Tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV đang diễn ra, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội - ông Đào Ngọc Dung thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày Tờ trình về dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi).
Theo tờ trình, điều chỉnh tuổi nghỉ hưu cần có tầm nhìn dài hạn và có lộ trình phù hợp với tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, thất nghiệp; không gây tác động tiêu cực đến thị trường lao động; bảo đảm số lượng, chất lượng và cơ cấu dân số; bình đẳng giới; cân đối Quỹ bảo hiểm xã hội trong dài hạn; xu hướng già hoá dân số; tính chất, loại hình lao động và giữa các ngành nghề, lĩnh vực
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung chia sẻ với báo chí tại kỳ họp thứ 7. ảnh: vov. |
Chia sẻ với báo chí bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu là cần thiết, nằm trong tổng thể nhiều phương án và phải giải quyết nhiều luật, chính sách khác, đó là điều chỉnh Luật Bảo hiểm xã hội, điều chỉnh công việc, thị trường lao động chứ không tập trung vào Bộ Luật lao động.
"Việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu thì Nghị quyết 28 của Trung ương cũng đặt vấn đề rất rõ mục tiêu, mục đích chính là phải tính đến yếu tố tăng trưởng, việc làm, đảm bảo bền vững và ổn định quỹ Bảo hiểm xã hội trong lâu dài, đối phó với việc già hóa dân số, giảm dần khoảng cách về giới.
Mục tiêu của điều chỉnh tuổi có lộ trình dài, nhưng phải hành động mau lẹ, đặc biệt tiến tới thích ứng được với việc già hóa dân số vào năm 2035.
Việt Nam ở trong thời kỳ dân số vàng, nhưng thực chất đang bắt đầu chuyển sang già vào năm 2014.
Bỏ chế độ viên chức suốt đời, nỗi lo của nhiều thầy cô giáo |
Năm 2000, bình quân chúng ta có 1,2 triệu người bước vào tuổi lao động, thì đến bây giờ đã giảm xuống còn 400.000. Chúng ta hiện có khoảng 7% người ở độ tuổi 60 trở lên.
Để chuyển từ 7% sang 14% người trên tuổi 60, một số nước như Đức, Pháp mất 100 năm; Hàn Quốc, Thái Lan mất 20 năm. Với Việt Nam cũng mất tối đa 15 năm, cho thấy tốc độ già hóa dân số vào loại nhanh nhất hiện nay.
Độ tuổi nghỉ hưu của Việt Nam hiện đã được quy định từ năm 1961, tức là hơn 60 năm rồi. Khi đó, bình quân tuổi thọ của Việt Nam mới trên 45 tuổi, đến nay tuổi thọ bình quân là 76,6, là một trong những nước có tuổi thọ cao trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương", ông Dung chia sẻ.
Trước những lo ngại về việc điều chỉnh tuổi hưu có thể hạn chế cơ hội việc làm của người trẻ, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết: "Chúng ta xác định ưu tiên số một khi điều chỉnh tuổi nghỉ hưu là phải đảm bảo tăng trưởng kinh tế ổn định và công ăn việc làm cho giới trẻ.
Chúng tôi tính phương án 1 là đã cân đối công việc hiện tại cho giới trẻ và cả cho người già. Hiện có 46% người sau tuổi nghỉ hưu đang làm việc tiếp.
Đến lúc này, lực lượng lao động trẻ của chúng ta không dồi dào nữa. Tôi đã quan sát rất nhiều khu vực nông thôn, hiện nay chỉ còn người già và phụ nữ, không còn thanh niên trẻ nữa đâu. Phải nhìn nhận Việt Nam hiện đang không phải đỉnh cao của dân số vàng, mà đang chuyển sang già hóa dân số.
Cũng phải làm rõ không có chuyện người già tranh chấp chỗ của người trẻ, quan chức giữ ghế để làm việc đâu. Đây là chúng ta tính cho tương lai, cho thế hệ sau. Nếu không tăng tuổi nghỉ hưu là chúng ta truyền gánh nặng cho thế hệ sau".
Cũng theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu nằm trong tổng thể rất nhiều phương án, bộ luật khác, cả điều chỉnh bảo hiểm, công việc, thị trường lao động... chứ không phải chỉ nhằm vào bộ luật Lao động này.
Người lao động cần hiểu, việc điều chỉnh sẽ thực hiện dần dần, điều chỉnh theo lộ trình chậm và đến 2028 mới có người nam đầu tiên nghỉ hưu ở tuổi 62, đến 2035 người nữ đầu tiên mới nghỉ hưu ở độ tuổi 60.
Người lao động có quyền nghỉ hưu sớm hơn 5 năm nếu rơi vào một trong 3 trường hợp: suy giảm sức khỏe, lao động nặng nhọc, độc hại.
"Chúng tôi đang phải thiết kế chính sách, thậm chí có thể có người nghỉ hưu ở tuổi 50, hay quyền nghỉ hưu sớm hơn, nghỉ khi đóng đủ bảo hiểm xã hội, kể cả chưa đủ tuổi. Có nghĩa là không phải bắt cứng người lao động cứ phải đủ tuổi mới được nghỉ hưu.
Chính phủ cũng đang rà soát lại toàn bộ ngành nghề, những công việc lao động nặng nhọc, độc hại (có quyền nghỉ hưu sớm) là phải có danh sách luôn, kèm theo bộ luật này.
Khi hiểu môt cách đầy đủ về tăng tuổi nghỉ hưu thì sẽ thấy đến đến lúc này không thể không tăng tuổi nghỉ hưu. Nếu không điều chỉnh thì đến 2035 Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng già hóa dân số như Nhật Bản hay một số nước hiện nay", Bộ trưởng cho hay.