ĐH cần công bố chính xác về đối tác liên kết đào tạo, đầu ra, nội dung giảng dạy

Chương trình đào tạo truyền thống học tập được gì từ cách làm của các các chương trình liên kết quốc tế?

Vấn đề liên quan đến đào tạo liên kết với nước ngoài đã được đại diện các cơ sở giáo dục đại học thảo luận tại tọa đàm “Liên kết đào tạo đại học với nước ngoài tại Việt Nam: Thực trạng và định hướng phát triển” (do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức), đó chính là việc nâng cao tính lan tỏa từ chất lượng đào tạo các chương trình liên kết quốc tế sang các chương trình đào tạo truyền thống hiện nay.

Để đạt được hiệu quả lan tỏa được chất lượng đào tạo thì trước hết, chính chương trình đào tạo gốc phải đảm bảo chất lượng.

Phó giáo sư - Tiến sĩ Đào Ngọc Tiến, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương (ở giữa) chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Báo Đại biểu Nhân dân

Phó giáo sư - Tiến sĩ Đào Ngọc Tiến, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương chỉ ra 2 yếu tố quan trọng cần chú trọng để đảm bảo chất lượng vượt trội của các chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài.

Yếu tố thứ nhất, theo Phó giáo sư Tiến, đó là tìm ra thế mạnh của mỗi bên (thế mạnh về chương trình đào tạo của trường và cơ sở đối tác) để từ đó phát huy thế mạnh của mỗi bên, tạo ra được một sản phẩm với những nét vượt trội.

Yếu tố thứ hai Phó hiệu trưởng trường Đại học Ngoại thương đề cập đến chính là “các trường phải nghĩ đến việc xuất khẩu, đưa những chương trình đào tạo của chúng ta ra nước ngoài”.

Theo thầy Tiến, việc hợp tác liên kết đào tạo không chỉ là câu chuyện hợp tác song phương mà còn là đa phương, nhiều bên cùng tham gia để có thể đáp ứng được nhu cầu của toàn cầu. “Chúng ta cần phải nghĩ xa hơn, có một chiến lược để tìm ra những khía cạnh, những điểm vượt trội nhằm nâng cao chất lượng của các chương trình liên kết đào tạo quốc tế”, Phó giáo sư nhấn mạnh.

Khi chất lượng của các chương trình liên kết đào tạo quốc tế đã được đảm bảo, tính lan tỏa cũng được phát huy tối đa hiệu quả.

Theo đó, để đạt được hiệu quả lan tỏa chất lượng, các cơ sở giáo dục cần phải tạo ra được môi trường để tất cả các yếu tố chất lượng, các điều kiện thực hiện chương trình được đảm bảo.

Quy định mới về liên kết đào tạo nghề với nước ngoài

Phó hiệu trưởng trường Đại học Ngoại thương nhấn mạnh: “Không nên nghĩ lan tỏa chỉ là tiếp nhận công nghệ giáo dục từ quốc tế chuyển sang Việt Nam”. Từ cách nhìn này, ông chỉ ra nhiều nhân tố quan trọng nhận được ảnh hưởng tích cực từ quá trình liên kết, không chỉ mỗi đối tượng thụ hưởng là người học.

Ví dụ, như giáo viên, có cả giáo viên nước ngoài và giáo viên Việt Nam. Theo đó, trong các chương trình của trường Đại học Ngoại thương, không chỉ có các giáo sư của nước ngoài về trường dạy, mà có cả giáo viên của trường sang dạy cho đối tác ở tại chính nước đối tác đó. Hay thu hút sinh viên các nước đối tác sang Việt Nam để học, rồi lan tỏa các yếu tố về học liệu, tài liệu…

Phó giáo sư Tiến nhấn mạnh: “Để sự lan tỏa rộng hơn thì có lẽ là chúng ta phải nghĩ đến câu chuyện lan tỏa từ liên kết đào tạo, từ hoạt động đào tạo quốc tế sang các hoạt động khác của nhà trường. Ví dụ như hoạt động về nghiên cứu, tư vấn… từ đó dần tăng cường hợp tác, từ là đối tác toàn diện đến đối tác chiến lược… tạo cơ sở lan tỏa từ đào tạo sang các lĩnh vực khác”

Từ quá trình lan tỏa, chúng ta hướng đến xây dựng môi trường đào tạo quốc tế tại Việt Nam, thay dần thói quen dạy và học theo cách dạy và học truyền thống hiện nay ở môi trường bậc đại học, từ đó dần hội nhập với quốc tế.

Giáo sư Trần Thị Vân Hoa: "Chúng tôi mong muốn và đang xây dựng một môi trường chuẩn quốc tế cho tất cả các sinh viên của nhà trường chứ không chỉ riêng sinh viên của các chương trình đào tạo quốc tế". Ảnh: Báo Đại biểu Nhân dân

Xuất phát từ thực tiễn nhiều năm hoạt động đào tạo liên kết chương trình quốc tế, Giáo sư Trần Thị Vân Hoa - Phó hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ định hướng phát triển chiến lược của nhà trường:

“Không chỉ môi trường chuẩn quốc tế mới có chương trình đào tạo chuẩn quốc tế. Chúng tôi mong muốn và đang xây dựng một môi trường chuẩn quốc tế cho tất cả các sinh viên của nhà trường chứ không chỉ riêng sinh viên của các chương trình đào tạo quốc tế.”

Đây chính là cách ngôi trường này tiếp thu, lan tỏa từ quá trình liên kết đào tạo với các cơ sở giáo dục đại học uy tín trên thế giới. Theo đó, quá trình làm việc với các cơ sở quốc tế, nhà trường đã tiếp thu công nghệ và hiểu được các đơn vị giáo dục quốc tế họ đưa ra các tiêu chí, chuẩn mực như thế nào để giữ sức hút cho các chương trình học tập.

Từ đó, trường Đại học Kinh tế Quốc dân phát triển môi trường, chương trình học tập bằng tiếng Anh đạt chuẩn quốc tế và đưa ra các quy định đối với các chương trình chính quy cũng đạt chuẩn như chương trình quốc tế.

Ngoài ra, nhà trường còn tiến hành trao đổi giữa các chương trình do Việt Nam cấp bằng và quốc tế cấp bằng, tiến tới mục tiêu quốc tế công nhận các chương trình đào tạo của Việt Nam. Điều này cũng góp phần thu hút được sinh viên nước ngoài đến Việt Nam học tập, từ đó tăng tính quốc tế hóa trong môi trường học tập.

Liên kết đào tạo quốc tế: Không chỉ là câu chuyện nhập khẩu chương trình tiên tiến

Từ câu chuyện, cách làm của các trường cho thấy sự linh hoạt, chủ động trong cách tiếp cận vấn đề liên kết đào tạo quốc tế. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội - bà Nguyễn Thị Mai Hoa bày tỏ sự ấn tượng với cách làm của các trường.

“Tôi thích cách tiếp cận các thầy cô đưa ra, thay vì nhìn ở chỗ muốn nhập khẩu các chương trình tiên tiến để nâng cao chất lượng của mình, chúng ta đang nhìn ở góc tích cực hơn, nhìn ở thế mạnh của mình, một số trường đã làm, dù ít.

Tôi nghĩ đây là điểm sáng mà chúng ta tự tin trong những năm tới có thể xuất khẩu chương trình, nhân lực chất lượng cao ra các nước. Và thương hiệu, hay uy tín hay đẳng cấp chính là ở câu chuyện chúng ta tiếp cận, thay đổi tư thế của chúng ta như thế nào khi liên kết đào tạo với nước ngoài”, bà Mai Hoa nói.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội - Bà Nguyễn Thị Mai Hoa bày tỏ sự ấn tượng với cách tư duy theo hướng mở, đa chiều và chủ động của các trường về vấn đề liên kết đào tạo. Ảnh: Báo Đại biểu nhân dân

Từ cách tiếp cận này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đề cập đến một số giải pháp giúp nâng cao chất lượng chương trình đào tạo liên kết đào tạo với nước ngoài.

Thứ nhất, theo bà Mai Hoa, các cơ sở giáo dục cần thay đổi tư duy về liên kết đào tạo:

“Cần xác định rõ tư duy một cách đầy đủ, đúng nhất về liên kết đào tạo, không chỉ là chuyện chương trình, mà còn là chuyện đội ngũ, các yếu tố bảo đảm khác. Và không chỉ là câu chuyện số lượng, mà là chuyện chất lượng. Không chỉ là câu chuyện doanh thu để bảo đảm điều kiện của các cơ sở giáo dục đại học, mà còn là vấn đề thương hiệu”.

Về hoàn thiện cơ sở pháp lý, bà Mai Hoa đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành thông tư để hướng dẫn, định hướng rõ ràng và cụ thể hơn về hoạt động liên kết, đào tạo với nước ngoài.

Cuối cùng, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh tới trách nhiệm giải trình của các đơn vị giáo dục đại học:

“Tôi cũng quan tâm trong sự minh bạch trong cung cấp thông tin. Người dân, sinh viên cần thông tin chính xác về đối tác liên kết đào tạo, về đầu ra, về nội dung, yêu cầu mà người học tham gia sẽ được cái gì… Sự minh bạch trong thông tin của các trường phải rất rõ”.