Chúng ta vẫn thường nói rằng: “Đại học không phải là con đường duy nhất”. Mặc dù vậy, thực tế cho thấy đa số học sinh và cả phụ huynh hiện nay vẫn muốn con em mình vào được đại học, dù nhiều người không trả lời được câu hỏi: Vào đại học để làm gì?
Chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Nguyễn Duy Trường (sinh năm 2002, quê ở Hà Tĩnh), hiện đang làm việc tại Hà Nội cho biết: “Bản thân em không theo học đại học vì em đã định hướng rất rõ con đường tương lai cho chính mình. Nếu vào đại học mà không có mục tiêu rõ ràng, có thể bạn sẽ phải lãng phí thời gian 4 năm quý giá”.
 |
Nguyễn Duy Trường quyết định không theo học đại học dù bị bố mẹ phản đối. (Ảnh: NVCC) |
Từ khi đang là học sinh Trường Trung học phổ thông Nguyễn Văn Trỗi, cuối năm lớp 11, Duy Trường đã quyết định không theo học đại học. Thời điểm đó, bố mẹ Trường kịch liệt phản đối.
“Từ khi học tiểu học, em luôn đứng đầu khối về thành tích học tập. Khi lên phổ thông, em học ở mức khá, em thi tốt nghiệp theo tổ hợp Khoa học xã hội với 38 điểm, trong đó 3 môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý em đạt 21,5 điểm, em đã có thể đỗ vào một trường đại học theo đúng kỳ vọng của bố mẹ.
Tuy nhiên, em đã không đăng ký nguyện vọng nào. Trước đó, khi em chia sẻ ý định của mình, bố mẹ đã vô cùng bất ngờ, sửng sốt, tuyệt đối không đồng ý. Cũng như bao phụ huynh khác, bố mẹ vẫn nghĩ chỉ có đại học mới là con đường giúp em thành công.
Song, em rất kiên định với lựa chọn của mình, em cố gắng thuyết phục và chứng minh cho bố mẹ thấy con đường của mình đi hoàn toàn đúng. Một thời gian, em đã có nguồn thu nhập ổn định, từ đó bố mẹ dù không hoàn toàn đồng thuận nhưng không còn phản đối gay gắt như trước. Nhưng về sau, bố mẹ đã tin tưởng và cho em quyền quyết định tương lai của mình”, Trường tâm sự.
Từ những năm học phổ thông, Duy Trường đã tự học cách tạo các giải pháp quảng cáo (thông qua mạng xã hội như Facebook, Google…), nhận thấy bản thân yêu thích và phù hợp với lĩnh vực này nên quyết định tiếp tục tự học hỏi thêm và theo đuổi.
Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, Nguyễn Duy Trường tiếp tục làm quảng cáo, chàng trai này còn tập tành kinh doanh, học thêm kiến thức đầu tư chứng khoán. Trường cho biết, khó khăn và cơ hội là hai thứ luôn song hành tồn tại trên chặng đường của mỗi người. Dù bạn lựa chọn học tập ở đâu, làm công việc gì, hãy luôn nỗ lực vượt qua khó khăn và biết tìm kiếm, nắm bắt cơ hội để tiến về phía trước.
“Em cảm thấy may mắn vì mình có cơ hội học tập, được trải nghiệm từ sớm. Nhờ đó, em nhận ra công việc mình yêu thích và có định hướng rõ ràng sau khi tốt nghiệp cấp 3. Tuy nhiên, đa số các bạn học sinh hiện nay không được định hướng nghề nghiệp nên các bạn sẽ rất mơ hồ trong việc chọn ngành nghề. Đa số học sinh, phụ huynh đều đổ xô vào đại học cũng là điều dễ hiểu, bởi vì họ tin đó là con đường tốt nhất.
Ở quê em ngày trước, mọi người thường quan niệm rằng, nếu không vào đại học, con em họ chỉ có thể đi làm công nhân, hoặc đi xuất khẩu lao động. Và họ hoàn toàn bị ‘đóng khung’ trong suy nghĩ đó, người người, nhà nhà cho con đi học đại học để tương lai tươi sáng hơn, để thoát khỏi cảnh nghèo.
Nhưng dường như thực tế không như vậy, rất nhiều anh chị tốt nghiệp đại học vẫn đi làm công nhân, vẫn đi xuất khẩu lao động. Vậy 4 năm đại học liệu có lãng phí quá chăng”, Trường bày tỏ.
 |
Nguyễn Duy Trường (bên trái) cùng bạn học thời phổ thông. (Ảnh: NVCC) |
Theo Nguyễn Duy Trường, đại học là một môi trường lý tưởng để tiếp tục sự nghiệp học tập, phát triển bản thân. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với những ai có định hướng và mục tiêu nghề nghiệp rõ ràng.
Trước khi vào đại học phải hiểu ngành nghề mình chọn, phải biết mình có đam mê và thực sự phù hợp với lĩnh vực này không. Và trong 4 năm học đó, bạn phải đặt ra mục tiêu, chủ động, nỗ lực học tập để thực sự làm chủ tương lai, cuộc đời mình.
“Em từng kinh doanh bán hàng và có thuê các anh chị sinh viên hỗ trợ công việc. Điều đáng buồn em thấy là đa số sinh viên chỉ học ở trường, về nhà lướt web, chơi game, xem phim. Một số sinh viên đi làm thêm nhưng những công việc đó không bổ trợ gì cho ngành học, chỉ giúp họ có thêm một mức thu nhập trang trải cuộc sống.
Nếu 4 năm học cứ trôi qua như vậy thì rất khó để họ thành công trong tương lai. 4 năm đại học quý giá đó, sinh viên nên vừa học tập ở trường, vừa học thêm, rèn luyện kỹ năng, tìm hiểu ngành nghề.
Theo em, kể cả đã vào đại học như dự kiến nhưng sau 1 năm nếu cảm thấy không phù hợp, các bạn hãy dũng cảm lựa chọn một con đường khác, cơ hội luôn ở phía trước nếu chúng ta cố gắng tìm kiếm và nắm bắt nó mà thôi”, Trường khẳng định.
Chủ động học tập, đi tìm đam mê cho chính mình
Qua những câu chuyện của bạn bè và những người xung quanh, Duy Trường cho biết, đa số học sinh phổ thông không được định hướng nghề nghiệp rõ ràng, không tìm thấy được đam mê, không hề biết mình thích làm công việc gì.
Do đó, việc lựa chọn ngành học hay trường đại học cũng thiếu định hướng, đa số chỉ tìm một trường đại học làm điểm đến cho chặng đường tiếp theo nhưng không biết rõ công việc, không biết rõ môi trường giáo dục đó như thế nào.
 |
Duy Trường cho rằng, quá trình học tập, trải nghiệm thực tế sẽ giúp mỗi người tìm thấy đam mê. (Ảnh: NVCC) |
Với sự trải nghiệm khá sớm khi còn học phổ thông, Trường đưa ra nhận định: “Tại sao mọi người vẫn nghĩ nếu không học đại học thì chỉ có thể làm công nhân và đi xuất khẩu lao động? Suy nghĩ này hoàn toàn sai lầm, hiện nay có vô vàn lựa chọn, nhiều công việc mới với cơ hội vô cùng lớn. Điều quan trọng là các bạn đã tìm hiểu chưa, đã học hỏi và thử trải nghiệm hay chưa?
Cơ hội của chúng ta chính là có môi trường học tập không giới hạn trên Internet, có hàng ngàn trang web để chúng ta học tập. Bản thân em cũng học quảng cáo từ chính kênh youtube, từ một số trang web trên mạng.
Sau khi tốt nghiệp, em vẫn tiếp tục con đường học tập bằng con đường tự học, học qua các trang web, youtube. Khi là học sinh cấp 3, em chỉ biết làm quảng cáo, nhưng giờ đây em đã học thêm về kinh doanh, học thêm về chứng khoán,... Chính vì vậy, điều quan trọng là sự chủ động học tập và tìm kiếm đam mê của mỗi người. Nếu bạn không làm gì, bạn sẽ chẳng thể biết mình yêu thích công việc gì”.
Đến thời điểm hiện tại, Nguyễn Duy Trường đã có nguồn thu nhập ở mức khá, em phụ giúp bố mẹ về kinh tế, còn đưa bố mẹ đi du lịch. Ngoài ra, Duy Trường còn thường ủng hộ giúp đỡ một số hoàn cảnh khó khăn ở ngôi trường cũ. Trường cho biết, em đang tiếp tục học thêm, chú trọng hướng đến học hỏi về kỹ năng, trau dồi bản thân. Trong tương lai, Trường sẽ mở rộng kinh doanh và nếu thuận lợi sẽ mở công ty riêng, hướng đến phát triển theo mô hình doanh nghiệp.
Theo chàng trai này, ngay cả khi kết quả thi không như mong đợi, ngay cả khi không đỗ vào trường đại học như kỳ vọng thì mỗi người cũng đừng quá tự ti, đừng trói buộc mình trong suy nghĩ rằng mình thất bại, rằng mình chỉ có thể làm công nhân.
Nếu bạn muốn, hãy lựa chọn học nghề, hãy lên trên các trang mạng để tìm hiểu và thử sức với một số ngành nghề mới.
Trường bày tỏ: “Không vào đại học không có nghĩa là ngừng học, cũng không có nghĩa là hết cơ hội thành công. Em luôn muốn khuyến khích mọi người phải có tinh thần tự học và chủ động học tập.
Em cũng tự học quảng cáo từ youtube, học chứng khoán qua các kênh online miễn phí. Hiện tại, trên mạng có rất nhiều kênh học tập miễn phí mà bất cứ ai cũng có thể học tập. Ngoài ra, em còn học thêm các kỹ năng bổ sung cho ngành nghề, lĩnh vực của mình.
Chỉ cần các bạn dành thời gian tìm tòi, học hỏi, chắc chắn bạn sẽ tìm thấy công việc mình yêu thích, nếu kiên trì theo đuổi, bạn sẽ có được thành công.
Chính vì vậy, đừng bao giờ nghĩ đại học là con đường duy nhất để thành công, thành công được tạo dựng từ lòng quyết tâm và sự chủ động học tập, tìm tòi, sáng tạo, học ở mọi lúc, mọi nơi", Duy Trường cho biết.
