Năm 2024, nhiều trường đại học, học viện sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy là một phương thức xét tuyển, trong đó có trường dành nhiều chỉ tiêu cho phương thức này.
Việc sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy nhận được sự quan tâm của học sinh trung học phổ thông trên cả nước, trong đó có học sinh tỉnh Nam Định.
Tại Chương trình tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp do Báo Tuổi trẻ tổ chức vừa qua, khá nhiều học sinh hiện đang học lớp 11 đã bày tỏ mong muốn sẽ thử sức tại kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy khi còn học lớp 11.
 |
Học sinh trung học phổ thông tại tỉnh Nam Định rất quan tâm tới kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy (ảnh: LT) |
Về điều này, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo - Giám đốc Trung tâm Khảo thí (Đại học Quốc gia Hà Nội), có lời khuyên: “Các em học sinh lớp 11 chưa nên thi ngay vì các em chưa học chương trình lớp 12 nên có thể sẽ chưa đạt kết quả tốt. Việc này có thể ảnh hưởng đến tâm lý của các em trong các đợt thi về sau”.
Tuy nhiên, thầy Thảo cũng cho biết, hiện không có quy định giới hạn nào với thí sinh đăng ký dự thi ngoài một số thủ tục cần thiết đã được thông tin công khai. Có nghĩa là học sinh có lực học khá, giỏi hay trung bình, học sinh đã học xong chương trình lớp 12 hay còn học lớp 11, nếu muốn vẫn có thể đăng ký dự thi.
GS.TS Nguyễn Tiến Thảo cho rằng việc đánh giá năng lực, đánh giá tư duy là đánh giá những gì học sinh tích lũy được trong suốt quá trình học phổ thông, chứ không chỉ là kiến thức của lớp 12.
Trên thực tế, nhiều mạch kiến thức phổ thông có sự tiếp nối, phát triển trong 12 năm học. Ví dụ khi kiểm tra khả năng đọc hiểu là kiểm tra phần tích lũy của học sinh được bắt đầu hình thành từ bậc tiểu học, chứ không chỉ ở lớp 12.
Bốn yếu tố chọn ngành học
PGS.TS Vũ Thị Hiền - Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Ngoại thương, đưa ra 4 yếu tố để thí sinh và các bậc phụ huynh tham vấn khi chọn ngành học.
Đầu tiên, cần căn cứ vào năng lực, cụ thể là năng lực thể hiện trong việc học tập ở phổ thông và các năng lực tích lũy.
Tiếp theo là cần tìm hiểu và ưu tiên lựa chọn những ngành, nghề mà các em yêu thích, hoặc thấy phù hợp với sở trường của mình.
Thứ ba là cần nắm bắt thông tin về thị trường lao động trong khoảng thời gian 4-5 năm tới sau khi sinh viên ra trường và thứ tư là mức thu nhập ngắn hạn và dài hạn của các ngành, nghề.
 |
Học sinh tham dự buổi tư vấn (Ảnh: LT) |
Theo các chuyên gia tư vấn, tùy theo ưu tiên của mình với yếu tố nào, thí sinh có thể sắp xếp thứ tự để lập một danh mục ngành nghề, lĩnh vực ngành nghề thí sinh dự định đăng ký xét tuyển.
Ví dụ có thí sinh ưu tiên những ngành nghề mình yêu thích hơn, nhưng có thí sinh ưu tiên yếu tố "dễ kiếm việc" hoặc "việc có thu nhập tốt" lên đầu.
Sau khi có danh mục các ngành, thí sinh có thể tìm hiểu các ngành đó nơi nào đào tạo. Mỗi trường sẽ có những điểm riêng, thế mạnh để các bạn lựa chọn.
Ví dụ có trường nghiêng về nghiên cứu, có trường nghiêng về thực hành, ứng dụng. Có trường có thế mạnh trong việc phát triển thêm các kỹ năng mềm trong quá trình học tập…
Lương ngành marketing mới ra trường hơn 10 triệu/tháng
PGS.TS Bùi Đức Triệu - Trưởng phòng Quản lý đào tạo Trường Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ, năm nào trường cũng có khảo sát sau khi sinh viên tốt nghiệp trong một năm. Kết quả cho thấy marketing là một trong những ngành dễ tìm kiếm việc làm. Đây cũng là ngành "hot" trên thế giới và ở Việt Nam.
Tuy nhiên thầy Triệu cho biết mức lương của người mới đi làm chỉ ở mức trên 10 triệu đồng/tháng, chưa thể cao hơn được. Vì điểm cộng chỉ dành cho người có kinh nghiệm, thể hiện được năng lực thực tế vượt trội.
Thầy Triệu cho rằng dù ở ngành nào thì người có năng lực, kỹ năng và kiên trì, nỗ lực cũng sẽ gặt hái thành quả xứng đáng.
Vì thế, đừng vội lo lắng quá về vị trí việc làm, về mức lương, mà trước hết hãy tìm hiểu những ngành học phù hợp với năng lực trong lĩnh vực mình yêu thích để lựa chọn và học thật tốt trong những năm ở giảng đường đại học.
Cơ hội việc làm cho sinh viên ngành y có dễ?
Nhiều em học sinh trung học phổ thông ở Nam Định quan tâm và có ước mở trở thành bác sĩ đa khoa, bác sĩ da liễu… và muốn biết về môi trường đào tạo, cơ hội việc làm sau khi ra trường.
Về vấn đề này, theo PGS.TS Ngô Thanh Bình - Trưởng phòng Quản lý đào tạo đại học (Trường Đại học Y dược Thái Bình), ngành y cũng là một trong những ngành cần khổ luyện, nên với những học sinh có hoài bão làm việc trong ngành y thì mới có thể vượt qua nhiều khó khăn.
Tuy nhiên, thầy Bình cũng cho biết nghề y cũng là nghề thú vị, có ý nghĩa. Đôi khi hoài bão chỉ là đến các vùng khó khăn, giúp đỡ những người dân nghèo. Và nghề y sẽ là nơi chắp cánh cho những hoài bão của các em, những người muốn tìm một công việc đóng góp hữu ích cho cộng đồng.
 |
Học sinh được tư vấn về nhiều ngành nghề và cơ hội việc làm khi ra trường (Ảnh: LT) |
PGS.TS Ngô Thanh Bình cho biết, Trường đại học Y Dược Thái Bình sẽ dành phần lớn chỉ tiêu tuyển sinh bằng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, kỳ thi đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa Hà Nội, kỳ thi riêng của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
“Hiện nay, có nhiều bệnh viện đã tới trường để tuyển dụng khi các sinh viên còn đang trong quá trình học tập. Vì thế cơ hội việc làm ở khối y dược vẫn rất lớn”, thầy Bình nói.
Sinh viên nữ có thể làm việc trên tàu biển
PGS.TS Phạm Văn Thuần - Trưởng phòng Đào tạo (Trường Đại học Hàng hải Việt Nam), chia sẻ một thông tin thú vị là có một sinh viên nữ học Trường đại học Hàng hải Việt Nam hiện đã trở thành thuyền phó.
Thầy Thuần cho rằng mọi ngành nghề đều có cơ hội cho nữ, bao gồm cả những ngành thuộc khối kỹ thuật, những ngành làm việc trong môi trường vốn được coi là khắc nghiệt như các ngành làm việc trên biển.
Những bạn nữ yêu thích các ngành của hàng hải mà cần công việc ổn định, phù hợp vẫn có thể tìm kiếm những cơ hội việc làm trên đất liền, ví dụ làm việc ở các cơ quan đăng kiểm, hàng hải.
Ngoài các ngành truyền thống, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam năm 2024 cũng có những ngành đào tạo khác như các ngành kinh tế, trong đó có các ngành kinh tế liên quan tới môi trường biển, ngành luật, ngoại ngữ.
Đặc biệt có các chương trình nâng cao, chương trình tiên tiến, chương trình lớp chọn… dành cho những học sinh có nguyện vọng và đáp ứng yêu cầu về xét tuyển.
