Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, sự cố hải sản chết bất thường tại 4 tỉnh miền Trung gồm: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường biển, ảnh hưởng tới đời sống dân sinh và an ninh trật tự.
Ngay sau khi có thông tin về sự cố, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cụ thể là Thủ tướng và các Phó Thủ tướng chỉ đạo triển khai kịp thời hỗ trợ cuộc sống của người dân bị thiệt hại.
Bước đầu đánh giá thiệt hại về kinh tế xã hội, thiệt hại về môi trường, đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành, các cơ quan khoa học tìm hiểu, xác định làm rõ nguyên nhân, đối tượng gây ra sự cố để có biện pháp xử lý.
Thủ tướng giao cho Bộ Khoa học công nghệ chủ trì, huy động trên 100 nhà khoa học đầu ngành của trên 30 cơ quan trong và ngoài nước, thu thập dữ liệu và có sự phản biện độc lập từ các chuyên gia quốc tế.
“Đến nay đã xác định nguồn thải lớn nhất từ khu vực Vũng Áng (tỉnh Hà Tĩnh) chứa độc tố như Phenol, Xyanua, kết hợp với Hiđrôxítsắt... tạo thành một dạng phức hợp hỗn hợp có tỷ trọng lớn hơn nước biển, theo dòng hải lưu di chuyển hướng Bắc Nam, từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế, gây ra sự cố sinh vật biển chết hàng loạt”, ông Dũng cho hay.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ - ông Mai Tiến Dũng thông báo nguyên nhân hải sản chết hàng loạt tại biển miền Trung do Formosa gây ra. ảnh: Ngọc Quang. |
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, tổ chức kiểm tra, phát hiện ra Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh xả thải ra biển có chứa độc tố Phenol, Xyanua, Hiđrôxítsắt... vượt quá mức cho phép.
Từ các chứng cứ trên, các bộ, ngành đã thẩm định kỹ lưỡng, tham vấn các nhà khoa học trong nước và quốc tế và đi đến kết luận: Các vi phạm từ quá trình xây dựng, vận hành tổ hợp nhà máy Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra sự cố hải sản chết bất thường từ tỉnh Hà Tĩnh tới Thừa Thiên – Huế.
Với những chứng cứ khách quan, chính xác, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với các Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Khoa học Công nghệ và các địa phương, nhiều lần làm việc với Tập đoàn Formosa Đài Loan và Formosa Hà Tĩnh.
Từ các chứng cứ trên, các bộ, ngành đã thẩm định kỹ lưỡng, tham vấn các nhà khoa học trong nước và quốc tế và đi đến kết luận: Các vi phạm từ quá trình xây dựng, vận hành tổ hợp nhà máy Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra sự cố hải sản chết bất thường từ tỉnh Hà Tĩnh tới Thừa Thiên – Huế..
Công ty Formosa Hà Tĩnh đã nhận trách nhiệm về sự cố hải sản chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung, đồng thời cam kết 5 điểm:
Thứ nhất, công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng.
Thứ hai, thực hiện bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; đồng thời bồi thường xử lý ô nhiễm môi trường tại 4 tỉnh miền Trung của Việt Nam, với tổng số tiền 11.500 tỷ đông (tương đương 500 triệu USD).
Thứ ba, cam kết hoàn thiện hệ thống nước thải, hệ thống sản xuất, đảm bảo nước thảo được xử lý theo quy định của pháp luật về môi trường trước khi xả ra môi trường theo yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước của Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh. Không để tái diễn sự cố môi trường như đã xảy ra thời gian qua.
Thứ tư, Formosa cam kết phối hợp với các bộ, ngành của Việt Nam và các tỉnh miền Trung để xây dựng các biện pháp phòng chống ô nhiễm, không để xảy ra sự cố ô nhiễm môi trường biển, để tạo niềm tin với người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.
Thứ năm, thực hiện đúng và đầy đủ các cam kết nói trên, không để tái diễn các hành vi vi phạm về môi trường. Nếu vi phạm sẽ chịu các chế tài theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Với nhận thức sâu sắc là sự cố môi trường vừa qua đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống của người dân ở 4 tỉnh miền Trung, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thực hiện ngay công tác bồi thường thiệt hại, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân trên tinh thần đúng pháp luật, công khai, có sự giám sát của các tổ chức xã hội, có sự giám sát của người dân và báo chí.
Ông Mai Tiến Dũng cũng cho biết, không để các tổ chức, cá nhân phản động lợi dụng gây rối loạn tình hình; đồng thời xử lý nghiêm minh những cá nhân, tổ chức nào gây ảnh hưởng tới tình hình an ninh trật tự sau sự cố hải sản chết hàng loạt vừa qua.
Cũng theo ông Dũng, Chính phủ và dư luận Đài Loan cũng hoàn toàn ủng hộ Chính phủ Việt Nam trong việc xử lý những sai phạm liên quan tới Formosa.
“Có thể nói đây cũng là bài học cho các doanh nghiệp trong quá trình đầu tư phải tuân thủ các quy định của pháp luật, trong đó có pháp luật về môi trường”, ông Dũng nói.