South China Morning Post ngày 11/4 dẫn lời 2 cựu quan chức cấp cao Hoa Kỳ cho biết, tân Cố vấn An ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump, ông John Bolton sẵn sàng sử dụng sức mạnh quân sự để buộc Trung Quốc phải tuân thủ luật chơi.
Ông John Bolton thường thích trích dẫn triết học La Mã cổ đại khi nói rằng, "nếu bạn muốn hòa bình, hãy chuẩn bị cho chiến tranh". John Bolton vừa bắt đầu công việc mới của mình từ hôm thứ Hai 9/4.
Tân Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ cũng đang tìm cách thách thức chính sách "một nước Trung Quốc" của Bắc Kinh trong quan hệ với đảo Đài Loan, động thái chắc chắn sẽ làm gia tăng căng thẳng Trung - Mỹ.
Tân Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ John Bolton, ảnh: SCMP. |
Nguy cơ tăng lên vào cuối tuần qua khi John Bolton cho biết, ông có thể thăm Đài Loan tháng Sáu này để khánh thành (trụ sở) Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, cơ quan đại diện cho lợi ích của Mỹ với đồng minh không có quan hệ ngoại giao chính thức này.
Ông John Bolton là người ủng hộ nhiệt thành chiến lược "nước Mỹ trên hết" của Donald Trump từ khi tranh cử Tổng thống năm 2016.
Từng là Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc, ông John Bolton 70 tuổi được Tổng thống Donald Trump chỉ định làm người thay thế Cố vấn An ninh quốc gia McMaster trong một dòng trạng thái đăng trên Twitter ngày 22/3.
Quyết định này không cần phải thông qua điều trần và chuẩn y của Thượng viện Mỹ như với vị trí Ngoại trưởng của ông Mike Pompeo phải trải qua trong tuần này.
Quan điểm của John Bolton về chấm dứt khủng hoảng hạt nhân Bắc Triều Tiên được biết đến từ lâu là tấn công phủ đầu.
Chưa rõ ông John Bolton có hứng thú sử dụng sức mạnh quân sự trong quan hệ với Trung Quốc hay không.
Đã đến lúc nước Mỹ tìm cách tiếp cận khác với Đài Loan và Biển Đông |
Quan điểm "quân sự cực đoan" của John Bolton phải có sự chấp nhận cuối cùng của Donald Trump, nếu không ông sẽ là Cố vấn An ninh quốc gia hoàn toàn không có trọng lượng, quyền lực.
Để thuyết phục Trung Quốc gây sức ép lên Triều Tiên, John Bolton đã từng kêu gọi Mỹ tăng cường lực lượng quân sự đóng trên đảo Guam; Nhật Bản xung quanh biển Hoàng Hải, Hoa Đông.
Tháng Giêng năm nay, John Bolton viết một bài báo đăng trên The Wall Street Journal kêu gọi Washington xem lại chính sách "một Trung Quốc", đề nghị thương lượng lại Tuyên bố chung Thượng Hải 1972 sau 45 năm Mỹ thừa nhận nguyên tắc này.
Otto Reich, cựu Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về các vấn đề tây bán cầu từ 2001 đến 2002 bình luận:
"Cả Donald Trump và John Bolton đều là người mạnh mẽ.
Nhưng tôi có thể đảm bảo với bạn rằng, John Bolton đủ thông minh để biết ai trong số họ là Tổng thống Hoa Kỳ và ai là thuộc cấp.
John Bolton sẽ mang lại chủ nghĩa hiện thực cho Nhà Trắng.
Ông được biết là người rất thực tế chứ không phải như những chú chim bồ câu, từ quan điểm của Trung Quốc, Iran hay Nga.
Bolton sẽ bảo vệ quyền lợi của Mỹ một cách khôn ngoan nhưng mạnh mẽ. Bắc Kinh, Moscow hoặc Tehran có thể rút ra những kết luận của họ sau đó."
Phó giáo sư David Lyndon Bosco từ Đại học Indiana đã từng phỏng vấn John Bolton, nhận định:
"Bolton chắc chắn là một con chim ưng. Ông ấy sẵn sàng dùng quân đội như một cách để đạt được các mục tiêu của Mỹ.
Đài Loan - át chủ bài Mỹ buộc Trung Quốc xuống thang ở Biển Đông |
Ông coi Trung Quốc là đối thủ chiến lược và sẽ thúc đẩy một chính sách quyết đoán hơn với họ.
Ông có thể đặc biệt mạnh mẽ trong vấn đề Biển Đông, Đài Loan cũng như các vấn đề khác liên quan đến Trung Quốc."
Douglas H. Paal, cựu Giám đốc phụ trách Hội đồng An ninh quốc gia và trợ lý đặc biệt của Tổng thống Ronald Reagan, George WH Bush bình luận:
"Có nhiều cách để hoàn thành mục tiêu đó, từ nhẹ nhàng đến khắc nghiệt. Nhưng biện pháp thực sự sẽ nhắm vào hiệu quả, chứ không phải phong cách của họ.
Hiện tại có một sự nhất trí rộng rãi trong lưỡng đảng Hoa Kỳ rằng Trung Quốc đang lợi dụng Mỹ ở nhiều khía cạnh, và đã đến lúc phải lấy lại.
Khi Hillary Clinton tham gia cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2016, Trung Quốc sợ rằng bà ấy sẽ theo đuổi chủ trương chống Trung Quốc nếu trúng cử.
Nếu các cố vấn chính của Donald Trump đều bị thay đổi vào ngày mai, thì chuyện này về cơ bản cũng không có gì khác."
Chúng tôi nhận thấy, nhận xét của nhà nghiên cứu Douglas H. Paal rất đáng lưu ý vì nó đã chạm vào bản chất vấn đề.
Giới tinh hoa Hoa Kỳ đã nhận thấy nguy cơ đe dọa vị thế số 1 của họ chính là Trung Quốc, chứ không phải Nga, càng không phải Triều Tiên hay Iran.
Tổng thống Donald Trump và đội ngũ cộng sự như Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton có thể làm nước Mỹ mạnh trở lại, ảnh: SCMP. |
Tuy nhiên, nếu Tổng thống Mỹ hiện nay không phải Donald Trump, mà là những chính khách "truyền thống" như bà Hillary Clinton, thì mọi giải pháp của Mỹ sẽ bị Trung Quốc "bắt bài" và vô hiệu hóa.
Ví dụ như trên Biển Đông, Trung Quốc đã nhìn thấy cách phản ứng của Barack Obama với sự kiện Crimea, đây là cơ sở để Bắc Kinh quyết định leo thang chiếm Scarborough, đảo hóa quân sự hóa Biển Đông mà không lo Hoa Kỳ ngăn chặn.
Quả nhiên, trong suốt nhiệm kỳ của mình mặc dù ông Barack Obama liên tục thúc đẩy chính sách xoay trục sang châu Á -Thái Bình Dương, nhưng càng "xoay" càng làm Trung Quốc lấn tới.
Thủ đoạn của Trung Quốc trên Biển Đông mang màu sắc tâm lý chiến, dùng sức ép quân sự - kinh tế - chính trị - ngoại giao nắn gân đối thủ để tạo sự đã rồi trên cơ sở nhận định, đối phương sẽ không dám phản ứng mạnh vì lo sợ "mất kiểm soát", "leo thang chiến tranh".
Nhưng càng mềm, Bắc Kinh càng "nắn"; rắn, Trung Quốc sẽ buông.
Và Donald Trump đang sử dụng chính chiêu này để đối phó với Bắc Kinh. Tất cả các thuộc cấp của ông, ai có xu hướng thỏa hiệp và lo sợ "mất kiểm soát" trước đối thủ, đều bị thay thế.
Do đó, với việc chỉ định ông John Bolton làm Cố vấn An ninh quốc gia, ông chủ Nhà Trắng Donald Trump sẽ có nhiều lựa chọn, nhiều giải pháp bất ngờ để đảo ngược tình thế.
Nguồn: