Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Barack Obama. Ảnh: Time.com |
Bloomberg ngày 28/4 đưa tin, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho rằng hiệp ước Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang được đàm phán sâu rộng giữa Mỹ và 11 quốc gia Thái Bình Dương khác không bao gồm Trung Quốc không có nghĩa là mối đe dọa với Bắc Kinh. TPP sẽ tạo ra một khu vực tự do thương mại nối các nước Bắc Mỹ với các đối thủ của Trung Quốc trong khu vực, bao gồm Nhật Bản và Việt Nam.
Phát biểu trong họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Vườn Hồng, Nhà Trắng, ông Obama tin tưởng vào tiến triển của TPP những tháng tới. Theo ông, TPP tốt cho người Mỹ và lao động Mỹ, bất kể Trung Quốc sẽ làm gì, bởi đây không đơn giản là một thỏa thuận phòng thủ.
Ông Shinzo Abe cho biết đã có tiến bộ đáng kể, Mỹ và Nhật Bản cam kết sớm kết thúc đàm phán TPP đi đến kí kết. Hai nước cũng tăng cường hợp tác quốc phòng, nâng cao năng lực của Nhật Bản đối phó với các hành vi khiêu khích, bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông.
Trung Quốc cũng đang tìm cách tạo ra các liên minh kinh tế của riêng họ. Cũng với các giao dịch thương mại được đề xuất, Trung Quốc đã lên danh sách 57 quốc gia tham gia góp vốn sáng lập ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á (AIIB). Cả Mỹ và Nhật đều chưa tham gia tổ chức tín dụng này.
"Đây có thể là một điều tích cực. Nhưng nếu nó không vận hành tốt thì có thể biến thành điều tiêu cực. Những gì chúng tôi không muốn làm là chỉ cần được tham gia vào một cái gì đó để bảo lãnh cho một tổ chức mà không hương tới phục vụ quyền lợi của người dân", Tổng thống Barack Obama khẳng định.
Adam Posen, Chủ tịch Viện Kinh tế quốc tế Peterson cho rằng, Washington có lợi ích trong việc đảm bảo để người dân Đông Nam Á, Nam Á có nhiều lựa chọn kinh tế khác hơn là chơi với Trung Quốc. Còn theo phản ánh của Reuters, khi họp báo chung với Thủ tướng Nhật tại Vườn Hồng, ông Obama đã cảnh báo Trung Quốc đang phô diễn sức mạnh cơ bắp khi theo đuổi yêu sách lãnh thổ hàng hải tranh chấp vứi láng giềng.
Ông chủ Nhà Trắng một lần nữa nhắc lại cam kết an ninh của Hoa Kỳ với Nhật Bản là "tuyệt đối", không thể phá hủy. Trong khi nhấn mạnh Mỹ hoan nghênh Trung Quốc trỗi dậy hòa bình, ông Obama vẫn khẳng định: "Tôi không muốn giảm thiểu một thực tế rằng có một số căng thẳng thực sự đã phát sinh bởi cách tiếp cận vấn đề hàng hải, yêu sách của Trung Quốc".
"Thay vì giải quyết những vấn đề này thông qua các định chế quốc tế thường gặp, Trung Quốc đang chứng tỏ sức mạnh cơ bắp của mình. Đó là lựa chọn sai lầm", Tổng thống Mỹ bình luận.