Tôi được ban lãnh đạo khu nhà sáng chế của tổng công ty ở Ireland mời đến nghỉ và làm việc trong bốn tuần. Đó chính là ngôi nhà mà nhà sáng lập công ty đã đến đây dựng lên và ở trong đó một thời gian dài. Bây giờ, hàng năm Ban lãnh đạo khu nhà này mời một số người ở các chi nhánh của công ty trên thế giới đến đó nghỉ và làm việc. Và hầu như mỗi lần họ chỉ mời một người đến ở và làm việc tại đó. Trước cổng ngôi nhà có treo một cái biển đề những dòng chữ sau: “Nơi này đang trú ngụ một nhà sáng chế, xin đừng quấy rầy tư duy và sự sáng tạo của họ”. Ngôi nhà nằm dưới chân một dãy đồi bên cạnh bờ biển ở Achill, Ireland. Đây là lần đầu tiên tôi đến đất nước này. Từ sân bay phải đi ôtô mất 5 tiếng mới về đến khu nhà sáng chế. Khi đến nơi, tôi mới nhận ra đó là một vùng đồi. Những quả đồi nối nhau bất tận như không bao giờ hết. Ngôi nhà đầy đủ tiện nghi để một kỹ sư có thể sinh sống và làm việc. Trong nhà sáng chế có một chiếc xe đạp để dùng làm phương tiện đi lại. Đứng từ sân ngôi nhà nhìn ra chỉ thấy những triền đồi liên tiếp và thi thoảng dưới chân đồi xa xa hiện lên một ngôi nhà nhỏ bé. Hình như nơi này chỉ có đồi, những thảo nguyên cỏ bất tận và gió thổi suốt năm tháng. Một cảm giác cô đơn và hoang vu sẽ tràn ngập lòng tôi nếu tôi không nhìn thấy những đàn cừu lớn đi lang thang trên những triền đồi trải ra bất tận. Người quản lý nhà sáng chế nói với tôi có thể dùng xe đạp đi xuống những làng gần đó mua thực phẩm và trò chuyện với những người nông dân xứ này. Tôi vừa rời nước Mỹ với những thành phố khổng lồ ngạt thở vì người và xe đến một nơi chỉ có tiếng gió. Đêm đầu tiên sống một mình trong ngôi nhà trên vùng đồi ấy, một cảm giác vừa lo sợ mơ hồ, vừa phấn khích ùa vào lòng tôi. Gió từ biển suốt đêm thổi qua những quả đồi và rít trên mái nhà. Trong tiếng gió là tiếng cừu kêu như tiếng trẻ con gọi mẹ. Những người nông dân ở đây không làm chuồng cho cừu. Họ thả cừu quanh năm như vậy trên những vùng đồi. Suốt đêm ấy hình như tôi không ngủ. Tôi ngồi trong chiếc ghế rộng bên lò sưởi lửa cháy thâu đêm. Đã sang đầu tháng bảy nhưng ở đây vẫn lạnh. Suốt ngày sương mù che khuất những đỉnh đồi cao. Sáng hôm sau tôi đạp xe xuống phố sớm. Người dân ở đây thấy một người Châu Á xuất hiện đều lấy làm lạ. Vì ờ vùng này không có người Châu Á nào sinh sống. Tôi nói cho họ biết tôi từ Việt Nam đến và đang ở tại nhà sáng chế thì mọi người ồ lên và kết bạn với tôi ngay. Tôi nói với một người nông dân rằng khi ở Việt Nam tôi có đọc một bài báo viết rằng cứ năm người Ireland thì trong đó có một người hoặc là nhà thơ, hoặc là nghệ sĩ hát dân ca, hoặc là hoạ sĩ. Có lẽ vì thế mà Ireland chỉ có bốn triệu người thì đã có bốn nhà văn nhận giải Nobel. Những ngày sau đó, tôi thường lang thang xuống một ngôi làng gần đấy để trò chuyện với những người nông dân. Nếu không ai nói họ là nông dân thì tôi cũng khó lòng biết được. Họ sống trong những ngôi nhà nhỏ nhưng đầy đủ tiện nghi và rất hiện đại. Hầu hết nhà nào cũng có xe hơi. Làng nào cũng có khách sạn cho khách du lịch và có sân chơi golf. Mọi làng ở đây đều không có chính quyền thôn hay chính quyền xã. Chỉ có hai thứ mang tính tập thể: đó là nhà thờ và bưu điện. Tất cả cứ thế mà sống theo pháp luật . Những người nông dân ở đây hầu như không cấy trồng gì cả. Thu nhập của họ là chăn nuôi cừu và một số gia súc khác. Ngoài ra, họ có một nguồn thu nhập không lớn lắm nhưng có lẽ không bao giờ cạn. Đó là đất. Trên những thảo nguyên mênh mông, tôi nhìn thấy rất nhiều đống bao tải chất cao. Đó là những bao tải đựng đất để bán. Họ bán đất để làm chất đốt trong các lò sưởi để chống lại mùa đông như kéo dài cả năm ở vùng này . Đất của toàn bộ vùng này là đất đen. Một thứ đất đen như than. Đất này là do cây rừng của hàng triệu năm về trước để lại. Tôi vô cùng ngạc nhiên trước sự kì lạ mà lần đầu tiên tôi được biết này. Những người nông dân cứ việc đào đất và phơi khô ngay trên đồng. Chỗ đất mỏng chỉ chừng 50cm. Nhưng chỗ dày có thể đào sâu cả hàng mét cũng chưa hết. Loại đất đen này trải mênh mông gần hết cả vùng phía đông Ireland. Dù cho cả bốn triệu người Ireland đào đất bán thì đến trăm đời sau cũng không bán hết đất được. Sau khi đào đất lên, những người nông dân ép lại thành từng thỏi như những viên gạch và bán. Mỗi cân đất khô bán được khoảng một phần ba mươi euro (khoảng tám đến chín ngàn đồng tiền Việt Nam).
Họ tên: Nguyễn Thanh Sơn
SĐT: 0904 882 339
SN: 08/07/1981
Địa chỉ: Hà nội
Email: nguyensonpm@gmail.com
SĐT: 0904 882 339
SN: 08/07/1981
Địa chỉ: Hà nội
Email: nguyensonpm@gmail.com
Đất này cháy rất đượm và khói có mùi dễ chịu. Và trên thứ đất này, người ta rất khó trồng các loại ngũ cốc và rau quả, nhưng cỏ thì lại vô cùng tốt tươi và hoa dại nhiều vô kể. Hình như ở đâu cũng thế, cỏ có thể sống và vươn lên trong mọi điều khắc nghiệt. Có lẽ vì thế mà các nhà thơ thường ví nhân dân như cỏ, im lặng và bền bỉ, mạnh mẽ và bất tận, mọc lên trên tất cả mọi vương quyền. Buổi tối, những ngưòi nông dân thường tụ tập ở các quán bar. Tôi không hề thấy có bất cứ một quán bar nào ở đây giống các quán bar ở Việt Nam. Những người nông dân đến quán bar uống bia tươi và chơi nhạc. Cả bốn triệu người Ireland đều có thể hát dân ca và thuộc các câu chuyện cổ tích của xứ sở mình. Những ngôi nhà cổ trong làng đều có lịch sử của nó. Lịch sử của ngôi nhà hầu hết cũng giản dị như chính những ngôi nhà ấy. Nhưng mọi đứa trẻ ở đây đều có thể thể kể cho tôi về ngôi nhà ấy sinh ra như thế nào và những ai đã sống trong ngôi nhà đó. Trong các quán bar, những người nông dân uống bia, chơi billiard và ca hát đến khoảng một giờ sáng. Trời ở đây rất lạ, chỉ thực sự tối lúc 11 giờ đêm. Mười rưỡi đêm vẫn có thể xâu kim bên ngoài của sổ được mà không cần đèn. Mùa đông thì trời tối sớm hơn một chút. Nhưng điều ấy đối với người dân ở đây chẳng quan trọng gì. Họ làm và chơi đến khi nào buồn ngủ thì ngủ, đến khi nào muốn thức dậy thì thức dậy. Họ sống nhàn nhã với công việc, với thi ca, với âm nhạc và với thiên nhiên. Ở đây không có trộm cắp và không cần khoá cửa bao giờ, gia súc nuôi cứ thả trên đồng suốt tháng này năm nọ, xe hơi cứ để ngoài đường, cửa hiệu bao quanh là những cửa kính mỏng chỉ đạp một nhát là có thể chui vào. Thực sự cuộc sống của người dân Ireland không phải là giàu. Họ là dân một nước ở mức phát triển trung bình và cũng trải qua không ít cuộc chiến. Nhưng họ đã sống như thế. Ở đây không có say rượu, không có đánh cãi chửi nhau, không họp hành kiểm điểm và họ được quyền tin những gì họ tin, đựơc quyền yêu những gì họ yêu. Mấy hôm trước tôi đến dự hội thảo ở thành phố Siligo. Tại phòng chính của Trung tâm kỹ thuật nông nghiệp thành phố nơi tôi dự hội thảo cả một buổi tối có treo một bức tranh chính. Đó là bức tranh vẽ một con bò sữa. Đối với người dân vùng đó thì con bò là biểu tượng của ấm no và nhân hậu. Con bò quá gần gũi, quá cần thiết với người Ireland vùng này từ xưa. Nó không phải là biểu tượng của tín ngưỡng mà nó chỉ là tình yêu. Họ yêu con bò và họ cho rằng họ có quyền đặt con bò lên nơi trang trọng.
 |
Mấy hôm trước, tôi vừa đi thăm một nhà thơ, nhà văn rất nổi tiếng của Ireland: Bà Leland Bardwell. Bà đã hơn bảy mươi tuổi và sống trong một ngôi nhà quá giản dị bên bờ biển. Phòng viết của bà thật giống như cái bếp của một nhà nghèo ở Việt Nam. Bà đã chuyển từ thành phố về và sống ở đó hơn hai mươi năm nay. Ngôi nhà nằm lẻ loi giữa một vùng đồi và biển cả mênh mông rẩt ít khi nhìn thấy bóng người. Chiếc bàn để ngoài vườn tiếp khách của bà là một cái khung gỗ tròn để cuộn dây cáp điện. Bà nói bà đã lăn chiếc bàn này từ bãi biển về khu vườn hoang dã của mình. Với bà như thế là đủ. Tất cả đời sống vật chất và phương tiện của một nhà thơ danh giá chỉ như thế; không một chút ham muốn vật chất hay quyền lực. Và chỉ như thế đất nước này mới cống hiến cho thế giới những nhà thơ lớn. Đêm nay tôi lại ngồi lặng yên bên lò sưởi trong ngôi nhà sáng chế. Xung quanh tôi chỉ có những quả đồi xứ Ireland bẩt tận, chỉ có tiếng gió thổi suốt đêm, từ biển cả vào, chỉ có mình tôi. Và trong tiếng gió vẳng lên như từ xa xôi tiếng cừu kêu đêm nghe như tiếng trẻ gọi mẹ. Đây là lần đầu tiên tôi sống trong khung cảnh này. Tôi phải cảm ơn số phận đã cho tôi được đi qua những năm tháng có đau đớn, có hạnh p húc, có buồn bã, có mệt mỏi và có cả nỗi hoang vắng tưởng như vô tận này. Có những buổi chiều tôi lang thang trên vùng đồi giống như chàng Robinson xưa. Và trên khắp vùng đồi kia bạt ngàn hoa dại nở. Có thể có những bông hoa mà chưa ai nhìn thấy bao giờ. Nhưng nó vẫn nở. Nở cả mấy triệu năm nay trong im lặng và cô độc. Nó nở vì không phải nở để cho ai trầm trồ về vẻ đẹp của nó. Nó nở như tự thân nó phải sinh ra như vậy và kiêu hãnh như vậy dưới trời xanh vô tận kia . Nếu nó chỉ nở với mục đích để cho người khác nhìn thấy mà cúi đầu trước nó thì nó đã tàn lụi từ lâu rồi. Bởi nó không đủ kiên nhẫn để đợi trong mấy triệu năm cho tôi hay ai đó một chiều như chiều nay nhìn thấy nó và cúi đầu chiêm ngưỡng. Và tôi chợt nghĩ về số kiếp bé bỏng hình như chẳng có ý nghĩa gì của tôi trên thế gian này. Tôi đang sống những ngày ở vùng đồi mênh mông này mà không ai biết đến. Những ngày không thù hận, không đố kị, không ngạo mạn, không ngờ vực, không oán trách và không hơn thiệt mà chỉ có một mình tôi với thiên nhiên hùng vĩ bất tận. Nhưng có một điều tôi nhận thấy rất rõ khi tôi đứng trên đỉnh đồi một mình với hoa cỏ, với gió, với trời xanh thì lòng tôi dâng lên niềm kiêu hãnh vô cùng vì đã được sinh ra trên thế gian này để được nhìn thấy một bông hoa dại mọc như mơ hồ dưới những lá cỏ mà không ai nhìn thấy và cũng có thể họ không cần nhìn thấy. Và tôi tự hát chỉ mình tôi nghe thấy về sự sinh ra, về sự hiện diện của tôi và của bông hoa dại trên vùng đồi bất tận ấy. Và tôi lại tự hỏi vì sao chúng ta lại không được sống như thế trong suốt cuộc đời? Vì sao chúng ta lại phải gánh trên vai mình gánh nặng của đời sống mà do chính bản thân chúng ta chất lên? Vì sao?
Nhận bài dự thi từ 10/7/2012 đến hết 20/10/2012. BẤM VÀO ĐÂY để gửi bài dự thi Tìm hiểu về đất nước, con người và nền giáo dục Ireland hoặc gửi về địa chỉ mail toasoan@giaoduc.net.vn (Số điện thoại hỗ trợ thông tin: 0904.062258).
Nguyễn Thanh Sơn
