Cục Đường sắt Việt Nam vừa trình Bộ Giao thông vận tải Đề án “Phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đường sắt”.
Một trong những điểm đáng chú ý là đề xuất phân cấp cho các địa phương tổ chức đầu tư xây dựng các công trình đảm bảo an toàn giao thông trên đường sắt quốc gia.
 |
Ảnh minh họa: Mạnh Đoàn |
Theo Cục Đường sắt Việt nam, từ năm 2007 đến nay, Bộ Giao thông vận tải đã đầu tư xây dựng khoảng 86km đường gom dọc đường sắt bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước theo mục tiêu quy mô của dự án xây dựng đường gom, bảo đảm an toàn giao thông, tránh phát sinh lối đi tự mở.
Tại Quyết định 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án đảm bảo trật tự hành lang an toàn giao thông và xử lý dứt điểm lối đi tự mở qua đường sắt (Đề án 358), mục tiêu là đến năm 2025 hoàn thành xóa bỏ toàn bộ các lối đi tự mở trên các tuyến đường sắt.
Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Giao thông vận tải thực hiện 3 hạng mục công trình đảm bảo an toàn giao thông đối với mạng lưới đường sắt quốc gia hiện có trong giai đoạn 2021 - 2025 với tổng kinh phí dự kiến hơn 2.297 tỷ đồng.
Các hạng mục này gồm: Lập hồ sơ lập hồ sơ quản lý hành lang an toàn giao thông đường sắt và cắm mốc giới hành lang an toàn giao thông đường sắt trong khu vực đô thị; Xử lý các vị trí vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt tiềm ẩn tai nạn giao thông đường sắt; Xây dựng đường ngang, hầm chui để xóa bỏ các lối đi tự mở còn lại. Tuy nhiên nguồn ngân sách Trung ương bố trí cho các hạng mục này chưa xác định.
Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng giao 33 Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố xây dựng 654,9 km đường gom với kinh phí dự kiến 4.634 tỷ đồng để đến năm 2025 hoàn thành xóa bỏ toàn bộ lối đi tự mở.
Theo Cục Đường sắt Việt Nam, việc xây dựng đường ngang, hầm chui kết hợp xây dựng đường gom, xử lý các vị trí vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt tiềm ẩn tai nạn giao thông đường sắt là giải pháp kỹ thuật để xóa bỏ lối đi tự mở qua đường sắt.
Mặt khác, theo Nghị định số 65/2018/NĐ-CP, trách nhiệm của chính quyền địa phương có đường sắt đi qua là thực hiện quản lý, thu hẹp, xóa bỏ lối đi tự mở qua đường sắt bằng nguồn ngân sách của địa phương hoặc từ ngân sách trung ương phân bổ cho địa phương theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Cục Đường sắt Việt Nam nhấn mạnh, hiện nguồn vốn ngân sách Trung ương cho đầu tư phát triển hạ tầng đường sắt giai đoạn 2021-2025 rất hạn hẹp, chỉ tập trung chủ yếu vào cải tạo, nâng cấp, bảo trì công trình đường sắt hiện tại để đảm bảo an toàn chạy tàu, còn nguồn ngân sách Trung ương bố trí cho Bộ Giao thông vận tải đầu tư cho các công trình đảm bảo an toàn giao thông chưa được xác định.
Do đó, để đảm bảo tính đồng bộ khi đầu tư các hạng mục công trình đảm bảo an toàn giao thông đường sắt, giảm gánh nặng đầu tư cho ngân sách Trung ương, cần thiết xem xét phân quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh/thành phố có tuyến đường sắt đi qua để tổ chức quản lý, thực hiện đầu tư đối với: Xử lý các vị trí vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt tiềm ẩn tai nạn giao thông đường sắt; Đường ngang, hầm chui.Sau khi xây dựng xong địa phương bàn giao tài sản đường ngang này cho Bộ Giao thông vận tải để tổ chức quản lý, bảo trì.
