Đài VOA ngày 11/12 đưa tin, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump hôm Chủ Nhật đặt câu hỏi, liệu nước Mỹ có nên tiếp tục chính sách "một Trung Quốc" hay không, trong khi Trung Quốc leo thang trên Biển Đông, bất hợp tác trong vấn đề CHDCND Triều Tiên và đánh thuế cao các mặt hàng của Mỹ.
Phát biểu trên Fox News Sunday, ông Donald Trump cho hay:
"Tôi hoàn toàn hiểu được chính sách 'một Trung Quốc', nhưng tôi không biết lý do tại sao chúng ta phải bị ràng buộc bởi chính sách 'một Trung Quốc', trừ khi chúng ta thực hiện một thỏa thuận, trong đó Trung Quốc phải làm gì với những thứ khác, bao gồm thương mại.
Chúng ta đang bị tổn thương rất nặng bởi sự phá giá đồng tiền Trung Quốc, đánh thuế nặng các sản phẩm của Hoa Kỳ trong khi chúng ta không đánh thuế cao sản phẩm của họ, và cả việc xây dựng các pháo đài ở Biển Đông mà họ không nên làm.
Thẳng thắn mà nói, họ chẳng làm gì giúp đỡ chúng ta trong vấn đề Bắc Triều Tiên. Họ có (thể giải quyết vấn đề) Bắc Triều Tiên. Họ có vũ khí hạt nhân, và Trung Quốc có thể giải quyết vấn đề đó, nhưng họ chẳng giúp gì chúng tôi." [1]
 |
| Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, ảnh: AP / VOA. |
Xung quanh tuyên bố mới nhất này của ông Donald Trump, Reuters tường thuật, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ đã nói về những thắc mắc về cuộc điện đàm giữa ông với nhà lãnh đạo đảo Đài Loan, Tiến sĩ Thái Anh Văn hôm 2/12:
"Tôi không muốn Trung Quốc ra lệnh cho tôi, và đây là một cuộc gọi đến với tôi. Đó là một cuộc gọi rất tốt đẹp, ngắn gọn. Tại sao một số quốc gia khác lại có thể nói rằng, tôi không thể nhận cuộc gọi điện thoại của ai đó?" [2]
Bình luận về phát biểu mới nhất của ông Donald Trump liên quan đến chính sách ngoại giao "một Trung Quốc", ông Pang Zhongying, Giáo sư Đại học Nhân Dân từ Bắc Kinh nhận xét:
Chính quyền mới ở Hoa Kỳ rất có thể nâng cao vấn đề Đài Loan, có thể gây ra căng thẳng với Bắc Kinh. Rất có thể ông Donald Trump sẽ sử dụng Đài Loan để đòi Bắc Kinh phải nhượng bộ. Tình hình sẽ khó khăn. [3]
Cá nhân người viết cho rằng, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump ngày càng bộc lộ rõ xu hướng sử dụng vấn đề quan hệ với Đài Loan như một con bài chiến lược địa chính trị, để ngăn Trung Quốc độc chiếm Biển Đông, cũng như xuống thang trong một số vấn đề khác mà ông đã nêu.
Với tư duy chính trị truyền thống, nhiều chính khách và nhà quan sát quốc tế, thậm chí ngay cả người Mỹ cảm thấy khó chấp nhận những cái mới từ Trump. Nhưng theo suy nghĩ của cá nhân người viết, đó là một lựa chọn và quyết sách rất khôn ngoan, hiệu quả.
Trump là một nhà đàm phán, nhà kinh doanh tài ba trước khi trở thành chủ nhân Nhà Trắng. Kỹ năng đàm phán sẽ được ông tận dụng triệt để, nhất là với những đối thủ "khó nhằn" như Trung Quốc.
|
Đài Loan có thể là con bài chiến lược Trump ngăn Trung Quốc độc chiếm Biển Đông |
Khác với Barack Obama và các nhà lãnh đạo tiền nhiệm, Trump vẫn có đội ngũ tham mưu mà nhiều người tin rằng họ mới là người quyết các chính sách đối nội, đối ngoại của Mỹ, nhưng ông có một tư duy hoàn toàn độc lập.
Có lẽ bản thân các quan chức trong các cơ quan tham mưu cho Nhà Trắng cũng bất ngờ khi Trump nói với Fox News Sunday, ông không cần người khác dạy mình làm Tổng thống như thế nào mỗi ngày, thông qua các báo cáo tình báo lặp đi lặp lại, ngày này qua ngày khác:
"Các bạn biết đấy, tôi là người thông minh. Tôi không thể nghe người ta nói những điều tương tự nhau, diễn đạt bằng cùng những từ ngữ giống nhau mỗi ngày trong 8 năm tiếp theo.
Có thể là 8 năm, nhưng ngay cả 8 năm tôi cũng không cần điều đó. Tôi chỉ nói (với các cơ quan tham mưu): nếu có gì cần thay đổi, hãy cho chúng tôi biết." [1]
Để phục vụ một vị Tổng thống "ngoài khuôn khổ chính trị truyền thống" như ông Donald Trump, chắc chắn rồi đây các trợ lý Nhà Trắng sẽ còn không ít lần vã mồ hôi.
Và đương nhiên để đối phó với một nước Mỹ dưới thời Donald Trump, Trung Quốc sẽ phải điều chỉnh lại chiến lược và cách tiếp cận của mình, hoặc chấp nhận thỏa hiệp, hoặc tiếp tục leo thang.
Trong vấn đề Biển Đông, giả sử Trung Quốc có leo thang như hành động mới đây, dùng máy bay ném bom H-6 bay dọc theo đường lưỡi bò, thì những căng thẳng sau đó không phải do Trump, và không thể đổ tội cho người Mỹ.
Tài liệu tham khảo:
[1]http://www.voanews.com/a/trump-questions-one-china-policy/3631952.html
[2]http://fortune.com/2016/12/11/trump-one-china-policy/
[3]http://www.scmp.com/news/world/article/2053740/trump-questions-one-china-policy
