Ngày tựu trường không áo mới ở Lý Sơn

Phó bí thư thường trực huyện uỷ Lý Sơn trao học bổng EDF cho học sinh ở đảo Bé.

Đi học chỉ mặc một bộ đồ

Trong số học sinh lớp 4 lên nhận học bổng của trường tiểu học An Hải, xã An Hải – Lý Sơn, chúng tôi trông thấy một em học sinh mà xót xa lòng. Em không có quần áo mới trong ngày khai trường.

Quần và áo của em tuy sạch sẽ, nhưng đã cũ và ngắn ngủn. Một thầy giáo cho chúng tôi biết, đó là em Nguyễn Tấn Phát, một học sinh giỏi của trường, nhưng cả năm ngày trong tuần, Phát đến trường chỉ mặc duy nhất một bộ đồ.

Khi nhận 500.000 đồng từ suất học bổng của EDF, chúng tôi thấy hai mắt em Phát sáng long lanh. Phát nói, với số tiền vừa mới nhận, Phát sẽ đem về đưa hết cho mẹ dùng. “Tội nghiệp, cu Phát biết mình không có đồ mới, nhưng hổng dám đòi vì biết mẹ đâu có tiền” bà Bùi Thị Hoa, mẹ của em Phát nói giọng nghèn nghẹn.

Chiều ngày 5.9, đến thăm nhà bà Hoa, chúng tôi mới hay, không chỉ có em Phát, mà cả chị ruột của em là Nguyễn Thị Tài, học sinh lớp 6 trường trung học cơ sở An Hải cũng chỉ mặc một bộ đồ đến lớp. Tài là học sinh tiên tiến, nhưng không được nhận học bổng của quỹ EDF.

Bà Hoa phân trần: “Có lẽ do trường có nhiều em có hoàn cảnh nghèo nhưng học giỏi hơn, nên bé Tài không nhận được tiền học bổng”. Bà Hoa cho biết, hai năm qua, làm được bao nhiêu, bà đều góp gom tiền cho chồng đi chữa bệnh đau đường ruột. Bây giờ, nợ chưa trả xong, mỗi ngày phải chạy ăn từng bữa, nên bà Hoa không có tiền để may bộ đồ mới cho con đi học.

Gia đình em Bùi Chí Thành. Thành (ngoài cùng bên trái) là một trong số học sinh của trường tiểu học An Hải, xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn được nhận học bổng từ quỹ EDF. Ảnh: Phạm Anh

Tương tự như gia đình của bà Hoa, có gia đình chị Lê Thị Thạch (34 tuổi), mẹ của hai em Bùi Chí Thành (học sinh lớp 4) và Bùi Thị Tuyết Trinh (học sinh lớp 2).

Chị Thạch cho biết, hai năm qua, chị dốc tiền túi và bán nhà để chữa chạy căn bệnh ung thư vòm họng cho chồng. Thế nhưng, khi tiền trong nhà hết, cách đây bốn tháng, chồng chị Thạch cũng ra đi, bỏ lại cho chị ba đứa con.

Chị Thạch phải vay 5 triệu đồng thuê lại sạp ở chợ An Hải để cho bốn mẹ con của chị vừa tá túc, vừa có chỗ để chị may và sửa quần áo kiếm sống qua ngày. “Mỗi ngày, em kiếm được 50.000 đồng chứ mấy. Chỉ đủ mua gạo nuôi con thôi,” chị Thạch nói giọng buồn.

Chị Thạch kể, hồi sáng khi nhận học bổng về, cu Thành nói với mẹ là, khi nào không có tiền, mẹ cứ lấy tiền của con đi mua gạo. Còn bé Tuyết Trinh thủ thỉ: “Con có tiền rồi. Mẹ đừng làm tối mịt nữa, lấy tiền con mà mua đồ”.

Nhà trường “ba trong một”

Ngồi trên thuyền máy khoảng 30 phút, chúng tôi đến đảo Bé (xã An Bình) chứng kiến cảnh ngày tựu trường đầy cảm động ở nơi đây. Nhìn học sinh nơi này, chúng tôi thấy tóc em nào cũng loe hoe vàng – màu của xứ đảo nhiều gió, đầy khăn khó và thiếu thốn.

Thầy hiệu trưởng trường tiểu học An Bình Trần Thanh Dũng chỉ cho chúng tôi xem 65 em học sinh đang ngồi dưới sân trường rồi nói: “Năm học này, nhà trường có “ba trong một”, bao gồm học sinh tiểu học, 19 học sinh mầm non và 17 học sinh lớp 6 và 8”. Ở đảo Bé, khi tiếp xúc với thầy cô và phụ huynh, chúng tôi mới biết được nhiều điều khó tin nhưng có thật.

Lễ khai giảng ở trường tiểu học An Bình.

Điển hình như chuyện không chịu... lên lớp của học sinh tên Nguyễn Thị Bích Phượng. Lẽ ra, năm nay Phượng lên lớp 9 và phải vào đảo Lớn để học. Thế nhưng, khi qua đảo Lớn và ngồi học được ba ngày, Phượng lại quay về đảo Bé học lại lớp 8. Giải thích vì sao lại làm như vậy, Phượng nói: “Nhớ đảo quá!” Theo Phượng, nhớ đảo một phần, nhưng phần khác là do Phượng không có ai chăm sóc. Ở đảo Lớn, Phượng không có người thân, chỉ ở trọ nhà của một người phụ nữ nghèo mà mẹ Phượng bắt kêu bằng dì. Trong khi đó, hoàn cảnh của dì này lại rất nghèo, nên Phượng quay về đảo Bé để học lại lớp 8.

Dẫn chúng tôi đi thăm bốn phòng học vừa mới xây xong trị giá 1,4 tỉ đồng, thầy hiệu trưởng khoe với chúng tôi rằng, năm học này, nhà trường khỏi phải đi mượn phòng học của bộ đội đóng quân trên đảo. “Nói vậy chứ vẫn còn nhiều cái khó lắm. Như bốn phòng học mới này, tuy đã được lắp đặt hệ thống quạt, đèn, nhưng có dùng được đâu.

Mấy thứ này chỉ... làm cảnh cho vui thôi, bởi vì ở trên đảo có điện đâu mà dùng”, thầy Dũng nói. Thầy Dũng kể, vào mùa đông, những hôm trời mưa gió, nhà trường thường cho học sinh nghỉ học, bởi vì phòng học tối bưng. “Ước gì có cái máy phát điện chừng năm ký thôi. Mùa đông, vào những hôm trời tối, chúng tôi sẽ chạy máy phát điện cho thầy và trò dạy và học”, thầy Dũng nói.

Không biết lời ước mong của thầy Dũng có trở thành hiện thực hay không, riêng tôi ước mong có một ngày nào đó, khi có dịp trở lại đảo Bé, sẽ thấy mái trường này có máy phát điện để thầy và trò có thể dạy và học vào những lúc tối trời.