Ở đám tang của nhạc sĩ Phạm Duy, không nghe tiếng tụng kinh, gõ mõ mà là tiếng hát cao vút, thánh thót, thổn thức của danh ca Thái Thanh, trải lòng những ca khúc của người quá cố: Hòn vọng phu, Đưa em tìm động hoa vàng, Ngày xưa Hoàng Thị, Gánh lúa, Nha trang ngày về… Trong không gian đó, người con trai thứ 3 (theo vai thứ của người miền Nam) đã xúc động kể về bố mình trong những ngày cuối cùng của “chuyến rong chơi trần gian”.
"Hôm tôi đang trên đường đến bệnh viện thì bác sĩ gọi, nói là bố tôi sắp ngừng thở rồi. Tôi chạy đến nơi thì bố vừa mới ra đi. Tôi không kịp ở cạnh ông trong giây phút cuối cùng đó", con trai nhạc sĩ Phạm Duy bộc bạch.- Những ngày cuối cùng của cuộc đời, bố anh có trăn trối gì không anh? - Trước ngày ông mất một hôm, ông có gọi tôi ra nói chuyện. Ông nói: “Bố sống cuộc đời đầy đủ rồi. Giờ bố ra đi, ra đi để gặp anh Quang.
Nhạc sĩ Duy Cường bên linh cữu của người cha nổi tiếng - nhạc sĩ Phạm Duy. |
- Trước đó, nhạc sĩ Phạm Duy có nghĩ rằng mình về cõi vĩnh hằng sớm không? - Hôm đưa ông vào bệnh viện cấp cứu, ông bị viêm phổi, không thở được nên rất ít nói. Chỉ khi nào ông khoẻ mới nói vài tiếng thôi.- Cách đây vài tháng, tôi có gặp nhạc sĩ Phạm Duy, vẫn còn thấy rất khoẻ mạnh, phong độ mà... - Thật sự mà nói, sự ra của bố tôi, tôi nghĩ là do ông bị chấn động trước tin anh Duy Quang ra đi, ông mất tinh thần, ảnh hưởng rất nhiều đến sức khoẻ.- Trong những ngày đó, nhạc sĩ Phạm Duy có những biểu hiện buồn phiền, suy sụp? - Không, bố tôi là một người rất kiên cường, mạnh mẽ. Ông ít khi biểu lộ nỗi buồn của ông ra. Tôi là người gần gũi ông, tôi biết là ông rất đau khổ. Sự đau khổ đã làm cho sức khoẻ của ông đi xuống.- Trước tin nhạc sĩ Phạm Duy mất, những người con trong gia đình anh như: Tuấn Ngọc, Ý Lan, Thái Thảo… đã về Việt Nam chịu tang chưa anh? - Ý Lan vừa nghe tin bố tôi mất đã chạy đến nhà ngay, còn Tuấn Ngọc, Thái Hiền, Thái Thảo, Thái Hạnh và những con cháu, sau khi hay tin đã mua vé máy bay ngay. Ngày hôm nay 30/1, mọi người sẽ có mặt ở Việt Nam để tiễn đưa ông lần cuối.- Sự nghiệp âm nhạc của nhạc sĩ Phạm Duy ảnh hưởng đến con đường nghệ thuật của các con rất lớn. Là một người gần gũi với ông, anh muốn nói gì về người bố của mình? - Nếu nói về bố mình thì có nhiều điều để nói, tôi không tiện nói ở đây vì rất dài dòng.- Nhưng mà bố anh đã truyền cho các con dòng máu nghệ thuật, sau này các con con của ông đều kiếm tiền bằng nghệ thuật, anh có thể nói đôi chút? - Chúng tôi đã nghe nhạc của bố từ khi còn nằm trong bụng mẹ, sự ảnh hưởng đó lớn lắm, cho đến bây giờ luôn.- Nhạc sĩ Phạm Duy có dạy các con về tâm, đức khi hoạt động nghệ thuật? - Bố dạy anh em chúng tôi: Hoạt động nghệ thuật cũng là một cái nghề, giống như mọi ngành nghề khác, cùng chung sức đóng góp cho xã hội, cho cuộc đời thế thôi.- Trong các tác phẩm của nhạc sĩ Phạm Duy, đến giờ này có tác phẩm nào chưa từng được công bố mà ông rất là tâm đắc không?>Những dòng sổ chứa chan niềm thương tiếc NS Phạm Duy< - Phần lớn là đã được công bố hết rồi và sự mong ước của bố tôi là làm sao nhạc của mình được rộng rãi, phổ biến đến với công chúng.- Ca sĩ Thái Thanh là một ca sĩ tiền bối, hát nhạc của nhạc sĩ Phạm Duy. Được biết là cô Thái Thanh cũng đang bị bệnh, không biết là bà đã biết tin nhạc sĩ Phạm Duy qua đời chưa? - Thái Thanh là dì ruột của tôi, là mẹ ruột của Ý Lan. Ý Lan cho tôi biết là dì chỉ có bệnh hay quên thôi, còn hoàn toàn không có bệnh nào hết. Hiện giờ vì sợ ảnh hưởng sức khoẻ của bà, gia đình vẫn giấu bà tin buồn này. Từ từ nguôi ngoay, gia đình chúng tôi cũng sẽ cho bà biết. Tôi nghĩ bà sẽ rất xúc động khi nghe tin bố tôi mất.- Anh sống ở Mỹ hay sống ở Việt Nam cùng bố? - Tôi sống ở Mỹ và về Việt Nam sống với bố, kể từ khi ông về đây vào năm 2005.- Anh về Việt Nam có hoạt động nghệ thuật không? - Tôi vẫn làm nhạc, vẫn làm hoà âm từ trước đến giờ và bây giờ vẫn vậy.- Trong các con của nhạc sĩ Phạm Duy thì anh là người có vẻ lặng thầm nhất? - Phải nói chính xác là hơi “nhạt”.- Kỷ niệm nào đáng nhớ, xúc động nhất về bố trong anh? - Tôi nhớ những buổi trưa, bố cần mẫn dạy tôi về nhạc học, về ngũ cung, sự thành lập ngũ cung... cách sáng tác một bài nhạc như thế nào. Bây giờ tôi vẫn có thể nhớ như in hình ảnh ông ngồi dạy tôi học lúc tôi còn là một thằng bé.- Những ngày cuối cùng nhạc sĩ Phạm Duy, có khi nào anh nghe ông nói về những dự tính âm nhạc? - Như tôi đã nói ở trên, những ngày cuối cùng của cuộc đời, mỗi lần nói, bố tôi rất mệt, vì phải vận động lá phổi. Có nói thì cũng chỉ hỏi thăm gia đình thôi.- Nhạc sĩ Phạm Duy có ấp ủ chuẩn bị một đêm nhạc rất lớn và tất cả đã muộn rồi, phải không anh? - Tôi không được nghe đến điều đó.- Cách đây mấy ngày, có thông tin trên báo chí là nhạc sĩ Phạm Duy có dự định tổ chức một đêm nhạc để công những ca khúc chưa từng được công bố? - Không, bố tôi bệnh nặng nhất trong vòng hai tháng nay, từ khi anh Duy Quang mất. Ông hoàn toàn không nói gì đến các buổi trình diễn, chủ yếu là lo cho sức khoẻ nhiều hơn.- Cách đây vài năm, khi ông mới về Việt Nam, ông có hoài bão là cống hiến, phụng sự cho nền âm nhạc Việt Nam? Ông có bao giờ chia sẻ với anh? - Theo tôi biết là ước ao lớn nhất của bố tôi là các ca khúc của ông được phổ biến rộng rãi đến công chúng.- Xin cám ơn anh!Lê Ngọc Dương Cầm thực hiện