(GDVN) - Chương trình là cốt lõi của nền học (CT) sách giáo khoa là tàI liệu pháp lý trong dạy và học. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhiều biện pháp được thực thi nhưng thực tế 27 năm qua ta chưa hề có CT-SGK chuẩn để ổn định giáo dục phổ thông. Chương trình năm nào cũng chỉnh sửa, SGK năm nào cũng in lại. Là người nghiên cứu vấn đề này, xin mạnh dạn chia sẻ với bạn đọc suy nghĩ của mình và kiến nghị giải pháp khả thi duy nhất.
{iarelatednews articleid='4749,4968'}
Hoạt động của NXBGD ngoài tầm kiểm soát?
- Năm 2001, tổng số xuất bản phẩm được xuất bản và phát hành là 237, 760 triệu bản , với tổng doanh thu là 1705 tỷ đồng (Cục xuất bản của Bộ Văn hoá thông tin nhân kỉ niệm 50 ngành xuất bản, công bố 2003). Số lượng của NXBGD là 200 triệu bản, (8 tỷ đồng tiền tem chống in lậu, giá tem 40đ/cái) chiếm 84,1% tổng số xuất bản phẩm của cả nước. Làm phép tính đơn giản , doanh thu của NXBGD khoảng 1434,2 tỷ đồng, tương đương 100 triệu USD/năm vào thời gian đó. Năm 2004 theo Tổng cục thống kê Nhà nước , số tiền người dân bỏ ra 2000 tỷ đồng để mua sách học.
- Về in SGK, Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải đã chỉ thị chấm. dứt ngay năm nào cũng in lại SGK
(Thế Giới Mới, Số 449, ngày 13-8-2001). Lấy cớ giá giấy tăng NXBGD cho tăng giá SGK khoảng 10%, khi chưa có ý kiến của Chính phủ, theo kiểu tiền trảm hậu tấu, và bất chấp sự phản đối của dư luận. Vấn đề SGK được GS Hoàng Tuỵ coi là một trong ba cục bứu dị dạng (liên quan đến SGK, thi cử và học thêm tràn lan) cần phải sớm cắt bỏ. In lậu sách giáo dục trở thành vấn nạn của xã hội, cơ quan Pháp luật yêu cầu phải có Quốc sách để chống tệ nạn này (Báo Hà Nội mới, 9-1999)
- Giải thích lý do tăng giá SGK, cùng với NXBGD lãnh đạo Bộ GD-ĐT khẳng định: lãi xuất bản SGK trong vòng 5 năm (2002-2006-là những năm thay SGK) là 243 tỷ đồng, trung bình lãi gần 50 tỷ đồng năm? nên không thể nói là siêu lợi nhuận (SGGP ngày 13-5-2008).Theo Cuc xuất bản, năm 2007 tổng số xuất bản phẩm được xuất bản và phát hành là 276, 447 triệu bản (CAND ngày 1-5-2008). Cơ cấu sách thật bất hợp lý , ở phổ thông thì sách làm cho HS bội thực, còn ĐH đói sach học chay suốt 20 năm đổi mới.
Nhìn ra thế giới, không có bất cứ nước nào, mà tỷ lệ sách giáo dục in ấn hàng năm đạt tới hai con số. Vòng đời SGK ở các nước đều có chế tài sử dụng ít nhất 10 năm hay lâu hơn, mới được thay. SGK là tài liệu quan trọng. Có ổn định được CT-SGK chuẩn mực, giáo dục mới ổn định và phát triển.
Qua các tư liệu đã dẫn, rõ ràng hoạt đông của NXBGD năm ngoài tầm kiểm soát của Nhà nước.
 |
Lãi của NXBGD là bao nhiêu ?
- Từ năm 2002-2003 việc thay SGK ở bậc phổ thông được tiến hành theo kiểu cuốn chiếu, bắt đầu bằng ba khúc- lớp 1, lớp 6 và lớp 10. Dự kiến đến năm 2007 sự thay đổi này hoàn thành. Nhưng năm 2003, chương trình phân Ban gặp sự cố, Quốc hội đã cho phép dừng lại 2 năm để Bộ nghiên cứu lại, nên phải đến năm 2009 mới hoàn thành.
- Lớp 1 có 7 môn học: Toán, Tiếng Việt, Đạo Đức, Mỹ Thuật, Âm Nhạc, Thủ Công, Tự Nhiên Xã Hội. Kèm theo các sách này có tới 8 cuốn nữa được thiết kế cho học sinh viết vào một lần rồi bỏ đi như sách Vẽ, Mỹ thuật, Đạo đức, Bài tập đạo đức, Toán, Bài tập toán, Thủ công, Bài tập tiếng Việt. Như vậy, thật lãng phí !
- Chỉ tính riêng với môn tiếng Việt, tiền lãi thay SGK đã là con số rất lớn. Sách tiếng Việt có 2 tập. Giá một tập là 9.800 đồng. Số học sinh vào lớp 1 là 1,7 triệu em. Doanh thu riêng việc thay sach môn học NXBGD là 33, 32 tỷ đồng.
Phần thù lao cho tác giả theo ông Đỗ Ngọc Thống (VietnamNet 5-11-2006) có 2 cách tính:
i/ Theo giá bìa 10%: ( hơn hai trăm ba mươi năm triệu đồng );
ii/ Theo tiết học là 350.000đ/ tiết: triệu (hơn một trăm mười ba triệu)
Theo các chuyên gia, trừ tiền giấy in ấn và phát hành, thì tiền lãi một môn học này NXBGD thu khoảng 30 tỷ đồng hơn 2 triệu USD, cho lần xuất bản đầu tiên năm 2002.
Xin lưu ý, vì là thay sách, nên con số 1,7 triệu em phải mua là chuẩn, còn NXBGD chỉ ghi 300.000 cuốn ở bìa sách, và khi tính tiền thù lao chỉ 128.000 cuốn là không đúng với thực tế.
Thù lao cho các tác giả đáng lý phải là trên 3 tỷ đồng, chứ không phải vài trăm triệu! Rõ ràng NXBGD không thành thật với Nhà nước và
.!
Việc cung cấp miễn phí cho con gia đình chính sách, hỗ trợ SGK cũ và thư viện của NXBGD là việc làm đáng hoan nghênh, nhưng tổng số tiền 16,5 tỷ đồng cũng chỉ là con số nhỏ
Kể từ năm đó đên nay NXBGD năm nào cũng tái bản môn học này, và thu lợi. Năm 2008, giá bìa môn tiếng Việt, hai tập là 21.400 đ/ bộ, số lượng in là 240.000 cuốn (chắc là còn xa con số thực tế) số tiền thu được 5,136 tỷ đồng, và NXBGD hàng năm thu lợi, mà hầu như không phải đầu tư thêm.
Mỗi năm NXBGD in mới vài chục tựa sách cho việc thay SGK ở các cấp, và tái bản hàng trăm tựa sách. Tiền lãi hàng năm, qua nghiên cứu nhiều năm và ước đoán của tôi, là vài trăm tỷ đồng /năm, chứ không phải xấp xỉ 50 tỷ đồng/năm, như ai đó khẳng định.
Chương trình, SGK hiện nay chưa phải là một sản phẩm khoa học. Sản phẩm kém chất lượng mà muốn tăng giá là phi lý và áp đặt.
GS Nguyễn Xuân Hãn
Tiếp theo: Cải cách SGK nhưng cần đi đôi với xóa bỏ độc quyền làm sách!
