Gian nan hành trình tìm kiếm
Người thợ sơn tràng (gọi nôm na là thợ rừng bởi nghề lên rừng tìm các lâm sản như nấm lim, mật ong, trầm hương, dược liệu…v…v… mà không phải là đi chặt gỗ phá rừng thì không có tên gọi nào khác) muốn tìm thấy một cây nấm lim xanh hoàn toàn không phải việc dễ dàng. Bởi rừng nay đã ít, cây nấm lim xanh hiếm quý bị khai thác nhiều cho nên càng lúc càng hiếm. Rừng gần đã hết nay phải đi tìm ở những rừng xa, giáp biên giới hay sang cả bên những cánh rừng Lào.
Một chuyến đi rừng tìm nấm lim xanh thường phải đi thành nhóm, bởi rừng thiêng nước độc nhiều hiểm nguy rình rập nên người thợ sơn tràng không thể đi một mình. Để bắt đầu cho chuyến đi, người thợ phải chuẩn bị trước cả tuần với đầy đủ các vật dụng: quần áo, lương thực, thực phẩm, thuốc men cho một chuyến đi dài ngày ròng rã cả tuần đến cả tháng ở trong rừng. Chi phí bỏ ra cho một chuyến đi như vậy là vài triệu đồng, chưa kể công sức của người thợ sơn tràng nữa, vì vậy cũng là lý do dễ hiểu khi nấm lim xanh tự nhiên lại đắt như thế.
Nấm lim xanh tự nhiên không bao giờ mọc trên những cây lim xanh còn sống mà nó chỉ mọc trên những cây lim đã chết, cho nên việc đi tìm càng vất vả. Muốn tìm được cây lim chết, trước hết, người thợ sơn tràng phải đi tìm những lối mòn do xe trâu kéo gỗ để lại.
Cây lim xanh trong rừng tự nhiên không mọc đơn lẻ mà thường mọc theo quần thể, cây lớn ra quả và nảy hạt sinh ra những đám cây con. Vì vậy, con đường mòn của xe kéo gỗ đó nếu dẫn đến những gốc cây khác như chò chỉ, gõ thì coi như công sức bỏ đi; nhưng nếu con đường đó dẫn đến một vạt rừng mọc nhiều cây lim xanh con thì nhiều khả năng sẽ có gốc lim xanh lớn bị chết.
Đến khu vực mọc nhiều cây lim xanh con, người thợ sơn tràng sẽ cắm trại ở lại và hàng ngày, tỏa đi khắp vạt rừng tìm.
Dù không tìm thấy gốc lim hay khi đã tìm hái hết nấm lim xanh trên gốc lim xanh, thợ sơn tràng lại nhổ trại đi sâu hơn nữa vào rừng.
Hái được cây nấm lim xanh mang về nhưng chưa thể sử dụng ngay. Bởi gỗ lim có độc nên muốn sử dụng được nấm lim xanh cần phải qua chế biến kỹ càng.
… thành “công dã tràng” trong 1 đêm
Có một sự thật mà ít người biết được là nấm lim xanh cực kỳ khó bảo quản. Khi nấm lim xanh được hái về, trong vòng một tuần nếu không được xử lý đúng cách thì sẽ bị mọt ăn hỏng. Loại mọt nhỏ li ti này có khả năng phá hoại rất lớn, chúng đục ruỗng cả cây nấm to gấp nghìn lần bản thân chúng chỉ trong một đêm.
Chính vì thế, thợ sơn tràng thường không dự trữ được nhiều nấm trong nhà bởi không có cách gì bảo vệ được nấm lim xanh trước loài mọt này một cách hiệu quả, nhất là với số lượng nấm nhiều.
Chưa kể, nấm lim xanh hái về còn bị mốc rất nhanh. Mốc trên nấm lim xanh thường xuất hiện sau một đến hai tiếng kể từ khi cây nấm bị nhổ khỏi gốc lim. Hai thiên địch của cây nấm lim xanh này được xem như là phương pháp thử an toàn cho nấm; nếu cây nấm không bị mọt hoặc không thể lên mốc thì là nấm giả hoặc đã bị xử lý hóa chất độc hại khiến hai loài thiên địch trên không thể tồn tại được.
Hái được cây nấm đã khó, chế biến nấm đúng cách lại càng khó hơn. Vì vậy, nấm lim xanh giả và nấm lim xanh thật được bán lẫn lộn với nhau với giá “trên trời dưới đất” khiến người mua không biết đâu mà lần. Theo bài thuốc cổ truyền Thanh thiết bảo sinh trong Thiên đạo y kinh mà Công ty Nông lâm sản Tiên Phước giữ bí mật gia truyền, nấm lim xanh được chế biến đúng cách sẽ lừng thơm một mùi đặc trưng, hoàn toàn không giống như mùi linh chi thông thường.
Nấm lim xanh đã qua chế biến của Công ty Nông lâm sản Tiên Phước chỉ được bán tại các đại lý ủy quyền chính thức mà người dùng có thể tìm mua tại các tỉnh, thành phố có đại lý gần nhất, danh sách công bố tại website namlimxanh.com
Nấm lim xanh nếu không được chế biến đúng cách thì chất lượng và giá trị giảm đi còn một nửa; người uống nấm lim xanh chưa chế biến thì việc khỏi bệnh chỉ là may rủi, thảng hoặc mới có một người thoát cơn hiểm nghèo vì tạng người hợp thuốc. Sản phẩm nấm lim xanh thật đã qua chế biến theo phương pháp cổ truyền có những điểm đặc thù mà không nơi nào làm giả được.
Nghề sơn tràng, tìm nấm lim, tìm trầm hương và các lâm sản khác là nghề đặc biệt nguy hiểm. Quá trình đi tìm nấm lim xanh đã có nhiều người bỏ mạng trong rừng sâu vì bệnh sốt rét, tai nạn. Nhưng, những loại nấm mọc trên các loại cây tạp nham khác chỉ cần đi vào các lùm cỏ mục ở khu vực Suối Bùn – Tiên Hiệp – Quảng Nam là đã có thể tìm thấy rất nhiều chính vì thế, việc làm nấm lim xanh giả lan tràn không thể kiểm soát nổi ở Quảng Nam, đặc biệt là khi các cánh rừng ở Quảng Nam đã xơ xác tiêu điều vì nạn phá rừng.
Được biết, vùng nguyên liệu của Công ty TNHH Nông lâm sản Tiên Phước trải dài trong các cánh rừng nguyên sinh ở khu vực Trường Sơn, Tây Nguyên và sang cả Nam Lào tìm hái vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Người thợ sơn tràng (gọi nôm na là thợ rừng bởi nghề lên rừng tìm các lâm sản như nấm lim, mật ong, trầm hương, dược liệu…v…v… mà không phải là đi chặt gỗ phá rừng thì không có tên gọi nào khác) muốn tìm thấy một cây nấm lim xanh hoàn toàn không phải việc dễ dàng. Bởi rừng nay đã ít, cây nấm lim xanh hiếm quý bị khai thác nhiều cho nên càng lúc càng hiếm. Rừng gần đã hết nay phải đi tìm ở những rừng xa, giáp biên giới hay sang cả bên những cánh rừng Lào.
Một chuyến đi rừng tìm nấm lim xanh thường phải đi thành nhóm, bởi rừng thiêng nước độc nhiều hiểm nguy rình rập nên người thợ sơn tràng không thể đi một mình. Để bắt đầu cho chuyến đi, người thợ phải chuẩn bị trước cả tuần với đầy đủ các vật dụng: quần áo, lương thực, thực phẩm, thuốc men cho một chuyến đi dài ngày ròng rã cả tuần đến cả tháng ở trong rừng. Chi phí bỏ ra cho một chuyến đi như vậy là vài triệu đồng, chưa kể công sức của người thợ sơn tràng nữa, vì vậy cũng là lý do dễ hiểu khi nấm lim xanh tự nhiên lại đắt như thế.
Nấm lim xanh tự nhiên không bao giờ mọc trên những cây lim xanh còn sống mà nó chỉ mọc trên những cây lim đã chết, cho nên việc đi tìm càng vất vả. Muốn tìm được cây lim chết, trước hết, người thợ sơn tràng phải đi tìm những lối mòn do xe trâu kéo gỗ để lại.
Thợ sơn tràng của Công ty Nông lâm sản Tiên Phước đang hái nấm lim xanh trong rừng nguyên sinh. |
Đến khu vực mọc nhiều cây lim xanh con, người thợ sơn tràng sẽ cắm trại ở lại và hàng ngày, tỏa đi khắp vạt rừng tìm.
Dù không tìm thấy gốc lim hay khi đã tìm hái hết nấm lim xanh trên gốc lim xanh, thợ sơn tràng lại nhổ trại đi sâu hơn nữa vào rừng.
Hái được cây nấm lim xanh mang về nhưng chưa thể sử dụng ngay. Bởi gỗ lim có độc nên muốn sử dụng được nấm lim xanh cần phải qua chế biến kỹ càng.
… thành “công dã tràng” trong 1 đêm
Có một sự thật mà ít người biết được là nấm lim xanh cực kỳ khó bảo quản. Khi nấm lim xanh được hái về, trong vòng một tuần nếu không được xử lý đúng cách thì sẽ bị mọt ăn hỏng. Loại mọt nhỏ li ti này có khả năng phá hoại rất lớn, chúng đục ruỗng cả cây nấm to gấp nghìn lần bản thân chúng chỉ trong một đêm.
Chính vì thế, thợ sơn tràng thường không dự trữ được nhiều nấm trong nhà bởi không có cách gì bảo vệ được nấm lim xanh trước loài mọt này một cách hiệu quả, nhất là với số lượng nấm nhiều.
Chưa kể, nấm lim xanh hái về còn bị mốc rất nhanh. Mốc trên nấm lim xanh thường xuất hiện sau một đến hai tiếng kể từ khi cây nấm bị nhổ khỏi gốc lim. Hai thiên địch của cây nấm lim xanh này được xem như là phương pháp thử an toàn cho nấm; nếu cây nấm không bị mọt hoặc không thể lên mốc thì là nấm giả hoặc đã bị xử lý hóa chất độc hại khiến hai loài thiên địch trên không thể tồn tại được.
Hái được cây nấm đã khó, chế biến nấm đúng cách lại càng khó hơn. Vì vậy, nấm lim xanh giả và nấm lim xanh thật được bán lẫn lộn với nhau với giá “trên trời dưới đất” khiến người mua không biết đâu mà lần. Theo bài thuốc cổ truyền Thanh thiết bảo sinh trong Thiên đạo y kinh mà Công ty Nông lâm sản Tiên Phước giữ bí mật gia truyền, nấm lim xanh được chế biến đúng cách sẽ lừng thơm một mùi đặc trưng, hoàn toàn không giống như mùi linh chi thông thường.
Nấm lim xanh đã qua chế biến của Công ty Nông lâm sản Tiên Phước chỉ được bán tại các đại lý ủy quyền chính thức mà người dùng có thể tìm mua tại các tỉnh, thành phố có đại lý gần nhất, danh sách công bố tại website namlimxanh.com
Nấm lim xanh nếu không được chế biến đúng cách thì chất lượng và giá trị giảm đi còn một nửa; người uống nấm lim xanh chưa chế biến thì việc khỏi bệnh chỉ là may rủi, thảng hoặc mới có một người thoát cơn hiểm nghèo vì tạng người hợp thuốc. Sản phẩm nấm lim xanh thật đã qua chế biến theo phương pháp cổ truyền có những điểm đặc thù mà không nơi nào làm giả được.
Nghề sơn tràng, tìm nấm lim, tìm trầm hương và các lâm sản khác là nghề đặc biệt nguy hiểm. Quá trình đi tìm nấm lim xanh đã có nhiều người bỏ mạng trong rừng sâu vì bệnh sốt rét, tai nạn. Nhưng, những loại nấm mọc trên các loại cây tạp nham khác chỉ cần đi vào các lùm cỏ mục ở khu vực Suối Bùn – Tiên Hiệp – Quảng Nam là đã có thể tìm thấy rất nhiều chính vì thế, việc làm nấm lim xanh giả lan tràn không thể kiểm soát nổi ở Quảng Nam, đặc biệt là khi các cánh rừng ở Quảng Nam đã xơ xác tiêu điều vì nạn phá rừng.
Được biết, vùng nguyên liệu của Công ty TNHH Nông lâm sản Tiên Phước trải dài trong các cánh rừng nguyên sinh ở khu vực Trường Sơn, Tây Nguyên và sang cả Nam Lào tìm hái vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Châu Đức Chính