Lính Trung Quốc tham gia duyệt binh trên Quảng trường Đỏ, Moscow ngày 9/5. Ảnh: Tân Hoa Xã. |
Reuters ngày 11/5 đưa tin, Trung Quốc đã mời quân đội Nga tham gia lễ duyệt binh ở Thiên An Môn vào ngày 3/9 tới để kỷ niệm kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ II mà Bắc Kinh gọi là ngày "chiến thắng chống Nhật". Tuyên bố này được Bộ Quốc phòng Trung Quốc đưa ra hôm nay, một động thái có thể khiến các nhà lãnh đạo phương Tây lảng tránh tham dự.
Trước đó Bắc Kinh đã ngần ngại về lời mời quân đội nước ngoài tham gia duyệt binh, nhưng vẫn bỏ ngỏ khả năng mời "đại diện" từ các nước Đồng minh phương Tây từng chiến đấu với Trung Quốc trong chiến tranh. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể đứng trên lễ đài với một vài nguyên thủ của phương Tây. Tuy nhiên các nhà ngoại giao nói với Reuter rằng, phương Tây đang ngần ngại trước một loạt vấn đề, bao gồm sự hiện diện dự kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết, tướng Phạm Trường Long, Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương tháp tùng ông Tập Cận Bình sang dự duyệt binh tại Moscow đã nói với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu: "Trung Quốc nhiệt liệt chào đón các nhà lãnh đạo quân đội Nga và thu xếp đội hình tham gia vào sự kiện kỷ niệm tại Bắc Kinh".
Sự kiện kỉ niệm lần này tại Thiên An Môn sẽ là hoạt động duyệt binh đầu tiên của ông Tập Cận Bình kể từ khi lên nắm quyền năm 2013. Quan hệ Trung - Nhật từ lâu đã bị đầu độc bởi những gì Bắc Kinh coi là thất bại của Tokyo trong việc "chuộc lỗi" với người dân nước họ vì đã chiếm đóng Trung Quốc trong chiến tranh. Bắc Kinh hiếm khi bỏ lỡ cơ hội để nhắc nhở người dân và thế giới về việc này.
Tháng trước, cố vấn hàng đầu về châu Á của Tổng thống Mỹ Barack Obama, Evan Medeirios nói rằng ông đã đặt câu hỏi về việc, liệu cuộc duyệt binh lớn ở Thiên An Môn là để gửi tín hiệu hòa giải hay là một thông điệp khiển trách của Bắc Kinh.