Người Việt và lòng bao dung, tinh thần hòa hợp

LTS: Hoa Kỳ bày tỏ ủng hộ tuyệt đối việc thành lập Trường Đại học Fulbright Việt Nam (FUV).

Thế nhưng, vai trò của TNS Bob Kerrey khi ông là Chủ tịch Hội đồng tín thác của trường này đang được dư luận chú ý.

Là một người có kinh nghiệm lâu năm trong ngành giáo dục, tác giả Lê Vân đưa ra nhiều ý kiến về vấn đề này.

Tòa soạn trân trọng gửi tới độc giả. 

Sau khi nhắc lại vai trò của ông Bob Kerrey trong một số sự kiện quá khứ, có người đề nghị trường Đại học Fulbright Việt Nam nên mời một nhân vật khác làm Chủ tịch Hội đồng tín thác và ông Bob Kerrey nên ở một vị trí khiêm nhường hơn. 

Sự việc này khiến tôi đặt ra một loạt các câu hỏi:
 
Thứ nhất, với các đóng góp to lớn cho bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ, cho hiện đại hóa nền giáo dục Việt Nam, không lẽ, ông Bob Kerrey chưa phải là bạn?

TNS Bob Kerrey là một trong ba nhân vật nổi tiếng dẫn đầu phong trào bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ gồm các ông John Kerry, John McCain và Bob Kerrey.

TNS Bob Kerrey. Ảnh: AP

Trong khi hai ông John Kerry, John McCain nổi tiếng trong lĩnh vực chính trị thì TNS Bob Kerrey đã làm việc lặng lẽ và nhiệt tình cho việc phát triển giáo dục ở Việt Nam và đạt được những kết quả quan trọng. 

Đó là Chương trình học bổng Fulbright, Chương trình giảng dạy Kinh tế Fulbright, Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF), và gần đây nhất là trường Đại học Fulbright Việt Nam (FUV). 

Những thành tựu đó có thể coi như phần nối dài chương trình giảng dạy Kinh tế Fulbright để tiến tới một tương lai đầy tham vọng rằng thiết lập, thiết chế đại học tiến bộ và khai phóng của Mỹ tại Việt Nam. 

Con tim của nhiều người quan tâm tới nền giáo dục nước nhà hẳn đã rung lên nhịp đập khi biết dự án Đại học Fulbright Việt Nam đã cất những bước khởi hành.

Với sự đóng góp bền bỉ, thầm lặng và hữu hiệu của ông Kerrey cho các chương trình, dự án mang lại lợi ích to lớn và lâu dài cho Việt Nam, vậy những người Việt Nam chưa ủng hộ ông, hoặc còn băn khoăn trong vai trò Chủ tịch Hội đồng tín thác nghĩ gì?

Họ không thấy tầm quan trọng của nền giáo dục tiên tiến và khai phóng cho một nước Việt Nam đang muốn cất cánh?     
 
Họ không cảm nhận thiện chí chân thành đóng góp cho sự phát triển của dân tộc Việt Nam qua các hoạt động bền bỉ và thầm lặng của ông Kerrey?

Thứ hai, TNS Bob Kerrey sẽ mang lại gì trong vai trò Chủ tịch hội đồng tín thác FUV?

Đó là một chủ tịch phát triển mạnh mẽ môi trường khai phóng cho FUV: 

- Hệ thống quan hệ mạnh mẽ và rộng khắp của ông bảo đảm sự thành công của chương trình vận động gây quỹ.

- Kinh nghiệm quản lý giáo dục dày dặn và tinh thần đổi mới giáo dục của ông giúp nhiều vào sự phát triển đột phá và đúng hướng của FUV ngay từ những bước đầu tiên.

Đó là hình ảnh chính trị tốt đẹp của người Việt Nam được cảm nhận bởi dân chúng Hoa Kỳ và những người quan tâm trên thế giới: 

- FUV giúp cho nền giáo dục Việt Nam hướng tới môi trường đại học khai phóng và lợi ích của môi trường giáo dục như vậy cho sinh viên Việt Nam là vô cùng to lớn. Bước khởi đầu luôn gặp khó khăn từ mọi phía. 

- TNS Bob Kerrey là người được đánh giá đã bảo trợ cho các hoạt động vượt qua tất cả những khó khăn rất to lớn.

Chào đón TNS Bob Kerrey trong vai trò Chủ tịch hội đồng tín thác sẽ tạo hình ảnh nước Việt Nam:

- Biết trân trọng các dự án giáo dục mang tới lợi ích lâu dài cho đất nước. 

Sau hàng chục năm chiến tranh và hàng chục năm gắn chặt vào quá khứ chiến tranh, hình ảnh này minh họa cho một nước Việt Nam trẻ trung, đổi mới, hăng hái tiến vào tương lai tươi đẹp.
  
- Biết chào đón những người bạn chân thành giúp đỡ đất nước mình.

- Biết vượt qua quá khứ nặng nề một cách nhẹ nhõm.

Theo tôi, cái được của Việt Nam là to lớn.

Phải chăng những người Việt Nam còn băn khoăn về ông Kerrey nghĩa là họ không đồng ý về các lợi ích nói trên mà ông Kerrey mang lại cho Việt Nam?

Thứ ba, có phải Việt Nam ít có tinh thần hòa hợp, bao dung?

Hoa Kỳ có nội chiến 1861-1865. Tức là đất nước từng có chiến tranh, dù không phải là chiến tranh chống lại ngoại xâm.

Nhưng sau binh biến, xã hội Hoa Kỳ thoát khỏi tinh thần chiến tranh rất nhanh chóng. 

Dân chúng nhẹ nhõm tiến về phía trước, cả hai bên thắng trận và thua trận xếp quá khứ lại, toàn bộ dân chúng cùng chung sống bình đẳng trong xã hội thanh bình, phục hồi và xây dựng đất nước. 

Không còn bên thắng bên thua, bên đúng bên sai. Cả hai bên đều có những đại diện xuất sắc tham gia chính quyền. 

Chỉ hơn 10 năm sau chiến tranh, năm 1895, Hoa Kỳ đã là đại cường quốc trên thế giới.

Còn ở Việt Nam ta thì sao?

Đã hơn 40 năm đất nước hòa bình, thống nhất, nhưng đây đó vẫn còn nhiều tư tưởng chưa hòa hợp, bao dung để cùng phấn đấu, đưa đất nước tiến lên.

Những quan sát thực tế khiến nhiều người đặt câu hỏi, có phải người Việt chúng ta ít bao dung không? 

Có phải người Việt chúng ta ít có tinh thần hòa hợp với nhau không? 

Khi nói hòa hợp, dung hợp với nhau, tôi muốn nói giữa người Việt với người Việt, và cả giữa người Việt với người các nước khác.

Nếu quả thực chúng ta ít bao dung, thì việc những người Việt Nam chống lại ông Kerrey trong vai trò Chủ tịch Hội đồng tín thác FUV có liên quan gì tới tính chất đó không?

Chúng ta có thể mạnh dạn thay đổi các tính chất đó được không?

Tôi tin rằng trong thế giới đang nhanh chóng hóa phẳng hiện nay, tính bao dung và tinh thần dung hợp đem lại cho nước ta rất nhiều lợi ích mà tính cố chấp gạt bỏ chúng đi.

Thực tế, lịch sử ngàn đời nay, người Việt chưa bao giờ thiếu lòng bao dung, đức tính hòa hợp cần thiết ấy. Bởi vậy, chúng ta có thể tin tưởng vào một nước Việt Nam bao dung hơn để giàu mạnh và tự chủ hơn trong tương lai. 

Bài viết thể hiện quan điểm, góc nhìn riêng của tác giả.