Tờ Financial Review, Australia ngày 7/4 bình luận, Trung Quốc đã bị "phục kích bất ngờ" trong vụ Mỹ tấn công tên lửa vào một căn cứ quân sự miền Trung Syria sáng sớm hôm nay giờ Syria.
Vụ tấn công diễn ra trong lúc Tổng thống Donald Trump tiếp vợ chồng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Mar-a-Lago.
Ông Tập Cận Bình "nóng gáy"?
Guo Xiangang, một nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu quốc tế, kiêm chuyên gia - cố vấn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc được Financial Review dẫn lời cho biết, Bắc Kinh sẽ không ủng hộ cuộc tấn công này.
Theo nhà nghiên cứu này, động thái trên của Mỹ là "vội vàng và liều lĩnh" trước khi sự thật về vụ tấn công vũ khí hóa học ở Syria hôm 4/4 được làm rõ.
Tờ báo Úc nhận định:
Vụ Mỹ tấn công tên lửa vào căn cứ quân sự Shayrat, Syria sáng sớm hôm nay sẽ là một thử thách đối với sự nhạy bén của Trung Quốc về ngoại giao, khi chính quyền ông Tập Cận Bình ngày càng cứng rắn hơn trên vũ đài chính trị khu vực và quốc tế.
 |
| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump, ảnh: Reuters / VCG / Đa Chiều. |
Mới tháng trước, Tổng thống Syria Bashar al-Assad còn phát biểu trên đài truyền hình Phượng Hoàng, Hồng Kông rằng: Trung Quốc là một người bạn thực sự, một trong những người bạn chính quyền Syria có thể dựa vào.
Suốt 7 năm qua bất chấp chiến tranh xung đột liên miên ở Syria, Trung Quốc vẫn duy trì hoạt động của đại sứ quán tại Damascus và hợp tác thương mại song phương.
Thậm chí Bắc Kinh còn mở rộng sự hiện diện tại Syria bên cạnh chính phủ ông Assad, bằng cách giúp đào tạo nhân sự và viện trợ nhân đạo.
Chính vì thế, cuộc tấn công tên lửa Tomahawk vào Shayrat mà Mỹ tiến hành ngay khi tiếp ông Tập Cận Bình có khả năng khiến chủ nhân Trung Nam Hải "nóng gáy".
Lập trường của Bắc Kinh trong các vấn đề khu vực và quốc tế như Biển Đông, Bắc Triều Tiên ngày càng gặp nhiều khó khăn, khi Trung Quốc muốn duy trì sự cứng rắn.
Bắc Kinh đang chịu nhiều áp lực từ Mỹ về việc kiềm chế Bắc Triều Tiên, trong khi Biển Đông nóng lên với tuyên bố mới nhất của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte: chiếm nốt các cấu trúc không người ở Trường Sa. [1]
3 lần ông Donald Trump "nắn gân" ông Tập Cận Bình
Đa Chiều ngày 7/4 bình luận, đằng sau những nụ cười, những cái bắt tay đặc trưng phong cách Donald Trump và bữa tiệc xa hoa chủ nhân Nhà Trắng đón tiếp vợ chồng ông Tập Cận Bình, trong ngày làm việc đầu tiên ông Trump đã 3 lần "nắn gân" ông chủ Trung Nam Hải.
 |
| 2 chiến hạm Hoa Kỳ đã phóng tên lửa vào căn cứ quân sự Shayrat, Syria sáng sớm hôm nay, ảnh: AP. |
Cái "nắn gân" thứ nhất chính là cuộc tấn công tên lửa vào căn cứ Shayrat, Syria.
Trước hội nghị thượng đỉnh 24 giờ giữa Donald Trump và Tập Cận Bình, Hội đồng An ninh quốc gia Hoa Kỳ, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao đã có 48 tiếng bàn bạc về kế hoạch tấn công.
Sau khi quyết định bắn tên lửa vào Shayrat, Phó Tổng thống Mike Pence được giao nhiệm vụ ở lại "trực ban Nhà Trắng" chỉ đạo hoạt động này, trong khi ông Trump lên đường đến Florida tiếp ông Tập Cận Bình.
Trước buổi tiếp Chủ tịch Trung Quốc, Tổng thống Mỹ hạ lệnh tấn công tên lửa Tomahawk vào Shayrat, Syria. Sau buổi tiếp, ông Trump không rời khỏi địa điểm tiếp ông Tập Cận Bình, mà tổ chức họp báo về vụ tấn công.
Đa Chiều cho rằng, rõ ràng đây là động thái nhằm "nắn gân" nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Tờ The Washington Post, Mỹ thì tin rằng, động thái này là nhằm cảnh báo ông Bình, Mỹ sẽ hành động nếu Trung Quốc tiếp tục từ chối gây sức ép lên Bình Nhưỡng.
Cái nắn gân thứ hai do Ngoại trưởng Rex Tillerson thực hiện.
Vốn là vị Ngoại trưởng Mỹ không ưa gì báo chí, truyền thông, khi thăm chính thức Trung Quốc ông Tillerson chỉ cho theo 1 phóng viên, hạn chế trả lời báo chí.
Nhưng khi đón vợ chồng ông Tập Cận Bình tới sân bay ở Florida ông Tillerson lập tức chủ động trả lời báo chí về vụ tấn công Syria và phát biểu trong 3 phút về 5 trọng điểm quan hệ Trung - Mỹ.
5 điểm ông Tillerson nhấn mạnh khi đón vợ chồng Chủ tịch Tập Cận Bình tại sân bay gồm: một là, Mỹ hoàn toàn ý thức được thách thức mà Trung Quốc gây ra đối với lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ;
Hai là, Mỹ hy vọng Trung Quốc gây sức ép buộc Bình Nhưỡng dừng theo đuổi chương trình hạt nhân để đảm bảo hòa bình, ổn định ở Đông Bắc Á;
|
Trump ra lệnh bắn 59 quả tên lửa Tomahawk vào Syria và thông điệp cho Trung Quốc |
Ba là, Mỹ tiếp tục thực hiện các cam kết với đồng minh;
Bốn là, hợp tác Mỹ - Trung luôn luôn phải lấy kết quả làm thước đo, phúc lợi kinh tế của người dân Mỹ phải được đặt lên trên hết, đảm bảo hợp tác kinh tế - thương mại song phương công bằng và cùng có lợi;
Năm là Mỹ sẽ không né tránh vấn đề tấn công mạng, nhân quyền, tự do tôn giáo trong hội nghị thượng đỉnh.
Khẩu khí của Ngoại trưởng Tillerson tại sân bay khác hoàn toàn những gì ông thể hiện trong chuyến thăm Bắc Kinh trước đó.
Cái nắn gân thứ ba được Donald Trump thể hiện khi tiếp ông Tập Cận Bình
Khi bắt đầu tiệc chiêu đãi tối 6/4, ông Donald Trump đã giới thiệu Đệ nhất phu nhân Trung Quốc là người rất tài hoa và là một ca sĩ trứ danh. Tiếp đó ông nói:
"Tôi rất vinh dự được đón ngài Chủ tịch và phu nhân đến thăm nước Mỹ. Chúng tôi vừa mới thảo luận khá lâu, nhưng đến giờ tôi vẫn chưa thấy mình được cái gì, hoàn toàn chưa đạt được cái gì.
Tuy nhiên, chúng tôi có thể xây dựng một tình bạn. Về lâu về dài, tôi cho rằng chúng tôi sẽ có một mối quan hệ vĩ đại".
Phát biểu này của ông Donald Trump khiến những người có mặt trong bữa tiệc đều cười vui vẻ, nó thể hiện không khí thân mật của một cuộc gặp phi chính thức.
Tuy nhiên theo Đa Chiều, với tích cách của Trump thì câu nói "thảo luận khá lâu nhưng chưa được cái gì" có lẽ là lời nói thật lòng.
Đó là một đòn tâm lý chiến gây sức ép lên đối phương trước giờ bước vào bàn đàm phán chính thức sáng 7/4, giờ Mỹ.
3 lần "nắn gân" này cho thấy, hội đàm chính thức giữa 2 nhà lãnh đạo sáng 7/4 sẽ có nhiều khó khăn. [2]
Người viết cho rằng, Trung Quốc có bị bất ngờ với vụ Mỹ tấn công tên lửa vào Syria đúng lúc ông Tập Cận Bình sang thăm hay không, hiện chưa đủ dữ liệu khẳng định.
Tuy nhiên, chắc chắn đằng sau những nụ cười và những cái bắt tay xã giao giữa 2 nhà lãnh đạo vẫn là những toan tính và thăm dò, thậm chí có thể có những ngã giá.
Bắc Kinh cũng không phải không có chuẩn bị gì cho chuyến thăm này. Chiến đấu cơ J-11 hiện diện bất hợp pháp tại đường băng trên đảo Phú Lâm, Hoàng Sa đúng lúc ông Tập Cận Bình đi Mỹ, có lẽ là một sự tính toán kỹ. [3]
Những diễn biến tiếp theo đằng sau cánh cửa phòng họp ở Mar-a-Lago trong những giờ tới sẽ trở thành tâm điểm của truyền thông và giới quan sát quốc tế.
Tài liệu tham khảo:
[2]http://global.dwnews.com/news/2017-04-07/59809337.html
