Bất chấp quy định, trường học ở Kỳ Sơn thu tiền lệ phí xét tốt nghiệp rất cao

Trong một chuyến đi, tình cờ chúng tôi có dịp làm quen với một số người dân ở xã Na Loi huyện Kỳ Sơn tỉnh Nghệ An.  

Thật tình cờ và cũng vô cùng bất ngờ, chúng tôi biết được thông tin, học sinh lớp 9 Trường Phổ thông dân tộc bán trú – Trung học cơ sở Na Loi huyện Kỳ Sơn tỉnh Nghệ An hằng năm phải đóng tiền xét tốt nghiệp lên đến 400 ngàn đồng/em.

Nhà ở của đồng bào Khơ mú tại xã biên giới Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn. Ảnh: Xuân Hòa (Baonghean.vn)

Riêng những học sinh thi vào Trường Trung học Dân tộc nội trú của tỉnh phải nộp thêm 100 ngàn đồng nữa tổng cộng là 500 ngàn đồng/học sinh.

Thắc mắc vì thấy lạ, lệ phí xét tốt nghiệp làm gì mà thu mức cao như vậy?

Có địa phương ở đồng bằng không thu một khoản tiền nào, có địa phương chỉ thu khoảng 8.000 đến 15 ngàn đồng/học sinh.

Đó là chưa nói xã Na Loi, huyện Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An là một trong 7 huyện của Nghệ An được xếp vào nhóm các huyện nghèo nhất của cả nước.

Người dân nơi đây chủ yếu sống bằng nghề nương rẫy, tập trung chủ yếu là người Thái, người H.Mông và người Khơ mú đang được hưởng chế độ ưu tiên đặc biệt của nhà nước.

Quy định về Quy chế xét công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở

Quyết định số 11/2006/QĐ-BGD&ĐT ngày 5-4-2006 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chế xét công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở do Bộ trưởng Nguyễn Minh Hiển ký.

Điều 6. Chính sách ưu tiên, khuyến khích

Người học thuộc các đối tượng sau đây khi dự xét công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở lần đầu thì được hưởng chính sách ưu tiên, khuyến khích:

1. Đối tượng được hưởng chính sách ưu tiên:

a) Con liệt sĩ, con thương binh, bệnh binh, con của người được hưởng chế độ như thương binh, bệnh binh, con Anh hùng lực lượng vũ trang, con Anh hùng lao động, con Bà mẹ Việt Nam anh hùng;

b) Người học là người dân tộc thiểu số;

c) Người học đang sinh sống, học tập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;{1}

Có thể thấy, người dân ở xã Na Loi huyện Kỳ Sơn thừa cả tiêu chuẩn để con cái họ được nằm trong diện xét ưu tiên tốt nghiệp theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Bởi, vừa có người học là người dân tộc thiểu số, vừa đang sinh sống, học tập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;

Vì vậy, con em họ sẽ được xét công nhận tốt nghiệp mà không phải đóng bất kỳ một khoản lệ phí nào.

Để chứng thực thông tin, chúng tôi đã làm việc với một số phụ huynh học sinh, với Chủ tịch xã Na Loi, Phó Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Kỳ Sơn, một số giáo viên lớp 9 và đặc biệt là ông Nguyễn Thế Hiền, Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú – Trung học cơ sở Na Loi huyện Kỳ Sơn tỉnh Nghệ An.

Người trong cuộc và các ban ngành liên quan nói gì?

Khi nghe chúng tôi vừa đề cập đến việc “Có hay không việc nhà trường thu 400 ngàn đồng tiền lệ phí nộp xét thi tốt nghiệp của học sinh lớp 9? (Riêng học sinh thi vào Trường Trung học phổ thông Dân tộc nội trú của tỉnh nộp 500 ngàn đồng).

Vị hiệu trưởng nói rằng “Không có chuyện này! Tuyệt đối không có!” và vội vàng cúp máy.

Tiếp tục liên lạc với ông Chủ tịch xã Na Loi Vi Văn Khuôn thì được biết “Chuyện thu tiền là giữa nhà trường với hội phụ huynh thống nhất nên chúng tôi không biết việc này”.

Chúng tôi nói rằng “Mọi khoản thu ngoài quy định, về nguyên tắc nhà trường phải báo cáo với Ủy ban xã. Vậy tại sao xã lại không biết?”.

Vị Chủ tịch xã trả lời: “Không nghe báo cáo gì hết”.

Tìm hiểu qua một số giáo viên chủ nhiệm lớp 9, họ đã xác nhận mình có thu khoản tiền 400 ngàn đồng (có 6 em thu 500 ngàn đồng).

Giáo viên này nói: “Chúng tôi thu theo lệnh của hiệu trưởng! Tiền đó bao gồm:

Khoản lệ phí xét tốt nghiệp, phôi bằng, lệ phí tuyển sinh lớp 10. Và tất cả các khoản ấy đều được sự nhất trí của nhà trường và hội cha mẹ học sinh”.

Thầy Nguyễn Xuân Hiền, Phó phòng Giáo dục huyện Kỳ Sơn xác nhận việc thi tuyển vào lớp 10 quy định mỗi học sinh nộp 100 ngàn đồng (đây là quy định của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An).

Riêng việc xét tốt nghiệp lớp 9 thì Công văn của Phòng Giáo dục và Đào tạo Kỳ Sơn không có hướng dẫn gì về việc thu tiền.

Thầy Nguyễn Xuân Hiền tỏ ra bất ngờ khi nghe chúng tôi nói Trường Phổ thông dân tộc bán trú – Trung học cơ sở Na Loi thu 400 ngàn đồng/học sinh nên phản ứng:

“Xét tốt nghiệp làm gì có chuyện thu tiền đâu? Để tôi cử anh em xuống kiểm tra”.

Thu lệ phí cao, vì sao phụ huynh vẫn đóng mà không kêu ca, thắc mắc gì?

Tiếp xúc qua điện thoại với một số phụ huynh hiện có con vừa tốt nghiệp lớp 9 tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú – Trung học cơ sở Na Loi  huyện Kỳ Sơn, được biết họ đã đóng 400 ngàn đồng cho giáo viên chủ nhiệm.

Phụ huynh em H. một học sinh làm hồ sơ thi vào Trường phổ thông Dân tộc nội trú của tỉnh cho biết thêm:

“Nhà trường nói, công lao làm bằng, tất tật này kia là 500 ngàn nên chúng tôi nộp tất. Từ trước đến nay, nhà trường nói nộp là nộp, không ai thắc mắc, chối cãi gì đâu”.

Được biết người dân nơi này chủ yếu là dân tộc Thái, H’Mông, Khơ mú…trình độ dân trí còn thấp, sự tiếp cận với thông tin không nhiều. Chưa nói đến việc, họ luôn tôn trọng, yêu quý những thầy cô giáo.

Bởi vậy, nhà trường nói gì không chỉ học sinh mà phụ huynh luôn thực hiện đầy đủ mà ít có sự thắc mắc chứ nói gì đến phản ứng.

Có lẽ lợi dụng điều này, ông Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú – Trung học cơ sở Na Loi  huyện Kỳ Sơn tỉnh Nghệ An đã nhẫn tâm bóp hầu bao của những phụ huynh nghèo, khốn khổ nơi đây đang khát khao tìm con chữ cho con để mong mỏi thoát khỏi cảnh cơ hàn.

Kỳ sau: Tiền lệ phí thu nhà trường được ăn chia thế nào?

Tài liệu tham khảo:

https://luatminhkhue.vn/van-ban-phap-luat/cong-van-403-sgddt-khtc-2012-huong-dan-kinh-phi-xet-tot-nghiep-thcs-ninh-binh.aspx{1}