 |
| GS Tô Ngọc Thanh |
Ông nói: “Tôi vừa phải đi may một bộ áo dài khăn đóng để mặc khi tham dự các cuộc họp có tính chất quốc tế…nhiều lần thấy nhục khi các đại biểu quốc gia khác mặc quốc phục mang đặc trưng văn hóa của nước họ thì mình lại mặc áo veston. Ví như, Indonesia, các tiểu vương quốc Ả rập, Hàn Quốc… họ vẫn mặc trang phục riêng của họ, trong khi nước mình cũng có những trang phục riêng mang bản sắc văn hóa thì mình vẫn phải mặc veston đi họp”. Và báo điện tử Kiến thức đã giật cái tít chơi chữ chính xác đến từng mi-li-mét phát ngôn “nổi tiếng” này: Không quốc phục, họp quốc tế thấy nhục. Chắc các bạn nóng lòng muốn biết tác giả của phát ngôn về cái nhục khi không có quốc phục này là ai lắm rồi. Xin thưa ngay đây. Đó là GS Tô Ngọc Thanh, Tiến sĩ khoa học ngành Âm nhạc dân tộc học. Người có tên trong nhân tài đất Việt, thuộc diện “Nguyên khí quốc gia”. Nghe GS Thanh nói nhiều người sẽ giật mình. Nếu nhục là “xấu xa đau khổ”, chẳng hóa ra chúng ta mang một nỗi xấu xa đau khổ suốt cả trăm, cả ngàn năm nay khi không có quốc phục? Tất nhiên, với tư duy này, khi có quốc phục rồi nhiều người vẫn thấy thiếu khi chưa có quốc hoa, quốc tửu…. Có thể, trong lĩnh vực văn hóa tinh thần, việc thiếu một quốc phục là nỗi nhục của những vị đam mê văn hóa dân tộc như GS Thanh. Nhưng thực tế cuộc sống, ngẩng đầu lên nhìn có lẽ còn rất nhiều điều khác nhục hơn nhiều chuyện manh áo tấm quần; còn rất nhiều thứ đáng để “tự trọng” hơn nỗi nhục “Vẫn phải mặc veston đi họp”. Ở Lai Châu, ở Điện Biên, ở Yên Bái, ở Hà Giang…những đứa trẻ nhỏ vẫn thường niên chân đất tay không đến trường với ước mơ có khi giản dị chỉ là một bữa cơm thịt chuột... Còn ở Cà Mau, một người phụ nữ đã “ra đi” với một sợi dây treo trên xà nhà. Chị quyên sinh để “tiết kiệm” tiền cho những đứa con đi học. Và cái chết của chị, nói như Chi hội trưởng Phụ nữ ấp 5, suy cho cùng là vì “sức ép từ tiền học phí cho con và tiền đi chích (thuốc) cho bản thân”. Trong lá thư tuyệt mệnh, thật cay đắng, người phụ nữ bất hạnh đã nói đến “hoàn cảnh không lối thoát”, đã cầu xin chính quyền địa phương xót thương mà cấp cho chồng con chị cái sổ hộ nghèo hoặc cận nghèo. “Tấm áo không làm nên thầy tu”. Thiếu một bộ quốc phục không khiến người ta xấu xa, và nếu có, chỉ là một chút xấu hổ, chứ chưa đến nỗi nhục nếu so với rất nhiều thứ thiếu khác của dân nghèo. Thấy nhục, vì thế, có lẽ khác xa với biết nhục. Hồi phong trào quốc hoa đang rộ, nhiều người, một cách mai mỉa, đề nghị chọn hoa…hồng, hay hoa xấu hổ làm quốc hoa. Những ý kiến này được đàng hoàng đưa lên báo như một sự xấu hổ mà mỗi người, trước khi nói đến những thiêng liêng cao đẹp “đồng bào, dân tộc”, cần sờ tay lên gáy. Và hôm nay, khi nghe một GS, TSKH nói về “nỗi nhục khi không có quốc phục”, nhiều người có trách nhiệm và chính chúng ta, cần phải có thêm nhiều sự “biết nhục” khác khi nhìn thấy không ít đồng bào mình vẫn phải chống chọi với đói khát.
* Mời độc giả đóng góp, cho ý kiến và gửi những bài viết của mình theo địa chỉ: toasoan@giaoduc.net.vn hoặc có thể BẤM VÀO ĐÂY để phản hồi!
Đào Tuấn
