 |
| Tổng thống Mỹ Obama và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo. |
Bưu điện Hoa Nam ngày 24/4 đưa tin, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã khiến Bắc Kinh nổi giận khi chính ông tuyên bố công khai nhóm đảo không người ở Senkaku trên biển Hoa Đông do Nhật Bản kiểm soát nằm trong hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Nhật. Ông là Tổng thống Mỹ đầu tiên công khai khẳng định điều này.
Obama đã đưa ra sự đảm bảo với đồng minh khi bắt đầu chuyến công du 4 nước châu Á, bắt đầu tại Tokyo ngày hôm qua. Bắc Kinh đã nhanh chóng phản ứng: "Cái gọi là liên minh an ninh Mỹ - Nhật Bản là một thỏa thuận song phương trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, và nó không nên được sử dụng để gây thiệt hại về chủ quyền, lợi ích hợp pháp của Trung Quốc", Tần Cương, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này tuyên bố.
Trung Quốc cũng đòi chủ quyền với quần đảo này và gọi nó là Điếu Ngư. Căng thẳng Trung - Nhật leo thang hơn nữa trong tháng Giêng năm nay khi một tàu khu trục Trung Quốc bật radar ngắm bắn một tàu hộ vệ và trực thăng Nhật Bản.
Đổ thêm dầu vào lửa là cả Tư lệnh Hải quân Trung Quốc và Tư lệnh Hải quân Nhật Bản khi tham dự một diễn đàn quốc phòng tại Thanh Đảo cùng tuyên bố, một cuộc xung đột tình cờ giữa quân đội hai nước là không thể loại trừ, theo đài Phượng Hoàng - Hồng Kông.
Trong bài phát biểu bằng văn bản được tờ Yomiuri Shimbum của Nhật đăng tải, ông Obama nói rằng liên minh Mỹ - Nhật Bản "mạnh mẽ hơn bao giờ hết".
"Chính sách của Hoa Kỳ rất rõ ràng, quần đảo Senkaku do Nhật Bản quản lý, do đó thuộc phạm vi Điều 5 Hiệp ước hợp tác an ninh chung Mỹ - Nhật Bản. Chúng tôi phản đối bất kỳ nỗ lực đơn phương nào làm suy yếu sự quản lý của Nhật Bản đối với các hòn đảo này."
Obama cho biết, ông đã nói với Tập Cận Bình rằng tranh chấp lãnh thổ nên được giải quyết thông qua thương lượng ngoại giao, đồng thời khen những nỗ lực của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe để tăng cường lực lượng quốc phòng của Nhật Bản.
Thời Ân Hoằng, một chuyên gia về Mỹ từ đại học Nhân Dân bình luận, phát biểu của Obama là một sự đảm bảo "chưa từng có" vì Mỹ cần sự hỗ trợ của Tokyo cho hiệp định đối tác xuyên Thái BÌnh Dương TPP.
