Nhân dịp tham dự Đối thoại Shangri-la 2019 tại Singapore, người đứng đầu Bộ Quốc phòng của Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc gặp song phương kéo dài gần nửa giờ đồng hồ ngày 31/5/2019.
Kết thúc cuộc trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc, người đứng đầu Lầu Năm Góc đánh giá hoạt động này là "mang tính xây dựng và hiệu quả”.
Dẫu vậy, sau đó khi đăng đàn phát biểu tại Đối thoại Shangri-la 2019, hai bên đã không ngừng chỉ trích nhau khi thảo luận về cấu trúc an ninh khu vực và các vấn đề điểm nóng của châu Á-Thái Bình Dương.
 |
| Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa gặp song phương bên lề Đối thoại Shangri-la 2019 tại Singapore (Ảnh: straitstimes.com). |
Mỹ chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc gây mất ổn định khu vực
Ngày 01/6/2019, phát biểu tại Đối thoại Shangri-La 2019, một diễn đàn an ninh uy tín diễn ra ở Singapore hàng năm, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan đã đề cập tới nhiều vấn đề trước các lãnh đạo quốc phòng và quan chức an ninh cấp cao trong khu vực.
Trong bài phát biểu, ông Shanahan đã gián tiếp và trực tiếp lên án Trung Quốc, động thái có thể làm gia tăng căng thẳng vốn đang lên rất cao giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Ông Shanahan cũng kêu gọi các đồng minh châu Á tăng chi tiêu cho an ninh, quốc phòng, trong khi cũng nhấn mạnh cam kết của Mỹ đối với khu vực.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng hành vi làm xói mòn chủ quyền của các quốc gia khác và gieo rắc sự mất lòng tin về các ý định của Trung Quốc phải chấm dứt.
Ông nhấn mạnh: “Chúng ta chống lại một tầm nhìn ngắn, hạn hẹp và đơn cực về tương lai và chúng ta ủng hộ một trật tự mở và tự do vốn mang lại lợi ích cho tất cả các bên, trong đó có Trung Quốc”.
Đề cập đến vấn đề Biển Đông, ông Shanahan đã lên tiếng mạnh mẽ chỉ trích Trung Quốc:
“Họ nói rằng đó là để phòng vệ, nhưng thực chất điều đó giống như sự tàn phá quá mức, các tên lửa đất đối không, các đường băng dài, chúng dường như là hành động quá đáng”.
Ông tuyên bố Mỹ sẽ không bỏ qua các hành động của Trung Quốc tại châu Á, trong đó sự ổn định trong khu vực đang bị đe dọa, từ Biển Đông đến Đài Loan.
Biển Đông và căng thẳng thương mại Mỹ-Trung bao trùm Đối thoại Shangri-la 2019 |
Trung Quốc phản ứng
Sau bài phát biểu của quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Thượng tướng Ngụy Phượng Hòa đã đăng đàn nêu các quan điểm giải quyết tranh chấp, xung đột của Trung Quốc đối với một loạt vấn đề an ninh khu vực.
Mặc dù, ông Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh quan hệ Trung-Mỹ đang gặp phải nhiều sự gian nan và trắc trở nhưng về tổng thể vẫn ổn định, trong đó quan hệ quốc phòng đang phát triển tốt đẹp theo những nhận thức chung đã đạt được giữa các lãnh lãnh đạo cấp cao hai nước.
Tuy nhiên, trước sự xích lại gần nhau giữa Mỹ và Đài Loan trong thời gian qua, tướng Ngụy Phượng Hòa đã chỉ trích Mỹ ủng hộ Đài Loan tự trị, đồng thời cho rằng xung đột hay chiến tranh giữa hai nước sẽ là thảm họa.
Trung Quốc đặc biệt tức giận về các cuộc tuần tra gần đây của hải quân Mỹ tại eo biển Đài Loan, kể cả chính sách của Mỹ trong việc ủng hộ Đài Loan và mới đây là cuộc gặp giữa Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton với người đứng đầu, phụ trách an ninh Đài Loan David Lee.
Ông Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh: "Nếu ai đó muốn tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, quân đội Trung Quốc sẽ không còn sự lựa chọn nào khác, ngoài chiến đấu bằng mọi giá vì sự thống nhất đất nước."
Dù không nêu đích danh nhưng tướng Hòa cũng lên tiếng chỉ trích các hoạt động tự do hàng hải của các nước nằm ngoài Biển Đông nhằm ám chỉ Mỹ và các đồng minh.
Trong bài phát biểu tại Đối thoại Shangri-la 2019, ông Hòa cho biết: "Một số quốc gia từ bên ngoài khu vực đến Biển Đông để khoe cơ bắp dưới danh nghĩa tự do hàng hải".
 |
| Tướng Ngụy Phượng Hòa thề chiến đấu đến cùng để thống nhất Đài Loan và Trung Quốc đại lục (Ảnh: Reuters). |
Ngoài ra, trả lời các phóng viên, ông Shao Yuanming, một quan chức cấp cao của quân đội Trung Quốc tham gia Đối thoại Shangri-la 2019 tại Singapore đã chỉ trích nhận định của ông Patrick Shanahan về việc thể hiện quan điểm liên quan đến các vấn đề Đài Loan và Biển Đông.
Về thương mại, Bộ trưởng Ngụy Phượng Hòa tuyên bố Trung Quốc sẽ không chịu lép vế, sẵn sàng chiến đấu với Mỹ về thương mại, nhưng cánh cửa cho đối thoại vẫn mở.
Ông nói: "Mâu thuẫn thương mại do Mỹ khởi xướng, nếu Mỹ muốn đối thoại, chúng tôi sẽ vẫn để cửa mở. Nếu họ muốn chiến đấu, chúng tôi sẵn sàng".
Mỹ đã tuyên chiến thương mại với Trung Quốc 1 năm trước, khi áp mức thuế cao lên các hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Bắc Kinh đã đáp trả với các biện áp thuế lên hàng hóa của Mỹ.
Bắc Kinh và Washington đã đàm phán về một thỏa thuận để tìm lối thoát cho cuộc chiến thương mại, nhưng các cuộc đàm phán kéo dài nhiều tháng liền đã đổ vỡ hồi tháng 5.
Mỹ nói rằng lý do đàm phán đổ vỡ là do Trung Quốc tìm cách thay đổi phần lớn các điều khoản sơ bộ mà hai bên đã thống nhất trước đó.
Căng thẳng Mỹ - Trung trong tuần vừa qua lên cao tột đỉnh. Cuộc chiến thương mại giữa 2 bên chưa có thêm diễn biến ăn miếng trả miếng nhưng đằng sau đó là cuộc khẩu chiến với lời lẽ cứng rắn chưa từng có trong lịch sử. Nó cho thấy cuộc chiến Mỹ-Trung sẽ có những hậu quả có thể rất khủng khiếp.
Tài liệu tham khảo:
1. https://dantri.com.vn/the-gioi/trung-quoc-len-tieng-khi-bi-my-to-gay-mat-on-dinh-o-chau-a-20190601220640758.htm
2. https://www.scmp.com/news/china/military/article/3012774/chinas-defence-chief-warns-external-forces-not-meddle-taiwan
3. https://www.channelnewsasia.com/news/asia/china-ready-to-fight-us-on-trade-but-door-open-for-talks-defence-11588964
4. https://www.vietnamplus.vn/bo-truong-quoc-phong-trung-quoc-nhan-dinh-quan-he-trungmy-van-on-dinh/572602.vnp
