SU-30MK, Su-35 đang làm lu mờ tương lai của MiG-35?

Tuy nhiên, đây là nguồn tin chưa xác thực. Bộ quốc phòng Ấn Độ hôm thứ Năm (23/8) đã bác bỏ thông tin liên quan đến việc chính phủ nước này nhận lời đề nghị của Nga xem xét khởi động lại gói thầu MMRCA với việc lựa chọn các máy bay chiến đấu khác, trong đó có MiG-35 của Nga.

Tờ The Economic Times của Ấn Độ trích dẫn một nguồn tin trong Bộ Quốc phòng rằng: "Chúng tôi không nói chuyện với bất cứ ai, mà chỉ có thể tiến hành đàm phán thêm với công ty hàng không Dassaul liên quan đến máy bay chiến đấu Rafale đã được chúng tôi lựa chọn trong bản hợp đồng trị giá nhiều tỷ đô la."

Chiến đấu cơ Rafale của Pháp.

Trước đó, Times of India báo cáo rằng Đức (một trong những thành viên của tập đoàn châu Âu Eurofighter, sản xuất máy bay chiến đấu Typhoon) vẫn đang cố gắng thuyết phục Ấn Độ khởi động lại dự án MMRCA.

Hôm thứ Tư (22/8), người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng và Ngoại giao Đức Andreas Shockenhoff cho biết rằng kết luận cuối cùng về gói thầu này chưa được đưa ra.

"Đã có các cuộc đàm phán giữa các nhà chức trách của Đức và Ấn Độ, và tôi có thể nói rằng vấn đề này (đấu thầu MMRCA) vẫn chưa đóng cửa.

Theo như tôi biết, Chính phủ Ấn Độ không hài lòng với các cuộc đàm phán với công ty Pháp. Nhà sản xuất máy bay chiến đấu Typhoon đã sẵn sàng gửi lời đề nghị nghị tới chính phủ Ấn Độ."

Được biết, ông Andreas Shockenhoff sẽ có chuyến thăm bốn ngày tới Ấn Độ trong thời gian tới.

Ngay sau khi người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng và Ngoại giao Đức đưa ra nhận định trên, đại diện của chính phủ Nga nói rằng Ấn Độ đang có xu hướng khởi động lại chương trình dự thầu để lựa chọn các máy bay chiến đấu trong khuôn khổ gói thầu MMRCA, do các cuộc đàm phán với Pháp đang bị đình trệ. Đó sẽ là cơ hội lớn để MiG-35 trở lại Ấn Độ và giành chiến thắng trong cuộc đua cuối cùng.

MiG-35 sẽ trở lại Ấn Độ?

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, tại thời điểm hiện tại, việc mua chiến đấu cơ hiện đại MiG-35 không khác nào chơi một “canh bạc” lớn.

Anatoly Isaikin, người đứng đầu của công ty Rosoboronexport- công ty xuất khẩu vũ khí của Nga, mới đây một lần nữa giải thích lý do cho những thất bại đang gây rắc rối cho các nhà sản xuất vũ khí của Nga ở Ấn Độ trong một vài năm qua.

Điều này bao gồm cả những rắc rối với những chiếc máy bay chiến đấu MiG-35, khi mà tương lai của chúng trên thị trường trong nước và quốc tế vẫn chưa rõ ràng.

 "Các máy bay chiến đấu MiG-35 đã mất các hồ sơ dự thầu tại Ấn Độ bởi vì nó không phải được sản xuất hàng loạt. Đồng thời, các công ty của Pháp và Mỹ đã có thể giới thiệu các biến thể xuất khẩu mới của họ", Isaikin cho biết.

MiG-35.

Theo một số báo cáo, trong giai đoạn kiểm tra đầu tiên, MiG-35 đã cho kết quả tốt nhất trong số 6 máy bay tham gia đấu thầu (gồm Mikoyan MiG-35, Dassault Aviation Rafale, Lockheed Martin F-16 Fighting Falcon, Boeing F-18 Super Hornet, Saab Gripen và Eurofighter Typhoon).

Tuy nhiên, trái ngược với những kỳ vọng ban đầu, MiG-35 lại là một trong những ứng viên đầu tiên phải chào từ biệt cuộc đua trong chương trình MMCRA.

MiG-35 thất bại vì nó không được sản xuất hàng loạt?

Giải thích nguyên nhân thất bại của MiG-35 khi cho rằng nó không được sản xuất hàng loạt chưa thật chính xác. Mặc dù các máy bay chiến đấu Dassault Rafale hiện đang được sản xuất hàng loạt nhưng nó cũng đã không giành chiến thắng trong tất cả các hồ sơ dự thầu gần đây. Rafale cũng chỉ trang bị cho Không quân Pháp trong khi chờ kết quả của đấu thầu MMRCA.

MiG-35 thất bại vì không được sản xuất hàng loạt?

Lần đầu tiên, Ấn Độ đã đặt mua hai loại máy bay chiến đấu mà hầu như không sản xuất từ Nga. Đó là Su-30K (Flanker-C) và sau đó là Su-30MKI (Flanker-H). Vào giữa những năm 2000, New Delhi đã ra lệnh tân trang cho các máy bay chiến đấu MiG-29K (Fulcrum-D) để trang bị cho tàu sân bay.

Thật khó để tranh luận rằng thực tế điều hành sản xuất và sự phù hợp của máy bay chiến đấu cụ thể với lực lượng không quân của nước sản xuất là nguyên nhân ảnh hưởng đến sự lựa chọn của khách hàng quốc tế trong quá trình mua vũ khí. Tuy nhiên, vấn đề chính của MiG-35 chính là các chi tiết kỹ thuật và hiệu suất chứ không phải là quá trình điều hành sản xuất.

Trong nhiều khía cạnh, MiG-35 là một hậu duệ của MiG-29K. Ấn Độ đã không có chút lo ngại về việc mua MiG-29K. Trong thực tế, Hải quân Ấn Độ đã đặt hàng 45 máy bay chiến đấu MiG-29K cho đến nay. Trong số này, 16 chiếc đã được vận chuyển đến Ấn Độ. Ở mức độ nào đó, việc mua các máy bay MiG-29K có thể không tốt như Su-30MKI, nhưng nó lại khá phổ biến ở Ấn Độ.

Tiêm kích MiG-29K.

Tuy nhiên, MiG-35 đã và vẫn không đạt tiêu chuẩn. Ba chiếc MiG-35 đã được sử dụng cho mục đích trình diễn. Trên thực tế, chúng dùng để “chào hàng” cho các khách hàng tiềm năng.

Theo chương trình mua sắm vũ khí nhà nước đến năm 2020, Lực lượng Không quân Nga sẽ mua khoảng 50 máy bay chiến đấu MiG-35. Tuy nhiên, các chi tiết kỹ thuật và hiệu suất của các máy bay chiến đấu trong nước, do được thông qua bởi lực lượng không quân của nước này, đã không được làm rõ cho đến nay.

Một số nhà phân tích công khai tuyên bố rằng các máy bay chiến đấu này “không có tương lai”. Họ tin rằng MiG-35 khá tốn kém. Hơn nữa, triển vọng cho sản xuất của nó vẫn còn mơ hồ trong bối cảnh rực rỡ của các máy bay chiến đấu hiệu quả như Su-30MKI/MK2 và Su-35 (Flanker-E), khi mà quá trình sản xuất các máy bay này đã không gây ra vấn đề gì.

Su-35 đang làm lu mờ tương lai MiG-35?

Các nhà phân tích khác lại tin rằng MiG-35 có tiềm năng xuất khẩu nhưng cũng nói thêm rằng Nga nên trang bị một số máy bay chiến đấu MiG-35 cho lực lượng không quân của nước này. Về phần mình, Lực lượng Không quân Nga đang phải đối mặt với nhiều vấn đề nội bộ, đặc biệt là vấn đề hỗ trợ xuất khẩu quốc gia đã không được ưu tiên.

Vấn đề mô hình phát triển

Một phần nào đó, thất bại lần này không liên quan tới công ty Rosoboronexport, cơ quan Hợp tác kỹ thuật quân sự Liên bang hoặc các ngành công nghiệp máy bay. Sự thành công và thất bại bất ngờ của chính sách “phi sản xuất” máy bay xuất khẩu là một hệ quả của mô hình phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng Nga, được bắt đầu vào cuối những năm 1990, và đang tiếp tục ảnh hưởng đến tình hình hiện nay.

Trong 20 năm qua, nhà nước Nga không cấp hợp đồng dài hạn lớn cho việc cung cấp các sản phẩm quân sự. Công nghiệp quốc phòng Liên Xô từ lâu đã tồn tại như một nền công nghiệp có sự chuyên môn hóa cao trong phạm vi một vài nhà nước trực thuộc liên bang.

Không có các hợp đồng nên kể từ năm 1992, toàn bộ ngành công nghiệp không thể sản xuất các hệ thống vũ khí và các sản phẩm quân sự khác. Do đó, họ bị mất lợi thế cạnh tranh và chứng minh không thể thực hiện các chương trình hiện đại hóa.

Sukhoi Su-30MKI của Ấn Độ.

Xuất khẩu được xem là nguồn gốc duy nhất của doanh thu. Nhưng điều này cũng ám chỉ sự tái đầu tư của lợi nhuận thu được, cũng như chi phí hiệu quả cho quản lý doanh nghiệp.

Một số doanh nghiệp đã có thể đánh giá xu hướng thị trường và bán các công nghệ phổ biến nhất của Liên Xô sau khi Liên Xô tan rã. Bằng cách làm như vậy, họ có thể  bảo vệ các thành công của các dự án nghiên cứu và phát triển, đặc biệt là tiềm năng sản xuất mà không bị bất cứ thiệt hại lớn nào.

Vì vậy có thể không đồng ý với ý kiến của Anatoly Isaikin bởi vì đây là một vấn đề của toàn hệ thống. Tuy nhiên, vấn đề này không thể dược giải quyết bởi công ty Rosoboronexport vì họ không thể tự giải quyết các vấn đề như chiến lược phát triển ngành công nghiệp hoặc những cơ sở sản xuất vũ khí cụ thể.

Sukhoi Su-30MKI của Ấn Độ.

Hiện nay, chính phủ Nga đang cố gắng để di chuyển từ mô hình tài trợ theo định hướng xuất khẩu của công nghiệp quốc phòng và trao nhiều hơn các hợp đồng trong nước.

Đặc biệt là các doanh nghiệp có doanh thu hiệu quả nhất, bao gồm cả các doanh nghiệp sản xuất máy bay chiến thuật hay máy bay trực thăng, đã ký hợp đồng quan trọng từ hai hoặc ba năm trước đây và đang chuyển giao các sản phẩm đầu tiên cho các lực lượng vũ trang Nga.

Tuy nhiên, tất cả các doanh nghiệp khác sẽ phải đẩy mạnh sản xuất cho đến năm 2020, thời hạn cuối cùng để thực hiện chương trình mua sắm vũ khí nhà nước.

Điều này sẽ góp phần loại bỏ sự cần thiết tìm kiếm “giá đỡ tinh thần” cho các khách hàng nước ngoài có nhu cầu mua sản phẩm không đạt tiêu chuẩn.

Các sản phẩm này sau đó sẽ được nâng cấp với sự hỗ trợ từ các khoản thanh toán trước và các khoản vay cho các dự án trong tương lai. Tuy nhiên, thất bại dường như không thể tránh khỏi. Các bên liên quan đang cố gắng chu cấp cho những thất bại trong bất cứ hợp đồng quốc phòng nhà nước để bù đắp cho các tổn thất phát sinh.

Sự cân bằng tốt và thường xuyên có các nguồn tài trợ đa dạng, bao gồm cả chuyển đổi mô hình công nghiệp quốc phòng, sẽ giúp Nga thực hiện được các dự án nghiên cứu và phát triển hiện tại và trong tương lai, sử dụng hiệu quả tiềm năng kỹ thuật còn lại của Nga.