Việc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân là một điều tốt đối với bản thân họ, các nước láng giềng và cả thế giới, nhưng Triều Tiên có mối lo ngại của riêng mình để lưỡng lự nước đôi.
Bài viết này sẽ đưa thêm một số nhận định về mối lo ngại của chính quyền Triều Tiên khi đàm phán tiến trình phi hạt nhân với Mỹ.
 |
| Chủ tịch Kim Jong-un và phái đoàn Triều Tiên trong cuộc đàm phán với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hà Nội. (Ảnh: AP / Evan Vucci). |
Ngày 15/3/2019, Choson Sinbo, tờ báo thân Triều Tiên tại Nhật Bản, đã kêu gọi Mỹ từ bỏ cái mà tờ này gọi là các “yêu sách đơn phương” trong các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa với Triều Tiên.
Bài báo cho biết không một cuộc đối thoại xây dựng nào có thể được thực hiện nếu Mỹ tiếp tục kêu gọi một thỏa thuận trọn gói và một giải pháp duy nhất thông qua việc đưa ra các yêu sách đơn phương liên quan tới việc dỡ bỏ tổ hợp hạt nhân Yongbyon cũng như từ bỏ chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân.
Nếu Washington tiếp tục duy trì lối suy nghĩ bá chủ như vậy thì Triều Tiên và Mỹ không thể có đối thoại mang tính xây dựng. [1]
Về mặt hình thức, việc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân là một điều tốt đối với bản thân họ, các nước láng giềng và cả thế giới, nhưng Triều Tiên có mối lo ngại của riêng mình để lưỡng lự nước đôi.
Thứ nhất là, Triều Tiên lo ngại về vấn đề đảm bảo an ninh quốc gia cho chính họ. Lật đổ chính quyền quốc gia mà Mỹ không thừa nhận đã được thực hiện rất nhiều lần và vẫn đang được thực hiện.
Iraq, Libya là những ví dụ minh họa và hiện nay Syria là ví dụ điển hình.
Bên cạnh đó, những gì Mỹ đang thực hiện ở Ukraine cũng là một ví dụ trong khi trường hợp của Venezuela lại là một ví dụ mới nhất.
|
|
Triều Tiên đã đưa ra yêu cầu này trong các cuộc đàm phán hạt nhân của một vài nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ với nước này.
Điều này cũng có nghĩa là Mỹ phải đảm bảo không can thiệp dưới bất kỳ hình thức nào vào công việc nội bộ, không tìm cách lật đổ chính quyền Triều Tiên, cũng có nghĩa là phải bảo đảm để Triều Tiên đi con đường của mình. [2]
Thực ra, đây là vấn đề không quá phức tạp khi nó đã là nguyên tắc được thừa nhận trên thế giới. Tuy nhiên, Mỹ và các nước phương Tây lại không nghĩ như vậy.
Với tư cách là đại diện của nền văn minh phương Tây, Mỹ luôn tìm cách khôi phục sự thống trị toàn diện của phương Tây đối với thế giới, đặt nền văn minh phương Tây lên trên các nước. [3]
Rõ ràng, mối lo ngại này của Triều Tiên không phải là không có cơ sở. Mấy thập kỷ sau Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, ý đồ lật đổ chính quyền quốc gia của các nước mà Mỹ không thừa nhận hầu như đều đã thực hiện, liệu Mỹ có thể buông tay với Triều Tiên?
Ngoài ra, Triều Tiên còn một mối lo ngại khác, những thỏa thuận mà Mỹ ký kết và các vấn đề mà Mỹ hứa hẹn có đáng tin cậy hay không? Nam Tư và Liên Xô là những bài học điển hình về việc này mà không thể không nhắc đến.
Bên cạnh đó, sinh động nhất lại là thỏa thuận hạt nhân Iran, chỉ cần Mỹ không hài lòng thì sẽ hủy bỏ tất cả. [4]
Thỏa thuận hạt nhân giữa 6 nước và Iran đã bị Mỹ hủy bỏ sau khi thay đổi Tổng thống năm 2016. Thỏa thuận của 6 nước có thể hủy bỏ thì thỏa thuận giữa hai nước e là càng dễ có lý do hơn để hủy bỏ.
Nếu Mỹ thật sự muốn cùng Triều Tiên đạt được một thỏa thuận nào đó về vấn đề hạt nhân, Triều Tiên có nên lo ngại một ngày nào đó thỏa thuận này sẽ bị hủy bỏ khi một vị Tổng thống khác của Mỹ lên nắm quyền hay không? Hoặc là Donald Trump có thể tìm lý do nào đó để hủy bỏ trong nhiệm kỳ của mình.
 |
| Triều Tiên không muốn rơi vào tình cảnh chính quyền bị lật đổ giống như cách Mỹ đã từng làm với một số nước sau khi đã có sự nhượng bộ (Ảnh: AP) |
Để đi tới các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên, Triều Tiên đã phá hủy một số cơ sở hạt nhân còn Mỹ thì chưa nới lỏng bất cứ lệnh trừng phạt nào.
Suy cho cùng, không chỉ riêng Triều Tiên có những suy nghĩ như vậy, rất nhiều nước trên thế giới cũng có suy nghĩ tương tự.
Chẳng hạn như Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), đàm phán chiến tranh thương mại Mỹ-Trung.
INF là kết quả của nhiều cuộc đàm phán, Mỹ nói rút thì ngay lập tức rút. Đàm phán thương mại Mỹ-Trung cũng đã được tổ chức nhiều lần nhưng có lần nào không phải là do Mỹ hủy bỏ một cách đột ngột hay không. [5]
Từ lâu nay, Mỹ và Triều Tiên luôn tồn tại vấn đề con gà hay quả trứng có trước trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.
Mỹ cho rằng Triều Tiên phải từ bỏ hạt nhân trước thì mới có thể dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Triều Tiên cũng đã sớm cho rằng, Mỹ phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trước để thể hiện thành ý, nếu không nước này không thể từ bỏ hạt nhân.
Triều Tiên hiểu rất rõ bài học Iraq, Libya đều đã từ bỏ hạt nhân nhưng các lệnh trừng phạt vẫn không được dỡ bỏ.
Thực tế, việc dỡ bỏ và khôi phục các lệnh trừng phạt có thể được tiến hành rất dễ dàng nhưng một khi cơ sở hạt nhân bị dỡ bỏ, xây dựng lại sẽ rất khó khăn, chắc chắn không thể hoàn thành trong thời gian ngắn. [6]
Trong trường hợp đó, nếu Mỹ phát động cuộc tấn công bất ngờ, Triều Tiên sẽ không còn khả năng đáp trả bằng hạt nhân.
Việc đề xuất hai bên giải quyết vấn đề hạt nhân theo từng giai đoạn nghe qua sẽ thấy rất khả thi, nhưng mấu chốt là ở phương thức làm thế nào để giải quyết nó.
Sau khi Triều Tiên hoàn thành quá trình từ bỏ hạt nhân theo từng giai đoạn, Mỹ muốn khôi phục lệnh trừng phạt là họ có thể làm được ngay và vấn đề vẫn trở về điểm xuất phát ban đầu.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://www.vietnamplus.vn/to-bao-than-trieu-tien-keu-goi-my-tu-bo-cac-yeu-sach-don-phuong/557861.vnp
[2] https://www.washingtonpost.com/politics/trump-administration-struggles-for-path-forward-on-nuclear-talks-as-tensions-mount-with-north-korea/2019/03/15/016bb090-4739-11e9-8aab-95b8d80a1e4f_story.html?utm_term=.e3f4bcb1fd4d
[3] Tài liệu tham khảo số 046-TTX của Thông tấn xã Việt Nam ngày 25/2/2019
[4] https://vov.vn/the-gioi/my-rut-khoi-thoa-thuan-hat-nhan-iran-dieu-gi-se-xay-ra-tiep-theo-760234.vov
[5] http://giaoduc.net.vn/Quoc-te/Vi-sao-chau-Au-phan-doi-Tong-thong-Donald-Trump-tai-Hoi-nghi-An-ninh-Munich-55-post195813.gd
[6] https://foreignpolicy.com/2019/02/04/how-u-s-mission-creep-in-syria-and-iraq-could-trigger-war-with-iran/
