GS Nguyễn Minh Thuyết: Ngay trước ngày cơ quan điều tra công bố lệnh bắt tạm giam thì Dương Chí Dũng đã cao chạy xa bay, và ngay lúc đó thì mọi người đã đặt câu hỏi: Ai báo cho Dương Chí Dũng? Người báo tin cho Dương Chí Dũng phải là người có vị trí trách nhiệm cao ở trong ngành thì mới biết được thông tin mật ấy.
Khi bắt được Dương Chí Dũng thì thực ra cũng không cần phải bàn nhiều tới những sai phạm của nhân vật này ở Vinalines nữa, bởi vì chuyện ấy đã rõ thì mới khởi tố bị can. Điều mà mọi người quan tâm nhất vẫn là ai báo tin cho Dũng bỏ trốn?
Tại phiên tòa, Dương Chí Dũng khai ra một lãnh đạo của ngành công an, nhưng thông tin này có đúng hay không thì phải điều tra, chứ không thể nào kết tội ngay người bị tố cáo. Tuy nhiên, tôi nghĩ việc điều tra cần được tiến hành khẩn trương, nghiêm túc để không bỏ lọt tội phạm, nhất là tội cố ý tiết lộ bí mật nhà nước.
PV: Theo ông, cho tới bây giờ mới khởi tố vụ án làm lộ bí mật nhà nước có phải là chậm chễ hay không, khi mà tính từ lúc Dương Chí Dũng bỏ trốn từ giữa năm 2012 tới nay đã 18 tháng?
 |
| GS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội. Ảnh: Ngọc Quang |
GS Nguyễn Minh Thuyết: Đúng là việc khởi tố vụ án làm lộ bí mật nhà nước bị chậm trễ, lẽ ra cơ quan chức năng phải thực hiện ngay sau khi Dương Chí Dũng bỏ trốn, chứ không cần chờ tới khi Dương Chí Dũng khai trước tòa.
Tôi lấy ví dụ, ở một trường đại học có vụ lộ đề thi thì Ban Giám hiệu phải tiến hành ngay các bước điều tra, tìm ra bằng được người tiết lộ, chứ không thể chờ đến khi người đó ra tòa khai rồi mới bắt đầu công việc xác minh. Chuyện lộ đề thi còn như vậy, huống chi chuyện tày trời như can phạm chính của một vụ đại án bỏ trốn ngay trước ngày bị khởi tố!
Xử lý công việc như vậy, giả sử không bắt được Dương Chí Dũng thì sao? Mà nếu bắt được rồi nhưng can phạm lại bị bệnh mất trí nhớ hoặc mất khả năng ngôn ngữ thì sao?
PV: Theo ông, vụ án Dương Chí Dũng nói lên điều gì về công tác quản lý doanh nghiệp nhà nước và quản lý cán bộ?
GS Nguyễn Minh Thuyết: Nếu so sánh thì số tiền thất thoát trong vụ án ở Vinalines còn cao hơn cả thu nhập của nhiều tỉnh ở nước ta trong suốt một năm, đấy là điều xót xa nhất. Ở đây có chuyện không bình thường là Dương Chí Dũng vượt qua sự kiểm soát của các cơ quan có trách nhiệm và một rừng văn bản quản lý dày đặc để thực hiện giao dịch các hợp đồng có giá trị rất lớn, thu lợi bất chính và gây tổn thất lớn cho nhà nước.
Tôi cho rằng, cần phải làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc này. Tôi còn nhớ là trong một kỳ họp Quốc hội năm 2010, khi tranh luận về vấn đề Vinashin thì Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư là ông Võ Hồng Phúc đã nói rằng Bộ không có quyền gì, trách nhiệm gì, có trường hợp Bộ xuống kiểm tra mà tập đoàn không tiếp. Điều đó có đúng với trường hợp Vinalines không, và nếu đúng thì trách nhiệm ở đâu? Có trả lời được câu hỏi này thì mới hy vọng là không tiếp tục xuất hiện các Vi Na Lai (lai kinh tế thị trường với kinh tế chỉ huy) nữa.
Vụ đại án Dương Chí Dũng cũng cho thấy công tác cán bộ của ta có nhiều sơ hở. Giữa lúc Vinalines bị Thanh tra Chính phủ phát hiện nhiều sai phạm, chủ tịch tập đoàn này lại được điều lên Bộ làm Cục trưởng, để rồi chỉ mấy tháng sau khi nhậm chức phải bỏ trốn và bây giờ thì lãnh án tử hình. Và giữa lúc bị can Dương Chí Dũng bỏ trốn, khả năng tiết lộ thông tin mật là có nhưng các cán bộ liên quan đến thông tin mật không những không bị điều tra mà có người còn được thăng vọt lên chức rất cao, để chỉ chưa đầy nửa năm sau đã bị tố cáo bán thông tin mật, xúi giục can phạm bỏ trốn. Phải chăng cũng cần xem xét trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan trong những việc này?
PV: Trở lại việc khởi tố vụ án làm lộ bí mật nhà nước, sẽ có hai thái cực khi cơ quan chức năng xác định được người làm lộ tin cho Dương Chí Dũng bỏ trốn: Nhiều người mong muốn phải khẩn trương xác minh, xử lý đúng người đúng tội và công bố cho toàn dân biết, nhưng cũng có thể khi sự thật được công bố thì niềm tin của nhân dân cũng bị ảnh hưởng ít nhiều. Quan điểm của ông thế nào?
GS Nguyễn Minh Thuyết: Tôi cho rằng trong vụ việc này, cơ quan điều tra cũng khó làm oan cho ai lắm, vì người bị điều tra không phải là ông Nguyễn Thanh Chấn. Và nếu chứng minh được Dương Chí Dũng vu cáo, chắc chắn cơ quan có trách nhiệm sẽ công bố cho toàn dân biết. Còn nếu cơ quan điều tra xác minh có chuyện như lời khai của Dũng thì cũng phải công bố sự thật. Bởi vì khi công bố sự thật thì cũng có nghĩa là Đảng và Nhà nước ta đã gửi tới toàn dân thông điệp rất rõ ràng về quyết tâm đấu tranh phòng chống tệ nạn tham nhũng – một trong những tên giặc nội xâm nguy hiểm nhất hiện nay.
PV: Cảm ơn Giáo sư!
