụ luật giám sát của Quốc hội, hội đồng nhân dân”.
Tại một phiên họp mới đây của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng quy định về từ chức đã đưa vào luật cán bộ công chức nên không đưa vào luật tổ chức Chính phủ. Tuy nhiên từ năm 2008 đến nay vẫn chưa có cán bộ nào từ chức dù cũng đã có những sai phạm. Theo Bộ trưởng thì vì sao?
Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Trong luật tổ chức cán bộ đã quy định thì đó cũng là một cái tốt, mang tính bao quát, phủ rộng tới tất cả các loại cán bộ có chức vụ, quyền hạn được giao. Ngoài ra vấn đề từ chức cũng quy định thêm ở Luật giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân thì càng tốt thôi.
Nói không có cán bộ nào từ chức thì cũng cần nhìn rộng hơn. Tiến tới luật pháp phải quy định rõ, mỗi chức danh có chức năng nhiệm vụ thế nào cho rõ và nguyên tắc tập trung dân chủ như thế nào cũng cần phân biệt rạch ròi. Lúc đó mọi việc chắc sẽ khác. Khi chức trách rõ ràng rồi thì bất kỳ một người nào có tự trọng, khi họ nhận nhiệm vụ gì thì cũng phải cân đong đo đếm cẩn thận.
Hiện nay thực chất là phân công nhiệm vụ, do đó giữa cá nhân và tập thể không rõ ràng. Có thể người đó nhưng thực hiện quyết định của người khác, một người nào đó thực hiện quyết định của cả một tập thể. Như vậy, không thể quy trách nhiệm hoàn toàn cho một người được.
Thế nên từ 2008 đến nay chưa có cán bộ từ chức vì thực tế nó như vậy. Tôi hy vọng rồi mọi thứ sẽ chặt chẽ, các quy định của Hiến pháp sẽ được quy định cụ thể trong các luật.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp - ông Hà Hùng Cường. Ảnh: Thái Sơn. |
Ông nghĩ thế nào khi có ý kiến cho rằng đưa quy định về từ chức trong luật tổ chức Chính phủ thì sẽ kích thích trách nhiệm của cán bộ. Vừa qua, có những vụ việc nghiêm trọng xảy ra nhưng không tìm được ai chịu trách nhiệm?
Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Không chỉ nên xoáy sâu vào luật tổ chức Chính phủ. Ngay cả các đại biểu Quốc hội, không phải ai cũng làm tròn trách nhiệm của mình. Đại biểu Quốc hội chính là chính khách được nhân dân bầu ra để thực hiện quyền lực cao nhất.
Vì vậy, cần phải nói một cách công bằng, chỉ nên quy định chung chứ không nên xoáy vào luật tổ chức Chính phủ hay luật tổ chức Quốc hội.
Vậy cần quy định về từ chức trong tất cả các luật liên quan, thưa ông?
Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Thực ra, tôi thấy ở các nước cũng không quy định trong luật về từ chức. Đó là một phạm trù về đạo đức công vụ.
Ở nước ngoài, quan chức có thể dễ dàng từ chức sau khi có những sai phạm còn ở Việt Nam tại sao lại không thực hiện được điều đó?
Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Bên đó có chế độ đa đảng, chỉ cần người ta phát hiện ra trong hoạt động bầu cử có sử dụng tài chính bất minh thì cũng phải từ chức. Ví dụ như sự việc 2 nữ bộ trưởng của Nhật Bản phải từ chức sau khi có những thông tin sai phạm trong bầu cử.
Ở Việt Nam, Đảng lãnh đạo duy nhất và công tác cán bộ là công tác số một của Đảng. Đảng giao nhiệm vụ cho anh, khi anh từ chức anh cũng phải báo cáo tổ chức chứ. Đảng giao nhiệm vụ, ra trung ương biểu quyết và đưa ra cơ quan Quốc hội để phê duyệt. Trừ khi anh sai phạm rõ ràng.
Vừa qua cũng có nhiều sai phạm tại các địa phương, bộ ngành, đáng lẽ từ chức là cách những người đứng đầu cứu vẫn danh dự, nhưng tại sao không có bộ trưởng nào lựa chọn cách này?
Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Vấn đề này cần phải hiểu sâu thêm. Tôi ví dụ, nếu các bạn gọi tôi là Tư lệnh trong ngành Tư pháp thì không đúng. Tôi chỉ đứng đầu Bộ tư pháp thôi. Tư pháp ở địa phương không phải do tôi quản lý, việc pháp chế ở các Bộ không phải do tôi quản lý.
Tôi nói nhưng họ có làm hay không là một câu chuyện khác. Ở các nước khác, họ quản lý theo ngành dọc. Ở các nước, tư pháp là công việc của trung ương. Vì vậy, kể cả hộ tịch viên ở các xã cũng là người của trung ương cử xuống đó làm nhiệm vụ hộ tịch. Vì vậy, nhất nhất người đó không thể làm sai lời Bộ trưởng.
Ở Việt Nam, cán bộ hộ tịch là người giúp việc cho ông chủ tịch. Ông chủ tịch nói thế nào thì phải theo thế đấy. Vậy thì tôi làm sao mà chịu trách nhiệm được. Ở đây, việc phân cấp, phân quyền phải rõ thì mới đảm bảo người đứng đầu có quyền hạn toàn vẹn và chịu trách nhiệm toàn vẹn.
Tôi lấy ví dụ, vừa qua có những việc nọ việc kia phê bình bộ trưởng Bộ Y tế nhưng lỗi không phải do Bộ trưởng Y tế mà do Ủy ban nhân dân địa phương sắp đặt. Như vậy, tại sao cứ bắt Bộ trưởng Y tế từ chức.