Rất cần chính sách ưu đãi để thu hút học sinh giỏi Toán chọn ngành Toán học

Toán học là một trong số những ngành khoa học cơ bản được xem là nền tảng cho sự phát triển khoa học và những tiến bộ công nghệ. Ở Việt Nam, ngành Toán học (mã ngành: 7460101) được xếp vào nhóm ngành Toán và thống kê. Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên) là một trong số những cơ sở giáo dục đào tạo ngành học này.

Đào tạo ngành Toán học theo định hướng giảng dạy

Chia sẻ về ngành Toán học, trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trương Minh Tuyên - Trưởng khoa Khoa Toán - Tin, Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên) cho biết:

“Sự phát triển của Toán học đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tiến bộ khoa học và công nghệ. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu và các công nghệ tiên tiến khác đòi hỏi nguồn nhân lực có trình độ Toán học cao.

Với sự phát triển của công nghệ và nhu cầu giải quyết các vấn đề phức tạp, ngành Toán học dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ và có những bước tiến đột phá với sự hỗ trợ của công nghệ AI".

Thầy Tuyên cho biết, việc đào tạo ngành Toán học ở Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên) có nhiều thuận lợi.

Đảng và Nhà nước có các chương trình, chính sách hỗ trợ sinh viên các ngành Toán học. Theo Quyết định số 1543/QĐ-BGDĐT ngày 01/06/2023 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, sinh viên hệ chính quy ngành Toán học thuộc Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2021 đến 2030 có thể được xét cấp học bổng với mức bằng mức trần học phí của năm học hiện hành. Việc xét cấp học bổng dựa trên các tiêu chí cụ thể do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định.

Ngoài ra, đội ngũ cán bộ, giảng viên của Khoa Toán - Tin với 6 phó giáo sư và 100% cán bộ giảng dạy lĩnh vực Toán học có trình độ từ tiến sĩ là sự đảm bảo tốt cho chất lượng đào tạo.

Về khó khăn, vị Trưởng khoa chỉ ra việc chưa có những chính sách ưu đãi tốt đối với các ngành khoa học cơ bản nói chung và ngành Toán học nói riêng dẫn đến không thu hút được các học sinh giỏi Toán theo đuổi ngành tại các cơ sở giáo dục đại học. Do đó, chất lượng đào tạo cũng bị ảnh hưởng vì chất lượng đầu vào không cao.

Được biết, tình hình tuyển sinh ngành Toán học của Khoa Toán - Tin trong 3 năm trở lại đây có dấu hiệu tăng, đặc biệt là năm 2024.

Đề cập đến điểm riêng biệt trong việc đào tạo ngành Toán học tại Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên) so với các cơ sở giáo dục khác, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trương Minh Tuyên nói, trong 2 năm trở lại đây, chương trình đào tạo ngành Toán học của Khoa Toán - Tin đã có sự chuyển biến lớn, hướng đến đào tạo giáo viên giảng dạy Toán tại các trường phổ thông.

Chương trình đào tạo được thiết kế phù hợp đảm bảo khối kiến thức về chính trị và ngoại ngữ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các học phần liên quan đến STEM, STEAM hay khởi nghiệp cũng được đưa vào chương trình đào tạo. Sinh viên tốt nghiệp sau 3,5 năm học và có thể học tiếp để lấy Chứng chỉ Nghiệp vụ sư phạm.

Cụ thể, bên cạnh khối Kiến thức chung, sinh viên sẽ được học những Kiến thức chuyên môn như kiến thức cơ bản về lĩnh vực Đại số và lý thuyết số (Đại số tuyến tính, Đại số đại cương, Lý thuyết vành và mô đun, Nhập môn lý thuyết đa thức), lĩnh vực Giải tích và lý thuyết hàm số (Giải tích cổ điển, Giải tích hàm, Cơ sở Giải tích lồi, Toán tử tuyến tính trong không gian Hilbert), Toán học ứng dụng (Phương pháp số, Mô hình toán kinh tế, Toán rời rạc, Lý thuyết tối ưu).

Cùng với đó là các kiến thức chuyên sâu phục vụ giảng dạy môn Toán ở cấp phổ thông (Đại số sơ cấp, Hình học sơ cấp, Hình học tổ hợp, Bất đẳng thức, Lý thuyết số); trang bị các kiến thức cơ bản về tiếng Anh, tiếng Anh chuyên ngành Toán, tiếng Anh cho giảng dạy Toán học.

Ngoài ra, sinh viên còn được học thêm một số ngôn ngữ lập trình cơ bản và phần mềm Toán học hiện đại.

Sinh viên ngành Toán học của khoa Toán - Tin, Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên) có thể đảm nhận những vị trí công việc như: Giáo viên giảng dạy môn Toán tại các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông, trung học chuyên nghiệp, trường quốc tế, trường tư thục; làm việc hoặc khởi nghiệp trong lĩnh vực giảng dạy, tư vấn giáo dục có yếu tố nước ngoài nói chung; công tác tại các viện nghiên cứu hay các cơ quan nhà nước có sử dụng các kiến thức về Toán học.

Phát huy khả năng tự học để chinh phục kiến thức

Ở góc độ của người học, em Nguyễn Thị Thúy Toán - Sinh viên năm nhất ngành Toán học, Khoa Toán - Tin nói: "Em lựa chọn ngành Toán học bởi vì niềm yêu thích với những con số. Ngành học này cung cấp nền tảng vững chắc về lý thuyết và phương pháp phân tích, giúp em phát triển các kỹ năng tư duy logic, giải quyết vấn đề và phân tích dữ liệu.

Các kiến thức và kỹ năng học được từ ngành Toán học có thể áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau trong các lĩnh vực như khoa học, công nghệ, tài chính và các ngành nghề khác.

So với cấp trung học phổ thông việc học Toán ở đại học có nhiều điểm khác biệt. Em phải phát huy khả năng tự học, biết cách nghiên cứu tài liệu, không giống việc được hướng dẫn chi tiết từng bước để giải quyết các bài toán như ở cấp học dưới".

Chia sẻ về phương pháp học tập, em Nguyễn Hoài Anh - Sinh viên năm ba ngành Toán học, Khoa Toán - Tin bày tỏ: “Toán ở bậc đại học đòi hỏi tư duy sâu, có phần trừu tượng và cần chứng minh logic. Vì vậy em đã tự mình rèn luyện thông qua việc làm bài tập thường xuyên, đọc tài liệu, tham gia nhóm học tập, trao đổi với giảng viên, bạn bè.

Đặc biệt, em tích cực tham gia nghiên cứu khoa học và các hoạt động học thuật của khoa cũng như của trường. Điều này giúp em tích lũy thêm kiến thức chuyên sâu, phát triển kỹ năng nghiên cứu, tư duy phản biện đồng thời có thể kết nối với giảng viên, sinh viên cùng ngành”.

Được biết, dự định tương lai của Hoài Anh là trở thành nhà nghiên cứu, giảng viên Toán học. Em khẳng định Toán học có khả năng ứng dụng rộng rãi, giao thoa với các ngành như Khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo; Tài chính, kinh tế, thống kê; Kỹ thuật, vật lý, khoa học dữ liệu.

Là cựu sinh viên ngành Toán học, khoa Toán - Tin, Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên), thầy Nguyễn Đức Lợi, hiện đang là giáo viên môn Toán tại Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong (thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên) cũng có những chia sẻ từ góc nhìn của mình:

“Trong quá trình làm việc thực tế, tôi đã áp dụng nhiều kiến thức từ quãng thời gian học đại học, đặc biệt các nội dung về Giải tích, Đại số, Xác suất thống kê và tối ưu. Những kiến thức này không chỉ giúp tôi trong giảng dạy mà còn hỗ trợ trong việc nghiên cứu, hướng dẫn học sinh làm đề tài khoa học, cũng như giải quyết các bài toán thực tế liên quan đến kinh tế, tài chính, công nghệ.

Sau khi tốt nghiệp ngành Toán học, tôi nhận ra rằng ngoài kiến thức chuyên môn, có nhiều kỹ năng và kiến thức bổ trợ cần thiết để làm việc hiệu quả hơn như: Kỹ năng giảng dạy và sư phạm; Kỹ năng lập trình: các ngôn ngữ như Python, R rất hữu ích khi làm việc với dữ liệu, mô hình hoá bài toán thực tế; Quản lý thời gian và kỹ năng làm việc nhóm…".

Đưa ra lời khuyên với các bạn sinh viên sắp ra trường, thầy Lợi bày tỏ, sinh viên ngành Toán học có thể đảm nhận những vị trí công việc đa dạng liên quan đến Giảng dạy và nghiên cứu, Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo; Tài chính và ngân hàng; Công nghệ thông tin; Logistics và Tối ưu hoá. Các bạn cần xác định rõ định hướng nghề nghiệp, học thêm kỹ năng công nghệ, phát triển tư duy ứng dụng, xây dựng mối quan hệ và tìm cơ hội thực tập phù hợp với mục tiêu công việc tương lai.