Ngày 28/5, tài kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa 14 thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2016
Bàn về hiệu quả sử dụng vốn nhà nước, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đoàn Hà Nội cho rằng, có hiện tượng "đầu chuột đuôi voi" của kinh phí đầu tư cho các dự án.
"Vừa qua cử tri giật mình với một dự án nạo vét sông Sào Khê với phê duyệt ban đầu là 72 tỷ, thế nhưng sau đó lên đến gần 2.600 tỷ, quả là qúa sức tưởng tượng.
Có thể nói, cả thế giới khó tìm ra được loại bột nở nào để làm nở kinh phí đầu tư lúc đầu chỉ là con chuột nhắt, sau là con voi, lại là voi ma mút như vậy” – đại biểu này nhấn mạnh.
 |
| Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đoàn Hà Nội (ảnh quochoi.vn). |
Đại biểu Nguyễn Anh Trí còn cho rằng: “Ở Việt Nam chúng ta, rất lạ là, có không ít những dự án nở dần như vậy.
Trong tất cả các lĩnh vực đường xá, cầu cống, nhà máy, trường học, tượng đài, bệnh viện, cả vật thể và phi vật thể, toàn là trăm ngàn tỷ.
Chúng tôi nghĩ Chính phủ lấy kinh tế ở đâu để bù vào. Ngân sách hằng năm đã được Quốc hội thông qua, đã phân bổ hết, tại sao lại làm khó cho Chính phủ như vậy?”.
|
|
Cũng liên quan đến hiệu quả đầu tư vốn của nhà nước, vị đại biểu của đoàn Hà Nội cho biết thêm, đầu tư các dự án nhưng không có hiệu quả cũng khá phổ biến.
Chỉ số ICOR (hiệu quả sử dụng vốn đầu tư) giai đoạn 2011-2016 cho thấy rõ điều đó.
12 dự án với khoảng 63 nghìn tỷ của Bộ Công Thương mà vừa qua đã được Bộ trưởng Bộ Công Thương thẳng thắn thừa nhận đã cho thấy rất rõ.
Cả 12 dự án, hiện bây giờ, chỉ có 2 dự án bắt đầu làm ăn có lãi, còn nhiều dự án, hoặc chưa xong, hoặc chậm tiến độ, hoặc thậm chí là đắp chiếu, càng làm càng lỗ, cả những công trình khác nữa. Chúng ta thấy điều này rất ít gặp ở các doanh nghiệp tư nhân.
“Vẫn còn những gia đình 5 người ăn bữa cơm 15.000 đồng. Tại sao lại có những dự án gây lãng phí như vậy” – đại biểu Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh.
 |
| Đại biểu Quốc hội Bùi Văn Phương đoàn Ninh Bình (ảnh quochoi.vn). |
Liên quan đến phát biểu của đại biểu Nguyễn Anh Trí về dự án song Sào Khê, tỉnh Ninh Bình từ 72 tỉ lên tới 2.600 tỉ, đại biểu Bùi Văn Phương đoàn Ninh Bình tranh luận cho rằng, dự án này bắt đầu từ năm 2001 cách đây 17 năm.
Theo vị đại biểu này, ban đầu mục tiêu là nạo vét sông phục vụ thủy lợi tưới tiêu sản xuất nông nghiệp nhưng vì sông Sào Khê chảy qua khu vực cố đô Hoa Lư nơi bến sông ngày xưa vua Lý Công Uẩn dời kinh đô ra Hà Nội.
Nhân dịp kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội nhà nước cho đầu tư để tôn tạo cố đô Hoa Lư.
Sông Sào Khê chảy qua di sản thế giới Tràng An và Ninh Bình lại là vùng đất du lịch, cho nên dự án được điều chỉnh lại.
“Đầu tiên mục tiêu chỉ dành cho sản xuất nông nghiệp, sau đó dự án điều chỉnh với 4 mục tiêu là sản xuất nông nghiệp, tôn tạo cố đô Hoa Lư, tạo nền tảng một bước để Tràng An được công nhận là di sản thế giới, phục vụ cho giao thông thủy, phục vụ cho các công trình để phát triển du lịch.
Chính vì yêu cầu đó, dự án được điều chỉnh lại.
Nguồn vốn ở đây không phải là toàn bộ vốn ngân sách nhà nước. Ngân sách nhà nước trong dự án này chỉ có khoảng 1.400 tỷ, số vốn còn lại là số vốn của doanh nghiệp và các nguồn vốn khác để kết hợp phát triển du lịch của địa phương.
Chúng tôi nghĩ việc điều chỉnh dự án như thế để có được Ninh Bình hôm nay, có được cố đô Hoa Lư được tôn tạo, có được di sản Tràng An được cả thế giới biết đến và chúng ta tự hào về di sản đó trong đó có phần đóng góp của dự án này ở trong đó thì việc điều chỉnh đó là phù hợp và chúng ta làm hiệu quả nguồn vốn” – đại biểu Bùi Văn Phương cho biết.
 |
| Đại biểu Trương Trọng Nghĩa đoàn Thành phố Hồ Chí Minh (ảnh quochoi.vn). |
Liên quan đến dự án tôn tạo sông Sào Khê, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đoàn Thành phố Hồ Chí Minh tranh luận cho rằng, theo tài liệu ở đây chúng ta thấy đội vốn 36 lần từ 72 tỷ lên 2.500 tỷ, đồng thời Ninh Bình cũng là nơi có số nợ đọng lớn, nợ đọng là 5.900 tỷ trong khi số vốn bố trí thì chỉ có 2.000 tỷ, chiếm 34% tổng nợ, có nghĩa là phần còn lại trên 65% chưa có phương án bố trí nguồn.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng nhấn mạnh rằng: “Tôi nghĩ trên thế giới này một dự án đầu tư phát triển tăng vốn hơn 30 lần như thế thì chúng ta không thể giải thích gì thêm được vì đầu tư phát triển quan trọng nhất của nó là chất lượng và hiệu quả.
Dự án đó kéo dài chưa nói tham nhũng, tiêu cực là nó đã không có hiệu quả và không hiệu quả thì nó lại tác động ngược trở lại nền kinh tế, thua lỗ và nó là gánh nặng của nền kinh tế.
Khi đội vốn và kéo dài thì không có hiệu quả. Tôi đề nghị tốt nhất chúng ta thanh tra dự án này và từ thanh tra này, chúng ta đi đến kết luận đâu là khách quan, đâu là chủ quan”.
Trước ý kiến tranh luận liên quan đến dự án sông Sào Khê, đại biểu Nguyễn Anh Trí đưa ra quan điểm: “Tôi muốn đề cập hiện tượng "đầu chuột đuôi voi" rất phổ biến.
Khi xin dự án thì chỉ dự án rất nhỏ, sau cứ nở dần ra.
Thử hỏi Quốc hội hàng năm vẫn thông qua bây giờ lấy tiền đâu ra để bù vào”.
Cũng theo đại biểu Nguyễn Anh Trí: “1.400 tỉ đồng không nhiều à? Có nở ra nhưng nở gấp 2 đến 3 lần là quá đáng, còn nở nhiều như thế này thì nên xin làm một dự án khác”.
Vị đại biểu này tâm sự thêm: “Tôi đã từng làm quản lý 5 dự án khi làm viện trưởng tôi biết, có nhưng chỉ chừng mực.
Một ý nữa so sánh, vì nơi đó quan trọng, ngày xưa là kinh đô Vua ở. Các đồng chí không thương người dân ở Tây Bắc không có cơm ăn, rất khổ, người ta phải di dân. Không ai thích di dân, người ta phải di chuyển chỗ nọ chỗ kia.
Không thương những đoạn đường ở Tây Bắc, Tây Nam rất khó khăn. Một lần tôi đi chỉ còn thiếu đường là ứa nước mắt, tại sao không thương họ?
Có những vùng như Hà Giang, mùa hoa tam giác mạch đưa ra cả thế mạnh mới, họ rất cần đường, con đường hạnh phúc đó chỉ có tốt cách đây 20 năm, bây giờ không phù hợp để làm du lịch, tại sao không giúp họ?”.
Cuối cùng ông Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh:“Xin thưa Quốc hội có hàng triệu người đang mang gen bệnh, tôi chỉ cần xin 1.000 tỷ.
Tôi cam đoan với Quốc hội có thể giảm được tỷ lệ người mang gen bệnh cho cộng đồng người Việt Nam để cải thiện giống nòi rất nhiều trong bệnh thalassemia, nhưng chúng tôi không dám xin và xin cũng không được”.
