Hình minh họa. |
Đa Chiều ngày 16/3 bình luận, sau vụ bom nổ ở Vân Nam, hôm qua Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã lên tiếng về vụ việc, cả quân chính phủ và phiến quân Myanmar đều phủ nhận liên hệ với vụ việc này. Có quan điểm cho rằng Trung Quốc "sắp dạy cho Myanmar một bài học" khi thấy Bắc Kinh điều động binh hỏa lực quy mô lớn áp sát biên giới với Myanmar, trong khi phiến quân ở Kokang cũng nhận dược tin tình báo rằng quân chính phủ sẽ không kích quy mô lớn.
Tuy nhiên theo Đa Chiều, động thái này chỉ là một đòn mang tính cảnh cáo đối với Myanmar, Bắc Kinh sẽ không dễ dàng xuất quân bởi 3 nguyên nhân chi phối. Đầu tiên, đây không phải lần đầu tiên bom đạn Myanmar lạc sang lãnh thổ Trung Quốc.
Về mặt vị trí địa lý, thị trấn Mạnh Định huyện Cảnh Mã, thành phố Lâm Thương tỉnh Vân Nam là một cửa khẩu vùng biên có từ thời Minh. Nơi đây chính là hậu phương cung cấp cho lực lượng phiến quân ở miền Bắc Myanmar nên việc quân đội Myanmar năm lần bảy lượt "đạn lạc" vào khu vực này cũng bởi vì có bối cảnh lịch sử sâu xa của nó.
Sở dĩ quân đội Myanmar "bắn nhầm" vào lãnh thổ trung quốc là vì Bắc Kinh không thể che giấu một sự thật về quan hệ giữa họ với phiến quân ở Kokang. Giới quân sự Myanmar lâu nay đều xem Trung Quốc là kẻ dung túng lực lượng phiến quân, thậm chí có viên tướng cấp cao Myanmar mới đây đã công khai tuyên bố điều này.
Đa Chiều cho rằng vì "chính sách không can thiệp công việc nội bộ nước khác" nên Trung Quốc khoanh tay ngồi nhìn, chấp nhận thực tế giao tranh ác liệt ở nước láng giềng có thể có lúc sẽ lan sang lãnh thổ nước mình, nhưng cùng lắm cũng chỉ "khiển trách" chứ không động can qua.
Vũ khí Bắc Kinh tập kết gần biên giới với Myanmar được đăng tải công khai trên internet tại Trung Quốc. |
Trong khi đó thủ lĩnh phiến quân người Hán ở Myanmar Bành Gia Thanh trước đó kêu gọi Bắc Kinh "đồng tình chia sẻ với đồng bào người Hán ở Kokang", nhưng Trung Quốc không (công khai) hưởng hứng. Đa Chiều cho rằng đầu năm nay các nhóm phiến quân miền Bắc Myanmar muốn nhờ Trung Quốc đứng ra làm trung gian đàm phán hòa bình với chính phủ, nhưng Naypiydaw đã không đồng ý.
Có thể thấy cho đến nay, Trung Quốc mới chỉ đưa quân áp sát biên giới uy hiếp, phản đối ngoại giao chứ không xuất quân cho thấy Bắc Kinh có nhiều thủ đoạn và công cụ để xử lý vấn đề Myanmar.
Thứ hai từ phía Trung Quốc mà nói, an ninh khu vực biên giới với Myanmar bị đe dọa nhưng lần bom rơi đạn lạc này chỉ cách biên giới khoảng 1 - 2 km cũng là hiện tượng bình thường. Khi sử dụng máy bay ném bom, bom đạn có thể đi chệch mục tiêu ban đầu dù máy bay Myanmar không xâm phạm không phận Trung Quốc.
Để ngăn chặn tình trạng này, Bắc Kinh dường như chỉ có hai lựa chọn. Một là bắn rơi máy bay quân sự Myanmar ngay trên không phận Myanmar, hoặc là cả hai phía đều phải vạch ra vùng cấm bay bán kính 10 km tính từ đường biên giới chung của 2 nước.
Đa Chiều cho rằng Trung Quốc đã không còn "vô can" trong vấn đề chiến tranh ở miền Bắc Myanmar. Lần này Bắc Kinh đem đại quân áp sát biên giới là có ý muốn ép Myanmar đồng ý cùng Trung Quốc tham gia đàm phán với phiến quân.
Giết gà không cần dao mổ trâu, Bắc Kinh không vì vụ bom rơi đạn lạc mà quyết định động binh tấn công Myanmar, kết hợp sức ép quân sự với ngoại giao đang là lựa chọn hàng đầu của Trung Quốc trong vấn đề Myanmar.
Chiến đấu cơ Trung Quốc tập kết gần biên giới Myanmar. |
Thứ ba theo Đa Chiều, khai chiến với Myanmar lúc này là Trung Quốc mắc bẫy của Mỹ. Tờ báo người Hoa hải ngoại cho rằng, Myanmar và Trung Quốc giao tranh là mong muốn của Mỹ. Washington đã "ủng hộ ra mặt" quân chính phủ Myanmar tấn công phiến quân miền Bắc.
Ngày 9/1 vừa qua các quan chức Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương và Bộ Quốc phòng Mỹ đã đến thăm Myitkyina thủ phủ tỉnh Kachin. Trong cuộc đối thoại nhân quyền từ 11 đến 15/1 Mỹ và Myanmar ở Naypiydaw có sự tham gia của một số tướng lĩnh quân sự, bao gồm Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương và Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ khiến dư luận chú ý.
Đa Chiều cho hay, truyền thông Mỹ khá hờ hững với thông tin này, hãng thông tấn AP chỉ nói ngắn gọn rằng, một số tướng lĩnh Hoa Kỳ sẽ tham gia đối thoại nhân quyền và gặp gỡ các quan chức quân sự cấp cao Myanmar thảo luận về các hoạt động quân sự và cải cách. Đa Chiều cho rằng điều đó chứng minh Washington ủng hộ chiến dịch quân sự tiêu diệt phiến quân miền Bắc của chính phủ Myanmar.
Ngày nay quân đội Myanmar căn bản không phải đối thủ của Trung Quốc và Bắc Kinh "cũng chả sợ quốc gia nào", nhưng không phải lúc nào thích là xuất binh khai chiến, đặc biệt là khi chiến tranh lại là một cái bẫy giăng sẵn, Đa Chiều bình luận.
Sự kiện bom lạc Vân Nam lần này, lãnh đạo chính phủ, Bộ Ngoại giao, quân đội Trung Quốc đã phối hợp chặt chẽ trong phản ứng với Myanmar. Để duy trì ổn định vùng biên giới, nửa tháng trước Trung Quốc đã thay thế 1 Trung tướng, Tư lệnh Cảnh sát Vũ trang Vân Nam.
Trong khi Đại sứ Trung Quốc tại Myanmar gặp Phó Tổng thống nước sở tại để phản đối, thì Phạm Trường Long - Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc cũng điện đàm nhắc nhở Tư lệnh các lực lượng vũ trang Myanmar, Thủ tướng Trung Quốc cũng đồng thời lên tiếng. Đây là ví dụ điển hình cho hoạt động của Ủy ban An ninh quốc gia mà ông Tập Cận Bình mới thành lập.