Tháng Sáu về cùng tiếng ve và những tán phượng đỏ rực như lửa mùa hạ. Cổng trường vang lên những bước chân cuối của tuổi học trò. Một mùa thi lại đến - mùa chia tay áo trắng, mùa của những giấc mơ gấp gáp, của ánh mắt đợi chờ và trái tim thấp thỏm.
Học trò thi, phụ huynh hồi hộp, thầy cô dõi theo, cả xã hội như lặng đi trong những ngày chờ điểm. Trên từng tờ giấy thi là bao kì vọng. Dưới từng phòng thi là biết bao lo toan... Người ta chờ đợi một “đáp án lớn” – không chỉ là đáp án của câu hỏi trong đề, mà là lời giải cho tương lai.
Thế nhưng, giữa bao háo hức và kì vọng, có lẽ ta cũng nên chậm lại một nhịp, để nhận ra: đại học không phải là vạch đích của tuổi trẻ, mà chỉ là một khởi đầu mới, nơi những tâm hồn trẻ bắt đầu học cách lớn lên, hiểu mình và đi những bước đầu tiên vào đời.
Vào được đại học, có phải là đã chạm đến thành công của cả cuộc đời?
Với nhiều gia đình, tờ giấy báo trúng tuyển đại học dường như là lời xác nhận rằng con đã “nên người”. Vượt qua kì thi được xem như đã hoàn thành một chặng đường lớn, thậm chí là đã nắm chắc tương lai trong tay.
Thế nhưng, cánh cổng đại học, dù “danh giá” đến đâu cũng không phải là vạch đích của hành trình trưởng thành. Nó chỉ là điểm khởi đầu, nơi người trẻ bắt đầu bước những bước đầu tiên vào đời: sống xa nhà, tự lập, lựa chọn, va vấp và đôi khi lạc lối.
Không ít sinh viên sau khi đỗ đại học lại rơi vào cảm giác hoang mang. Chọn ngành theo áp lực, vào trường vì “tiếng tăm”, không hiểu rõ bản thân cần gì; rồi học trong hờ hững, lạc lõng giữa bạn bè, hoặc bỏ dở giữa chừng. Có cả những tấm bằng tốt nghiệp ra đời trong sự bối rối, vì người cầm bằng vẫn chưa thực sự hiểu mình muốn sống cuộc đời như thế nào.
Đại học không phải là chứng chỉ thành công, mà là không gian để rèn mình, hiểu mình và bắt đầu trưởng thành một cách có ý thức.
Điều quan trọng không phải bạn bước vào đâu, mà là bạn trưởng thành ra sao từ nơi mình đã chọn.
Những lựa chọn sai bắt đầu từ áp lực
Ở ngưỡng cửa rời ghế trường phổ thông, không phải ai cũng đủ bình tĩnh và thấu hiểu để chọn đúng con đường cho mình. Rất nhiều bạn trẻ chọn ngành học không vì thực sự yêu thích hay phù hợp, mà vì “nghe danh”, vì lời tư vấn dồn dập, hay đơn giản là để hoàn thành kì vọng của gia đình.
Có em gắng sức thi vào một ngành “hot” chỉ vì bạn bè cũng chọn. Có em đỗ một trường lớn, nhưng chỉ sau vài tháng đã thấy mình như người ngoài cuộc: học cho qua, sống gượng ép, và tốt nghiệp trong tâm thế chưa từng thật sự hiểu mình học để làm gì, để trở thành ai.
Khi việc học không bắt nguồn từ đam mê và sự tự nguyện, người học dễ rơi vào trạng thái học đối phó, làm việc hờ hững và dần đánh mất phương hướng trong chính hành trình của mình.
Tuy vậy, vẫn có những bạn tuy “đỗ đại học không như mong muốn”, nhưng đã nghiêm túc học tập, rèn luyện, dần khám phá được điểm hay trong ngành mình theo học, và rồi vẫn đi đến thành công bằng chính nỗ lực không ngừng.
Một khởi đầu đúng nghĩa không nằm ở danh tiếng của trường hay sự hào nhoáng của ngành, mà ở việc bạn tìm ra con đường khiến mỗi ngày trôi qua đều có ý nghĩa, với sự háo hức được sống, được học, được trưởng thành.
Đại học không chỉ để lấy bằng, mà để lớn lên
Không ít người nghĩ rằng học đại học là để lấy tấm bằng – một “chứng chỉ” cần thiết cho hành trình xin việc sau này. Nhưng nếu nhìn sâu hơn, 4-5 năm đại học không chỉ là chuyện học kiến thức chuyên môn. Đó là khoảng thời gian quý giá để một người trẻ bắt đầu học cách sống như một người trưởng thành.
Đại học là nơi ta lần đầu đứng trước những quyết định quan trọng của riêng mình: học gì, sống sao, kết bạn với ai, yêu ai, và theo đuổi điều gì cho tương lai. Là nơi không còn ai kèm cặp sát bên, để buộc ta phải học cách tự học, tự sắp xếp cuộc sống, tự chịu trách nhiệm cho những lựa chọn của chính mình.
Đó cũng là nơi rèn luyện kĩ năng sống, định hình tư duy, và vun đắp đạo đức,… những điều không có trong giáo trình, nhưng lại là hành trang rất quan trọng khi bước vào đời.
Nếu chọn được ngành học phù hợp, môi trường tích cực và cách học đúng đắn, đại học không chỉ là nơi ghi danh mà còn là nơi bắt đầu một hành trình sống chủ động, vững vàng và trưởng thành từ bên trong.
Tấm bằng có thể giúp bạn mở một cánh cửa, nhưng chính trải nghiệm sống và trưởng thành trong đại học mới là điều giữ bạn vững bước khi cánh cửa ấy mở ra.
Chọn đúng câu hỏi, để đi đúng đường
Sau tất cả những đắn đo chọn trường, chọn ngành, điều quan trọng nhất không nằm ở câu hỏi: “Bạn đỗ trường nào?”, mà là ở những câu hỏi sâu xa hơn, mang tính dẫn đường cho chính cuộc đời mình.
“Bạn là ai?”
“Bạn muốn trở thành người như thế nào?”
“Bạn đã thật sự sẵn sàng sống một hành trình tự lập: có mục tiêu, có đam mê chưa?”
Không ai có thể trả lời thay bạn những câu hỏi đó. Và cũng không có ngôi trường nào – dù danh tiếng đến đâu – có thể giúp bạn thành công nếu chính bạn không hiểu mình đang đi về đâu, và vì điều gì.
Bởi hành trình lớn lên không chỉ là chọn đúng một cánh cửa, mà là dám sống có ý nghĩa sau cánh cửa ấy.
Khi trả lời được những câu hỏi cốt lõi của chính mình, bạn sẽ biết đâu là con đường phù hợp, và sẵn sàng bước đi bằng đôi chân vững vàng, với trái tim đủ sáng và đủ ấm.
Chọn đúng hành trình để sống đủ và đi xa
Khi đứng trước ngưỡng cửa đại học, nhiều bạn và cả gia đình thường băn khoăn: nên chọn trường “top”, ngành “hot”, hay thành phố lớn để có nhiều cơ hội hơn? Nhưng thực ra, điều quan trọng hơn cả không nằm ở chỗ nơi ấy có danh tiếng ra sao, mà là: nơi đó có thật sự phù hợp với con người bạn, với hoàn cảnh gia đình bạn hay không?
Trước mỗi quyết định, hãy dành thời gian lắng nghe mình, và nghĩ thật kĩ:
Thứ nhất là sở trường và năng lực học tập. Bạn mạnh ở môn gì? Có nền tảng vững ở đâu? Việc học sẽ trở nên nhẹ nhàng và có ý nghĩa hơn khi bạn đi đúng theo năng lực của chính mình.
Thứ hai là tính cách và đam mê thực sự. Bạn thích làm việc với con người hay máy móc? Bạn thích sáng tạo, linh hoạt hay theo khuôn mẫu? Bạn có thấy niềm vui trong điều mình định học không?
Thứ ba là điều kiện tài chính và khả năng hỗ trợ của gia đình. Đại học không chỉ là học phí mà còn là chi phí sinh hoạt, là môi trường sống, là những trải nghiệm đi kèm. Chọn nơi mình có thể sống trọn vẹn, không quá chật vật sẽ giúp bạn còn đủ sức để học tốt, sống vui và trưởng thành bền vững.
Khi chọn được một hành trình phù hợp, bạn sẽ sống những năm tháng đại học không chỉ để lấy bằng, mà còn để vui, để trải nghiệm, để hiểu mình và rèn giũa từng ngày.
Đại học không cần là một cuộc đua mệt mỏi, nếu bạn xem đó là hành trình lớn lên với chính mình, trong một môi trường khiến bạn cảm thấy thật sự hạnh phúc.
Khi cánh cổng trường phổ thông mở ra cho mùa thi cuối cùng, cũng là lúc một chặng đường mới bắt đầu trong đời mỗi người trẻ. Ở đó, điều cần nhất không phải là áp lực phải trở thành “người thành công” ngay từ vạch xuất phát, mà là sự tỉnh táo để chọn đúng hướng đi – vừa hợp với mình, vừa đủ sức đi lâu dài.
Thầy cô, cha mẹ – những người đi trước – có thể không chọn giùm con đường, nhưng có thể là ngọn gió nâng cánh, là ánh đèn lặng lẽ soi sáng hành trình con trẻ đi. Xin đừng biến tình thương thành áp lực, đừng để kì vọng vô tình trở thành sức nặng khiến các em gục ngã khi chưa kịp đủ lớn lên.
Tuổi trẻ là thời gian đẹp nhất, chấp nhận cả việc sai - thử - học - và sống hết mình. Và đại học không phải là đích đến, mà chỉ là điểm khởi đầu của một hành trình trưởng thành dài lâu.
Thành công không đến từ việc bạn học ở đâu, mà từ cách bạn sống mỗi ngày: có trách nhiệm, có ước mơ, và luôn nỗ lực không ngừng để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Và rồi, dù bạn học ở đâu, xuất phát điểm thế nào, điều quý nhất vẫn là bạn can đảm sống đúng với bản thân mình và không ngừng bước tới.
Tuổi trẻ là một chuyến tàu dài, điểm bắt đầu không quyết định tất cả. Điều quan trọng là bạn chọn đúng hướng… và đủ can đảm để đi đến cùng.
