Thực tế hiện nay, sau khi có kết quả kiểm tra giữa học kì 1 năm học 2022-2023, nhiều học sinh lớp 10 đã viết đơn xin hiệu trưởng được chuyển môn/ tổ hợp môn vì chọn “nhầm” so với năng lực, sở thích của bản thân, nên học không theo kịp.
Các cơ sở giáo dục trung học phổ thông đang “đau đầu” với mong muốn được chuyển môn/ tổ hợp môn của học sinh.
Thầy Lê Bá Trung, công tác ở một trường trung học phổ thông phía Nam chia sẻ “Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT quy định về đánh giá học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông (áp dụng từ từ năm học 2022-2023 đối với lớp 7 và lớp 10) không có điều khoản nào cấm học sinh chuyển tổ hợp môn, nên học sinh có quyền được chuyển môn/ tổ hợp môn.
Nếu cho học sinh chuyển môn/ tổ hợp môn, theo tôi, thực hiện càng sớm càng tốt. Nếu càng để lâu, khối lượng kiến thức các em phải học càng nhiều, thế nhưng, nhà trường không có căn cứ nào để trả lời, thực hiện chuyển môn/ tổ hợp môn cho học sinh, vì chưa có bất cứ văn bản pháp luật nào của Bộ quy định vấn đề này”.
Trả lời câu hỏi phỏng vấn của Báo Tuổi trẻ ngày 25/3/2022: "Học sinh có được lựa chọn lại tổ hợp môn học sau mỗi năm học không? Nếu có thì cần các điều kiện gì?", ông Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời:
"Còn việc học sinh có nguyện vọng chuyển giữa hai tổ hợp trong cùng một hướng, nghĩa là chỉ chuyển 1 môn học, thì về nguyên tắc có thể thực hiện với điều kiện học sinh phải hoàn thành chương trình môn học ở lớp 10 trong hè (trên nguyên tắc tự nguyện và được thực hiện tương tự như trường hợp học sinh phải kiểm tra, đánh giá lại môn học chưa đạt yêu cầu trong hè) trước khi được học tiếp môn đó ở lớp 11.
Bộ sẽ có hướng dẫn cụ thể việc thực hiện thông tư 22 hoặc bổ sung quy định cụ thể về vấn đề này." [1]
Ngày 15/11/2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn số 6027/BGDĐT-GDTX về việc hướng dẫn tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập trong chương trình Giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông.
 Ảnh chụp màn hình Công văn số 6027/BGDĐT-GDTX |
Theo đó, về chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập, Công văn số 6027/BGDĐT-GDTX ghi rõ:
2. Về chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập:
- Học viên đã lựa chọn các môn học và cụm chuyên đề học tập từ lớp 10 sẽ giữ ổn định cho đến lớp 12. Trong trường hợp đặc biệt, học viên có nguyện vọng thay đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập thì thủ trưởng đơn vị xem xét, quyết định cho phù hợp. Việc thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập của học viên (nếu có) chỉ thực hiện sau khi kết thúc năm học để đảm bảo các quy định về kiểm tra, đánh giá.
Khi học viên thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập hoặc khi học viên chuyển trường và phải thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập cho phù hợp với đơn vị tiếp nhận chuyển đến, học viên phải tự chủ động tự học bổ sung kiến thức để có thể học được các môn lựa chọn và cụm chuyên đề học tập mới. Tùy theo tình hình thực tế, đơn vị có thể có các giải pháp phù hợp hỗ trợ học viên bồi dưỡng kiến thức để học những môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập mới.
Như vậy, chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập ở lớp 10, trong chương trình Giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông, đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn.
Đôi đều kiến nghị:
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Công văn số 6027/BGDĐT-GDTX, chắc chắn phải có công văn về việc hướng dẫn chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập trong chương trình Giáo trung học phổ thông.
Từ thực tế, tôi xin kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép học sinh thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập càng sớm, càng tốt, chậm nhất là sau khi kết thúc Học kì I, thay vì “chỉ thực hiện sau khi kết thúc năm học để đảm bảo các quy định về kiểm tra, đánh giá.”.
Việc thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập của học viên sớm, sẽ có các lợi ích sau:
Thứ nhất, đảm bảo quyền lợi của học sinh. Khi học sinh đã thấy, đã biết mình nhầm, muốn thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập, nhà trường cho học sinh thay đổi là thực sự tôn trọng học sinh, coi học sinh là trung tâm giáo dục.
Thứ hai, học sinh thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập sớm, khối lượng kiến thức học sinh phải học (nhà trường hướng dẫn – nếu có” sẽ ít hơn, giúp cả trò và thầy dạy tốt học tốt.
Thứ ba, khi đã thấy, đã biết mình nhầm, muốn thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập, học sinh sẽ chán, sẽ không muốn học môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập mà học sinh đang học, làm mất thời gian, quyền lợi của học sinh.
Thứ tư, kết quả kiểm tra, đánh giá môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập của học sinh đã chọn nhầm, liệu có phải là căn cứ để xét học sinh hoàn thành chương trình sau khi thực hiện thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập?
Thứ năm, chỉ cho phép học sinh thay đổi môn học lựa chọn và cụm chuyên đề học tập một lần duy nhất, thực hiện ngay sau khi kết thúc học kì I lớp 10.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://tuoitre.vn/hon-100-to-hop-mon-hoc-lop-10-hoc-sinh-chon-nha-truong-tu-van-20220324212754757.htm
[2]http://bariavungtau.edu.vn/Default.aspx?sname=SoGDDT&sid=4&pageid=3048&p_steering=35025
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
